Jagan

ಬಲರಾಮ, ಸುಭದ್ರೆಯರ ಜೊತೆಗೂಡಿ ರಥಯಾತ್ರೆಗೆ ಹೋಗಿ ಹಿಂದಿರುಗಿ ಬರುವ ಜಗನ್ನಾಥನನ್ನು ಪತ್ನಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ದೇವಿ ಬಾಗಲಲ್ಲೇ ತಡೆಯುತ್ತಾಳೆ. ರಥಯಾತ್ರೆಗೆ ತನ್ನನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬಲರಾಮ, ಸುಭದ್ರೆಯರ ಜೊತೆ ಹೋದ ಜಗನ್ನಾಥನ ಕುರಿತು ಆಕೆಗೆ ಮುನಿಸು. ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಕೋಪ ತಣ್ಣಗಾಗುವುದು ಹೇಗೆ?

ಪುರು ಜಗನ್ನಾಥ ಮಂದಿರವೇ ಕೌತುಕದ ಆಗಲ. ಇಲ್ಲಿ ಒಂದರೆಡು ವಿಶೇಷತೆಗಳು ಇರೋದಲ್ಲ. ಹತ್ತು ಹಲವು ಕೌತುಕಮಯ ವಿಷಯಗಳು ವಿಜ್ಞಾನದ ತರ್ಕಕ್ಕೂ ಸಿಗದು. 

ಚಾರ್‌ಧಾಮ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಪುರಿ ಜಗನ್ನಾಥನ ವಿಗ್ರಹವೇ ವಿಭಿನ್ನ. ಅದನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ರೀತಿ, ಬಳಸುವ ಮರದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಹತ್ತು ಹಲವು ವಿಶೇಷಗಳಿವೆ. ರಥಯಾತ್ರೆಯ ಕೌತುಕದೊಂದಿಗೆ ಇಲ್ಲಿಯ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳ ವಿಶೇಷವೇನು? ಇಲ್ಲಿದೆ.

ಪುರಿಯಲ್ಲಿ‌ ಜಗನ್ನಾಥನು (ಕೃಷ್ಣ) ತನ್ನ ಸೋದರ ಬಲಭದ್ರ (ಬಲರಾಮ) ಹಾಗೂ ಸೋದರಿ ಸುಭದ್ರಾದೇವಿಯರ ಜೊತೆಗೆ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾನೆ. ಇತರೆಡೆ ಉತ್ಸವ ಮೂರ್ತಿಗಳ ಯಾತ್ರೆ ನಡೆದರೆ, ಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಮೂರೂ ದೇವರ ಮೂಲ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನೇ ರಥಗಳಲ್ಲಿಟ್ಟು ಮೆರವಣಿಗೆ ಮಾಡುವುದು ವಿಶೇಷ. ಭಕ್ತರಿಗೆ ರೋಮಾಂಚನ ನೀಡುವ ಪ್ರತಿ ರಥವೂ ಅದರದ್ದೇ ಆದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ.

ಚಿತ್ರ, ಬರಹ: ರವಿಶಂಕರ್ ಭಟ್, ಕನ್ನಡ ಪ್ರಭ

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ರಥ ಎಳೆಯುವಾಗ ಉತ್ಸವ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿದರೆ, ಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ನಿತ್ಯವೂ ಪೂಜಿಸುವ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನೇ ರಥಯಾತ್ರೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತತ್ದೆ. ಇದೇನಿದು ರಥಯಾತ್ರೆ ಎಂಬ ಜಗನ್ನಾಥನ ಸಮ್ಮರ್​ ವೆಕೇಶನ್?

ಪುರಿ ಜಗನ್ನಾಥ ಹಲವು ಕೌತುಕಗಳನ್ನು ಬಚ್ಚಿಟ್ಟುಕೊಂಡ ಭಾರತೀಯ ಪುಣ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದದ್ದು. ಚಾರ್‌ಧಾಮ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲೊಂದು ಸುತ್ತು ಹಾಕಿದಾಗ ಅನಿಸಿದ್ದು...

ರಥವು ವಿದ್ಯುತ್ ತಂತಿಗೆ ತಗುಲಿದಾಗ ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಹಿಸಿ ಆರು ಮಂದಿ ಸ್ಥಳದಲ್ಲೇ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ. ತ್ರಿಪುರ ರಾಜ್ಯದ ಅಗರ್ತಲಾದಲ್ಲಿ ಭೀಕರ ಘಟನೆ ನಡೆದಿದೆ. 

ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರ ಜಗನ್ನಾಥನ ಯಾತ್ರೆ ವೇಳೆ ಅವಘಡ ಸಂಭವಿಸಿದೆ. ರಥ ಯಾತ್ರೆ ನೋಡಲು ಕಟ್ಟಡ ಮೇಲೇರಿದ್ದ ಮಂದಿಯಲ್ಲಿ ಹಲವರು ಗಾಯಗೊಂಡು ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಸೇರಿದ್ದರೆ, ಓರ್ವ ಮೃತಪಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ.

ಈ ವರ್ಷ ಜಗನ್ನಾಥ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಜೂನ್ 20ರಂದು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುವುದು. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಾಲಯದ ರಹಸ್ಯವೊಂದನ್ನು ತಿಳಿಸಲಿದ್ದೇವೆ. ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತಾ ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಾಲಯದ ಎಲ್ಲಾ ವಿಗ್ರಹಗಳು ಮೂಳೆಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ!

ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವು ರಾಮೇಶ್ವರದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ, ದ್ವಾರಕಾದಲ್ಲಿ ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾನೆ, ಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಊಟ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಬದರಿನಾಥದಲ್ಲಿ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ ಎಂಬ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ಅದರಂತೆ ಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಆತನಿಗಾಗಿ 56 ಬಗೆಯ ನೈವೇದ್ಯಗಳು ಪ್ರತಿದಿನ ತಯಾರಾಗುತ್ತವೆ. ಆ ಮಹಾಪ್ರಸಾದಲ್ಲಿ ಏನೆಲ್ಲ ಇರುತ್ತೆಂದರೆ, ಅದನ್ನು ಸವಿಯಲು ನೀವೀಗಲೇ ಪುರಿಗೆ ರೈಲು ಹತ್ತಿದರೂ ಆಶ್ಚರ್ಯವಿಲ್ಲ.  

ಪುರಿ ಜಗನ್ನಾಥ ಯಾತ್ರೆಗೆ ದಿನಗಣನೆ ಆರಂಭವಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿದಿನ ಭಗವಂತನ ಭೋಗಕ್ಕಾಗಿ ತಯಾರಿಸುವ 56 ಬಗೆಯ ಖಾದ್ಯವು ಮಹಾಪ್ರಸಾದವೆಂದೇ ಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದಿದೆ. ಈ ಪ್ರಸಾದವನ್ನು ಪ್ರತಿ ದಿನ 1 ಲಕ್ಷ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಸಾಕಾಗುವಷ್ಟು ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಹಾಪ್ರಸಾದವನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಕೇವಲ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಕೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು 600 ಬಾಣಸಿಗರು 240 ಸೌದೆ ಒಲೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಈ ಪ್ರಸಾದ ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದರ ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿಶೇಷತೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯೋಣ ಬನ್ನಿ..

ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಜಗನ್ನಾಥನ ರಥಯಾತ್ರೆಯ ದಿನಾಂಕ ಹತ್ತಿರ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಈ ಮೊದಲು ಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲೊಂದು ಪೌರ್ಣಮಿ ಸ್ನಾನ. ಈ ಸ್ನಾನದ ವಿಶೇಷತೆಗಳು ಒಂದೆರಡಲ್ಲ..

ಜಗನ್ನಾಥ ರಥ ಯಾತ್ರೆಯು ಒಡಿಶಾದ ಪ್ರಮುಖ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಜಗದ್ವಿಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದಿದೆ. ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಇದು ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಈ ವರ್ಷ ಪುರಿ ಜಗನ್ನಾಥ ರಥಯಾತ್ರೆ ಯಾವಾಗ, ಇದರ ಮಹತ್ವವೇನು ನೋಡೋಣ. 

ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರ ಹಸ್ತದಿಂದ ನೂತನ ಸಂಸತ್‌ ಭವನ ಉದ್ಘಾಟನೆ ವಿರೋಧಿಸಿ 21 ವಿಪಕ್ಷಗಳು ಸಮಾರಂಭ ಬಹಿಷ್ಕರಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದ್ದರೂ ಕೆಲವು ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಗಳು ಇದಕ್ಕೆ ಆಕ್ಷೇಪ ಎತ್ತಿವೆ.

ವಿಜಯ್ ದೇವರಕೊಂಡ ಜೊತೆ 'ಲೈಗರ್' ಹೀನಾಯ ಸೋಲಿನ ಬಳಿಕ ಖ್ಯಾತ ನಿರ್ದೇಶಕ  ಪುರಿ ಜಗನ್ನಾಥ್ ಕೊನೆಗೂ ಹೊಸ ಸಿನಿಮಾ ಅನೌನ್ಸ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.