ಭಾರತದ ಈ ರೈಲು ಹತ್ತೋಕೆ ಟಿಕೆಟ್ ಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ, ಎಷ್ಟು ದೂರ ಬೇಕಾದ್ರೂ ಫ್ರೀಯಾಗಿ ಹೋಗ್ಬೋದು!

ಕಾಸ್ಟ್ಲೀ ದುನಿಯಾದಲ್ಲಿ ನಾವು ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಯಾವುದಾದರೂ ಉಚಿತವಾಗಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಯಾರಾದರೂ ಹೇಳಿದರೆ ನಂಬಲು ಸ್ಪಲ್ಪ ಕಷ್ಟವಾದೀತು. ಅದರಲ್ಲೂ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ ಫ್ರೀ ಎಂದು ತಿಳಿದರೆ ನಂಬುವುದು ಇನ್ನೂ ಸ್ಪಲ್ಪ ಕಷ್ಟ. ಆದರೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ರೈಲೊಂದು ಕಳೆದ 73 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ತನ್ನ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಉಚಿತ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ನಿಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆಯೇ? ಆ ಬಗ್ಗೆ ಇಲ್ಲಿದೆ ಮಾಹಿತಿ.

ಭಾಕ್ರಾ-ನಂಗಲ್ ರೈಲು
ಭಾಕ್ರಾ-ನಂಗಲ್ ರೈಲು ಭಾರತದ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ರಮಣೀಯವಾದ ರೈಲ್ವೇ ಪ್ರಯಾಣವಾಗಿದೆ. ಈ ಮಾರ್ಗವು ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಭಾಕ್ರಾ ನಗರದಿಂದ ಪಂಜಾಬ್‌ನ ನಂಗಲ್‌ಗೆ 13-ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ರೈಲು ಪ್ರಯಾಣವು ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳಲು ಸರಿಸುಮಾರು ಎರಡೂವರೆ ಗಂಟೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಪ್ರದೇಶದ ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರವಾದ ಭೂದೃಶ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ. 

ಭಾಕ್ರಾ-ನಂಗಲ್ ಉಚಿತ ರೈಲು ಮಾರ್ಗವನ್ನು 1963 ರಲ್ಲಿ ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು. ಭಾಕ್ರಾ-ನಂಗಲ್ ರೈಲು 25 ಹಳ್ಳಿಗಳ ಜೀವನಾಡಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ದೈನಂದಿನ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಇದನ್ನು ಬಳಸುವ ಸುಮಾರು 300 ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿದ್ದಾರೆ. ಈ ರೈಲು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ಶಾಲಾ ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಕೆಲಸದ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

ನಿರ್ಮಾಣ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಭಾಕ್ರಾ-ನಂಗಲ್ ಅಣೆಕಟ್ಟಿಗೆ ಸಾಗಿಸಲು ಈ ರೈಲನ್ನು ಆರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಸದ್ಯ ಇದು ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ, ಈ ಮಾರ್ಗವು ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯರಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಯಿತು. ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಈ ಪ್ರದೇಶದ ರಮಣೀಯ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ಬೆಟ್ಟಗಳನ್ನು ಹಾದು ಹೋಗುವ ಅನನ್ಯ ಅನುಭವವನ್ನು ಇಷ್ಟಪಟ್ಟರು.

ಪ್ರಯಾಣದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಭಾಕ್ರಾ ಅಣೆಕಟ್ಟು. ಇದು ಎಂಜಿನಿಯರ್ ರೂಪಿಸಿದ ಒಂದು ಅದ್ಭುತವಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಈ ಅಣೆಕಟ್ಟನ್ನು ಸಟ್ಲೆಜ್ ನದಿಯ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ನೀರಾವರಿ ನೀರು ಮತ್ತು ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ರೈಲು ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಮೇಲೆ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ. ಅಣೆಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಭೂದೃಶ್ಯದ ಉಸಿರು ನೋಟವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ರೈಲು ವೆಚ್ಚವಿಲ್ಲದೆ ಏಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತದೆ?
ಈ ರೈಲಿನ ಹಿಂದಿನ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವು ಪ್ರದೇಶದ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವುದಾಗಿದೆ. ಈ ಹಿಂದೆ 2011 ರಲ್ಲಿ, ರೈಲ್ವೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಭಕ್ರಾ ಬಿಯಾಸ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ ಬೋರ್ಡ್ (BBMB), ಉಚಿತ ಸೇವೆಯನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಲು ಪರಿಗಣಿಸಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈ ನಿರ್ಣಯದ ವಿರುದ್ಧ ರೈಲು ಕೇವಲ ಆದಾಯವನ್ನು ಜನರು ಆಕ್ರೋಶ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು. ಹಣ ಗಳಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಈ ಸ್ಥಳದ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವುದು ಮುಖ್ತ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಉಚಿತ ರೈಲಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲಾಯಿತು. ಸ್ಥಳೀಯರು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯುವ ಪೀಳಿಗೆ, ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಅಣೆಕಟ್ಟನ್ನು ರಚಿಸುವ ಎಲ್ಲದರ ಬಗ್ಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಆಶಯದೊಂದಿಗೆ ರೈಲನ್ನು ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಓಡಿಸುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಲಾಯಿತು.

ಮೊದಲಿಗೆ, ಭಾಕ್ರಾ-ನಂಗಲ್ ರೈಲು ಹಬೆ ಚಾಲಿತವಾಗಿತ್ತು. ಆ ನಂತರ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ನವೀಕರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ, 1953ರಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕದಿಂದ ಮೂರು ಹೊಸ ಎಂಜಿನ್‌ಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲಾಯಿತು. ನಂತರದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಸುಧಾರಿತ ಎಂಜಿನ್‌ಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ರೈಲು ತನ್ನ ಪುರಾತನ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ 60-ವರ್ಷ-ಹಳೆಯ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಬಳಸುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದೆ. ಎಂಜಿನ್ ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆಗೆ 18 ರಿಂದ 20 ಲೀಟರ್ ಇಂಧನವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದೆ.

ರೈಲು ನಂಗಲ್ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 7:05 ಕ್ಕೆ ಹೊರಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 8:20 ಕ್ಕೆ ಭಾಕ್ರಾ ತಲುಪುತ್ತದೆ. ಅದು ಮತ್ತೆ ಆ ದಿನ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 3:05 ಕ್ಕೆ ನಂಗಲ್‌ನಿಂದ ಹೊರಟು ಸಂಜೆ 4:20 ಕ್ಕೆ ಭಾಕ್ರಾ ತಲುಪುತ್ತದೆ.
ಮಾರ್ಗ: ಪಂಜಾಬ್‌ನ ನಂಗಲ್‌ನಿಂದ ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಭಾಕ್ರಾಗೆ
ವೆಚ್ಚ: ಉಚಿತ