ದಾಖಲೆಯ ಗರಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟದ ಸನಿಹ ಭಾರತದ ಫಾರೆಕ್ಸ್‌, 699 ಬಿಲಿಯನ್‌ ಡಾಲರ್‌ಗೆ ಏರಿಕೆ!

ಇತ್ತೀಚಿನ ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ, ಆರ್‌ಬಿಐ ಗವರ್ನರ್ ಸಂಜಯ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ, ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಮೀಸಲು ದೇಶದ 11 ತಿಂಗಳ ಆಮದು ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯ ಸಾಲದ ಸುಮಾರು 96 ಪ್ರತಿಶತವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಾಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. 

Image Credit: freepik

ನವದೆಹಲಿ (ಜೂ.21): ಜೂನ್ 13ಕ್ಕೆ ಕೊನೆಗೊಂಡ ವಾರದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಸಂಗ್ರಹವು (ಫಾರೆಕ್ಸ್) 2.294 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್‌ಗಳಷ್ಟು ಏರಿಕೆಯಾಗಿ 698.950 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್‌ಗಳಿಗೆ ತಲುಪಿದೆ ಎಂದು ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ಅಧಿಕೃತ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ತೋರಿಸಿವೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ, ಆರ್‌ಬಿಐ ಗವರ್ನರ್ ಸಂಜಯ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ, ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಮೀಸಲು ದೇಶದ 11 ತಿಂಗಳ ಆಮದು ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯ ಸಾಲದ ಸುಮಾರು 96 ಪ್ರತಿಶತವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಾಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ಈ ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಜಿಗಿತದೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತದ ಫಾರೆಕ್ಸ್‌ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ಅದರ ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಗರಿಷ್ಠ USD 704.89 ಶತಕೋಟಿಗೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದೆ. ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಮೀಸಲು ಸಂಗ್ರಹದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಅಂಶವಾದ ಭಾರತದ ವಿದೇಶಿ ಕರೆನ್ಸಿ ಆಸ್ತಿಗಳು (ಎಫ್‌ಸಿಎ) 589.426 ಬಿಲಿಯನ್ ಯುಎಸ್ ಡಾಲರ್‌ಗಳಷ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಇತ್ತೀಚಿನ ಆರ್‌ಬಿಐ ದತ್ತಾಂಶವು ತೋರಿಸಿದೆ. ಆರ್‌ಬಿಐ ದತ್ತಾಂಶದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಚಿನ್ನದ ಸಂಗ್ರಹವು 86.316 ಬಿಲಿಯನ್ ಯುಎಸ್ ಡಾಲರ್‌ಗಳಷ್ಟಿದೆ.

ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ತಮ್ಮ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಮೀಸಲುಗಳಲ್ಲಿ ಸುರಕ್ಷಿತ ಹೂಡಿಕೆಯಾದ ಚಿನ್ನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತವೂ ಇದಕ್ಕೆ ಹೊರತಾಗಿಲ್ಲ. ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (RBI) ತನ್ನ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಮೀಸಲುಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಚಿನ್ನದ ಪಾಲು 2021 ರಿಂದ ಇತ್ತೀಚಿನವರೆಗೆ ದ್ವಿಗುಣಗೊಂಡಿದೆ.

2023 ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತವು ತನ್ನ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 58 ಶತಕೋಟಿ USD ಸೇರಿಸಿತು, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ 2022 ರಲ್ಲಿ 71 ಶತಕೋಟಿ USD ನಷ್ಟು ಸಂಚಿತ ಕುಸಿತ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. 2024 ರಲ್ಲಿ, ಮೀಸಲು 20 ಶತಕೋಟಿ USD ಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಮೀಸಲುಗಳು ಅಥವಾ FX ಮೀಸಲುಗಳು, ಒಂದು ದೇಶದ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಥವಾ ಹಣಕಾಸು ಪ್ರಾಧಿಕಾರವು ಹೊಂದಿರುವ ಸ್ವತ್ತುಗಳಾಗಿವೆ, ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ US ಡಾಲರ್‌ನಂತಹ ಮೀಸಲು ಕರೆನ್ಸಿಗಳಲ್ಲಿ, ಯುರೋ, ಜಪಾನೀಸ್ ಯೆನ್ ಮತ್ತು ಪೌಂಡ್ ಸ್ಟರ್ಲಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.

ರೂಪಾಯಿ ಮೌಲ್ಯದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಕುಸಿತವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಡಾಲರ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ ದ್ರವ್ಯತೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮೂಲಕ RBI ಆಗಾಗ್ಗೆ ಮಧ್ಯಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ. ರೂಪಾಯಿ ಬಲವಾಗಿದ್ದಾಗ RBI ಕಾರ್ಯತಂತ್ರವಾಗಿ ಡಾಲರ್‌ಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದು ದುರ್ಬಲಗೊಂಡಾಗ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತದೆ.