ಕುತುಬ್ ಮಿನಾರ್ ಸಂಕೀರ್ಣದಲ್ಲಿರುವ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿ ಬಗ್ಗೆ ಯಥಾಸ್ಥಿತಿ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಿ: ಕೋರ್ಟ್‌

ಕುತುಬ್ ಮಿನಾರ್ ಸಂಕೀರ್ಣದಲ್ಲಿರುವ ಗಣೇಶ ವಿಗ್ರಹ ಯಥಾಸ್ಥಿತಿ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಹೇಳಿದ ನ್ಯಾಯಾಲಯ

Qutub Minar

ಕುತುಬ್ ಮಿನಾರ್ ಸಂಕೀರ್ಣದಿಂದ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯುವ ಯಾವುದೇ ಯೋಜನೆ ಭಾರತೀಯ ಪುರಾತತ್ವ ಸರ್ವೇಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆ ಮುಂದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಯಥಾಸ್ಥಿತಿ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವು (ಎನ್‌ಎಂಎ) ಕುತುಬ್ ಮಿನಾರ್ ಸಂಕೀರ್ಣದಿಂದ ಎರಡು ಗಣೇಶ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಭಾರತೀಯ ಪುರಾತತ್ವ ಸರ್ವೇಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಗೆ (ಎಎಸ್‌ಐ) ಕೇಳಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಅಲ್ಲಿ ವಿಗ್ರಹಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯು ಅಗೌರವದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿ ಎಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಹೇಳಿದ್ದರು. 

ಕುತುಬ್ ಮಿನಾರ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್‌ನಿಂದ ಎರಡು ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯುವುದನ್ನು ತಡೆಯುವಂತೆ ಕೋರಿ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದ ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ಅರ್ಜಿ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿದ ದೆಹಲಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯವೊಂದು ಭಾರತೀಯ ಪುರಾತತ್ವ ಸರ್ವೇಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಗೆ (ಎಎಸ್‌ಐ) ಯಥಾಸ್ಥಿತಿ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಿದೆ. ಕುತುಬ್ ಮಿನಾರ್ ಸಂಕೀರ್ಣದಿಂದ ಎರಡು ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (ಎನ್‌ಎಂಎ) ಭಾರತೀಯ ಪುರಾತತ್ವ ಸರ್ವೇಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಗೆ (ಎಎಸ್‌ಐ) ಕೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ವಿಗ್ರಹಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯು ಅಗೌರವದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ ಹಾಗಾಗಿ ಅವುಗಳನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಿ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು ಎಂದು ಇಂಡಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ ವರದಿ ಮಾಡಿತ್ತು.

ಗಣೇಶನ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ತೆಗೆಯದಂತೆ ಎಎಸ್‌ಐಗೆ ನಿರ್ಬಂಧ ಹೇರುವಂತೆ ಮತ್ತು ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಮೊಕದ್ದಮೆಯಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಆಸ್ತಿಯೊಳಗೆ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಗೌರವಾನ್ವಿತವಾಗಿ ಇರಿಸುವಂತೆ ಕೋರಿ ದೇವ ರಿಷಭ್ ದೇವ್ (Rishabh Dev)ಭಕ್ತರೊಬ್ಬರು ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದ್ದರು. ಸಾಕೇತ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ (Saket court) ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶ ನಿಖಿಲ್ ಚೋಪ್ರಾ (Nikhil Chopra) ಅವರು ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ಕಾಳಜಿಯನ್ನು ಕಣ್ಮರೆಯಾಗಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲಎಂದು ಅವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಅರ್ಜಿಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಾದಗಳನ್ನು ಸಹ ಆಲಿಸಿದಾಗ ಮುಂದಿನ ವಿಚಾರಣೆಯ ದಿನಾಂಕದವರೆಗೆ ಯಥಾಸ್ಥಿತಿ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಪ್ರತಿವಾದಿಗಳಿಗೆ ಕೇಳಿದೆ.

ಪ್ರತಿವಾದಿಗಳು/ಭಾರತೀಯ ಪುರಾತತ್ವ ಸರ್ವೇಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆ ಅವರು ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯುವ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಪ್ರತಿವಾದಿಗಳು/ಎಎಸ್‌ಐ ಪರ ವಕೀಲರು ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿವೆಯೇ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ತನಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದೇಶನವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ.

ವಕೀಲ ಹರಿಶಂಕರ್ ಜೈನ್ (Hari Shankar Jain) ಅವರು ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಮೊಕದ್ದಮೆಯಲ್ಲಿ ಎಎಸ್‌ಐಗೆ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ತೆಗೆದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸದಂತೆ ತಡೆಯಬೇಕೆಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮನವಿ ಮಾಡಿದೆ. ಕೋಟ್ಯಂತರ ಹಿಂದೂಗಳು ಪೂಜಿಸುವ ಗಣಪತಿಯು ಈ ಆಸ್ತಿಯೊಳಗೆ ಅತ್ಯಂತ ದಯನೀಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮಲಗಿದ್ದು, ಕೋಟ್ಯಂತರ ಗಣಪತಿಯ ಭಕ್ತರ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಧಕ್ಕೆಯುಂಟುಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ದಾವೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಹಿಂದೂಗಳ ಧಾರ್ಮಿಕ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಎಲ್ಲಾ ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಗೌರವಯುತವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಎಎಸ್‌ಐ ನಿರ್ದೇಶಕರ ಕರ್ತವ್ಯ ಎಂದು ಮೊಕದ್ದಮೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

ಎನ್‌ಎಂಐ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಸೂಚಿಸಿದಂತೆ ಈ ಜಾಗದ ಹೊರಗೆ ಗಣೇಶನ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು ಎಎಸ್‌ಐಗೆ ಯಾವುದೇ ಅಧಿಕಾರ ಅಥವಾ ಅಧಿಕಾರ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಇಲ್ಲಎಂದು ಮೊಕದ್ದಮೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ದೇವರು ಮತ್ತು ದೇವಿಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪ್ರತಿಮೆಯು ಆಸ್ತಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವಿವಾದದಲ್ಲಿರುವ ಜಾಗದಿಂದ ಅದನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಆರಾಧನೆಯ ವಸ್ತುವನ್ನು ಎಎಸ್ಐಯು ವಿವಾದಿತ ಆಸ್ತಿಯಿಂದ ತೆಗೆದು ಹಾಕಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಬೇರೆಲ್ಲಿಯೂ ಇಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ಈ ಎರಡು ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಉಲ್ಟಾ ಗಣೇಶ್ (Ulta Ganesh) ಮತ್ತು ಪಂಜರದಲ್ಲಿ ಗಣೇಶ (Ganesha in cage) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು 1993 ರಲ್ಲಿ ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ (World Heritage site by UNESCO) ತಾಣವಾಗಿ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸ್ಮಾರಕ ಇರುವ ಆವರಣದಲ್ಲಿದೆ. "ಉಲ್ಟಾ ಗಣೇಶ" (ತಲೆಕೆಳಗಾದ) ಸಂಕೀರ್ಣದಲ್ಲಿರುವ ಕುವ್ವಾತ್ ಉಲ್ ಇಸ್ಲಾಂ ಮಸೀದಿಯ ದಕ್ಷಿಣಾಭಿಮುಖ ಗೋಡೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಕಬ್ಬಿಣದ ಪಂಜರದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತುವರಿದ ಇನ್ನೊಂದು ವಿಗ್ರಹವು ನೆಲಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಅದೇ ಮಸೀದಿಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.