ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಹೃದ್ರೋಗದ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅಂದಾಜು 26 ಮಿಲಿಯನ್ ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯ (Heart failure) ಪ್ರಕರಣಗಳು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ವರದಿಯಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಸುಮಾರು 8 ರಿಂದ 10 ಮಿಲಿಯನ್ ರೋಗಿಗಳಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಹೃದಯಾಘಾತ (Heart attack) ಮತ್ತು ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯ ಎರಡೂ ಒಂದೇ ಅಲ್ಲ. ಇವೆರಡದ ನಡುವೆಯಿರುವ ವ್ಯತ್ಯಾಸ (Difference)ವೇನು ತಿಳಿಯೋಣ.

ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹೃದಯ ಸಂಬಂಧಿ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಂದ ಸಾವನ್ನಪ್ಪುತ್ತಿರುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ನಿನ್ನೆ ನೋಡಿದವರು ಇವತ್ತು ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ವಯಸ್ಸಿನ (Age) ಬೇಧವಿಲ್ಲದೆ ಎಲ್ಲರಲ್ಲೂ ಹೃದಯ ಸಂಬಂಧಿ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಅಪಾಯ (Danger) ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಹೃದಯಾಘಾತ (Heart attack) ಮತ್ತು ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯ (Heart failure) ಎರಡೂ ಒಂದೇ ಅಲ್ಲ. ಇವೆರಡದ ನಡುವೆಯಿರುವ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೇನು ತಿಳಿಯೋಣ.

ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯ ಎಂದರೇನು ?
ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯವು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ಹೃದಯವು ಕ್ರಮೇಣ ದುರ್ಬಲಗೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಹೃದಯಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟು ರಕ್ತವನ್ನು (Blood0 ಪಂಪ್ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯವು ಗಂಭೀರ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿಯೂ ಪರಿಣಮಿಸಬಹುದು. ಸರಿಯಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ (Treatment) ಮತ್ತು ನಿಯಮಿತ ಹೃದ್ರೋಗ ತಜ್ಞರ ಸಮಾಲೋಚನೆಯಿಂದ ಇದನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು.

ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವಾಗಲೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹೃದಯಾಘಾತ ಸಂಭವಿಸುವುದು ಯಾಕೆ ?

ನಮ್ಮ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ನಾವು ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯದ ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 20% ರೋಗಿಗಳನ್ನು (Patients) ತಪಾಸಣೆ ನಡೆಸುತ್ತೇವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯದಲ್ಲಿ ರೋಗಿಗಳು ರೋಗದ ಮುಂದುವರಿದ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ದಾಖಲಾಗುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ನಿರಂತರ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮತ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಅನುಸರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಒಟ್ಟಾರೆ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ಜೀವನಶೈಲಿಯ (Lifestyle) ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ಮೆಡಿಕಾ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಕಾರ್ಡಿಯಾಕ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನ ಸೀನಿಯರ್ ಕನ್ಸಲ್ಟೆಂಟ್ ಇಂಟರ್ವೆನ್ಷನಲ್ ಕಾರ್ಡಿಯಾಲಜಿಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಫಿಸಿಯಾಲಜಿಸ್ಟ್ ಡಾ.ದಿಲೀಪ್ ಕುಮಾರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಹೃದಯಾಘಾತ ಎಂದರೇನು ?
ಹೃದಯಾಘಾತ, ಹೃದಯ ಬಡಿತವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಹೃದಯ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಂಭವಿಸಿದಾಗ, ದೇಹದ ಅಗತ್ಯ ಅಂಗಗಳು ಆಮ್ಲಜನಕ ತುಂಬಿದ ರಕ್ತವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಇದು ಪ್ರಾಣಾಪಾಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಜನರು ಹೃದಯ ಸ್ತಂಭನ, ಹೃದಯಾಘಾತ ಮತ್ತು ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯ ಎಂಬ ಪದಗಳನ್ನು ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಈ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಸ್ವಲ್ಪ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿವೆ, ಆದರೂ ಅವುಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ.

ಹೃದಯಾಘಾತದಂತೆಯೇ ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯ ಆಗುತ್ತದೆಯೇ ?
ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯ ಮತ್ತು ಹೃದಯಾಘಾತ ಎರಡೂ ಹೃದ್ರೋಗಗಳು. ಆದರೆ ಅವು ಒಂದೇ ಆಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೃದಯಾಘಾತಗಳು ಹಠಾತ್ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಪರಿಧಮನಿಯ ಅಪಧಮನಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟುವಿಕೆಯಿಂದ ಹೃದಯಕ್ಕೆ ರಕ್ತ ಪೂರೈಕೆ ನಿಂತಾಗ, ಹೃದಯ ಸ್ನಾಯುಗಳು ಸಾಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ. ಆಮ್ಲಜನಕಯುಕ್ತ ರಕ್ತದ ಕೊರತೆಯು ಸ್ನಾಯುಗಳನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯವು ಹೆಚ್ಚು ಕ್ರಮೇಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಹೃದಯದ ಕೋಣೆಗಳ ದುರ್ಬಲಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಿಗ್ಗುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ರಕ್ತವನ್ನು ಪಂಪ್ ಮಾಡಲು ಹೃದಯದ ಅಸಮರ್ಥ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದಿಂದಾಗಿ, ದೇಹದ ಸುತ್ತಲಿನ ಅಂಗಗಳ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಡಾ.ಕುಮಾರ್ ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಈ ಆಹಾರ ಅವಾಯ್ಡ್ ಮಾಡದೇ ಇದ್ದರೆ ಹೃದಯಾಘಾತ ಖಚಿತ

ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯದ ನಿರ್ವಹಣೆ ಹೇಗೆ ?
ಔಷಧಗಳ ಇತ್ತೀಚಿನ ಪ್ರಗತಿಯೊಂದಿಗೆ, ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯದ ರೋಗಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು. ಕೆಲವು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಮಾರ್ಪಾಡುಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರೆ ಸಾಕು. ದ್ರವ ಸೇವನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು, ಉಪ್ಪು ಸೇವನೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು, ಆರೋಗ್ಯಕರ ಆಹಾರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು, ಧೂಮಪಾನವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವುದು, ಆಲ್ಕೊಹಾಲ್ ಸೇವನೆಯನ್ನು ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ದೈಹಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದು ದಿನಚರಿಯ ದೈನಂದಿನ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೇವಿಸಬೇಕು.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕಿರಿಯ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಧೂಮಪಾನದ ಪ್ರಮಾಣವು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಇದು ಒಟ್ಟಾರೆ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಇದು ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಹೃದಯರಕ್ತನಾಳದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಆದರೂ, ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಅದರ ತೀವ್ರತೆಯ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯಕ್ಕೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಹಲವಾರು ಆಯ್ಕೆಗಳಿವೆ. ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವ, ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಧೂಮಪಾನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಹೃದಯ ವೈಫಲ್ಯದ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ತರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.