ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಇಂಡೆಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಜಿಗಿತ, ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ UNDP ಸೂಚ್ಯಂಕ ಪಟ್ಟಿ ಬಿಡುಗಡೆ

ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವರದಿ ೨೦೨೫ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ೧೩೦ನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದೆ. HDI ಮೌಲ್ಯ ೦.೬೮೫ಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದಲ್ಲೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಆಯುಷ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ, ತಲಾ ಆದಾಯದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ ಯೋಜನೆಗಳು ಪ್ರಗತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ. ಆದರೆ, ಗುಣಮಟ್ಟದ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನ ಅಗತ್ಯ.

Indian students (Photo/ANI)

ನವದೆಹಲಿ(ಮೇ.06): ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಹ್ಯೂಮನ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ರಿಪೋರ್ಟ್ (HDR) 2025 ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಿದೆ. ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿರುವ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವರದಿಯಲ್ಲಿ (HDR) 193 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತ 130 ನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. 2022 ರಲ್ಲಿ 0.676 ರಿಂದ 2023 ರಲ್ಲಿ 0.685 ಕ್ಕೆ ಮೌಲ್ಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಸುಧಾರಣೆಯಾಗಿರುವ ಭಾರತದ HDI ಮೌಲ್ಯದೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತವು ಮಧ್ಯಮ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿದೆ, ಉನ್ನತ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ (HDI >= 0.700) ಕ್ಲಾಸ್‌ಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗುತ್ತಿದೆ.

ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಾರತದಂತಹ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಆರ್ಥಿಕತೆಗಳಲ್ಲಿ, ಎಐ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ. "AI ಯುಗದಲ್ಲಿ ಆಯ್ಕೆಯ ವಿಷಯ: ಜನರು ಮತ್ತು ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ 2025 HDR, ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಮುಂದಿನ ಅಧ್ಯಾಯವನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ - 

"ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಭಾರತವು 2022 ರಲ್ಲಿ 133 ನೇ ಸ್ಥಾನದಿಂದ 2023 ರಲ್ಲಿ 130 ನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ನಾವು ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತೇವೆ. ಈ ಪ್ರಗತಿಯು ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಆಯಾಮಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣದ ಸರಾಸರಿ ವರ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ತಲಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದಾಯದಲ್ಲಿನ ನಿರಂತರ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಸೂಚ್ಯಂಕ ಆರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ ಭಾರತದ ಆಯುಷ್ಯವು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟವನ್ನು ತಲುಪಿದೆ ಎಂಬುದು ದೇಶದ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದಿಂದ ಚೇತರಿಕೆ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಮಾನವ ಯೋಗಕ್ಷೇಮಕ್ಕಾಗಿ ಅದರ ಹೂಡಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಬದ್ಧತೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ಮಹಿಳಾ ನೇತೃತ್ವದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಯ ಮೇಲೆ ಹೊಸ ಗಮನಹರಿಸಿ, ಭಾರತವು ಸಮಗ್ರ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ," ಎಂದು UNDP ಭಾರತದ ನಿವಾಸಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಏಂಜೆಲಾ ಲುಸಿಗಿ ಹೇಳಿದರು.

ಭಾರತದ HDI ಮೌಲ್ಯವು 1990 ರಿಂದ ಶೇಕಡಾ 53 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ, ಜಾಗತಿಕ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ. ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಂದ ಈ ಪ್ರಗತಿಯು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

1990 ರಲ್ಲಿ 58.6 ವರ್ಷಗಳಿಂದ 2023 ರಲ್ಲಿ 72 ವರ್ಷಗಳಿಗೆ ಆಯುಷ್ಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ, ಇದು ಸೂಚ್ಯಂಕ ಆರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ ದಾಖಲಾದ ಅತ್ಯಧಿಕವಾಗಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗ್ರಾಮೀಣ ಆರೋಗ್ಯ ಮಿಷನ್, ಆಯುಷ್ಮಾನ್ ಭಾರತ್, ಜನನಿ ಸುರಕ್ಷಾ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಪೋಷಣ್ ಅಭಿಯಾನ್‌ನಂತಹ ಸತತ ಸರ್ಕಾರಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಈ ಸಾಧನೆಗೆ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿವೆ.

ಇಂದಿನ ಮಕ್ಕಳು ಸರಾಸರಿ 13 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ, 1990 ರಲ್ಲಿ 8.2 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಶಿಕ್ಷಣ ಹಕ್ಕು ಕಾಯ್ದೆ, ಸಮಗ್ರ ಶಿಕ್ಷಾ ಅಭಿಯಾನ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿ 2020 ನಂತಹ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಕಲಿಕೆಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ನಿರಂತರ ಗಮನಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾಗಿವೆ.

ಆರ್ಥಿಕ ರಂಗದಲ್ಲಿ, ಭಾರತದ ತಲಾ ಒಟ್ಟು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದಾಯವು ನಾಲ್ಕು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ, USD 2167.22 (1990) ರಿಂದ USD 9046.76 (2023) ವರೆಗೆ. ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, MGNREGA, ಜನ್ ಧನ್ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಸೇರ್ಪಡೆಯಂತಹ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆಗಳು ಬಡತನ ನಿರ್ಮೂಲನೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿವೆ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, 135 ಮಿಲಿಯನ್ ಭಾರತೀಯರು 2015-16 ಮತ್ತು 2019-21 ರ ನಡುವೆ ಬಹುಆಯಾಮದ ಬಡತನದಿಂದ ಪಾರಾಗಿದ್ದಾರೆ. (ANI)