62 ವರ್ಷಗಳ ಬಳಿಕ ಭಾರತೀಯ ಏರ್‌ಫೋರ್ಸ್‌ನಿಂದ ಮಿಗ್‌-21ಗೆ ವಿದಾಯ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ಗೆ ನಿವೃತ್ತಿ!

ಮಿಗ್-21 ಜೆಟ್‌ ವಿದಾಯವು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ ಒಂದು ಯುಗದ ಅಂತ್ಯವಾಗಿದೆ. 62 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಆಕಾಶವನ್ನು ಆಳಿದ ಈ ವಿಮಾನವು ಈಗ ಇತಿಹಾಸವಾಗಲಿದೆ. ಇದರ ಕೊನೆಯ ಸಮಾರಂಭವು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 19, 2025 ರಂದು ಚಂಡೀಗಢದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿದೆ. 

Image Credit: X

ನವದೆಹಲಿ (ಜು.22): ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 19 ರಂದು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆ (IAF) ತನ್ನ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನ MiG-21 ಗೆ ವಿದಾಯ ಹೇಳಲಿದೆ. 23 ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ (ಪ್ಯಾಂಥರ್ಸ್) ಚಂಡೀಗಢ ವಾಯುನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ವಿಶೇಷ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಈ ವಿಮಾನಕ್ಕೆ ವಿದಾಯ ಹೇಳಲಿದೆ. 1963 ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದ MiG-21, ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಸೂಪರ್ಸಾನಿಕ್ ಜೆಟ್ ಆಗಿದ್ದು, ಇದು 62 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ದೇಶದ ವಾಯುಬಲವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿತ್ತು.

62 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ಯುದ್ಧವಿಮಾನ ಹಾಗೂ ಆಗ್ಗಾಗ್ಗೆ ಅಪಘಾತಗಳಿಂದ ಹಾರುವ ಶವಪಟ್ಟಿಗೆ ಎಂದೂ ಇದರನ್ನು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈಗ ಅದರ ನಿವೃತ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ, ವಾಯುಪಡೆಯ ಬಲವು 29 ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ಗಳಿಗೆ ಇಳಿಯಲಿದೆ. ಇದು 1965 ರ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ. ಮಿಗ್‌-21 ಸೂಪರ್‌ಸಾನಿಕ್‌ ಜೆಟ್‌ನ ಕಥೆ ಏನು, ಇದು ನಿವೃತ್ತಿಯಾಗುತ್ತಿರುವುದೇಕೆ ಅನ್ನೋ ವಿವರಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ.

Scroll to load tweet…

ಮಿಗ್-21: ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಸೂಪರ್‌ಸಾನಿಕ್ ಜೆಟ್

ಮಿಗ್-21 ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟ (ಈಗ ರಷ್ಯಾ) ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನವಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು 1963 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಸೂಪರ್‌ಸಾನಿಕ್ ಜೆಟ್. ಅಂದರೆ ಇದು ಶಬ್ದದ ವೇಗಕ್ಕಿಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಹಾರಬಲ್ಲದು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಈ ವಿಮಾನವು ಭಾರತದ ವಾಯು ಶಕ್ತಿಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿತ್ತು. ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ 874 ಮಿಗ್-21 ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 600 ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತಯಾರಾದವು. ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಏರೋನಾಟಿಕ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (ಎಚ್‌ಎಎಲ್) ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇದರ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡಿತ್ತು.

ಆದರೆ ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ, MiG-21 ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲದಂತಾಯಿತು. ಅದರ ಕೊನೆಯ ಆವೃತ್ತಿಯಾದ MiG-21 ಬೈಸನ್ ಅನ್ನು 2000 ರಲ್ಲಿ ನವೀಕರಿಸಲಾಯಿತು, ಹೊಸ ರಾಡಾರ್, ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಲ್ಮೆಟ್-ಮೌಂಟೆಡ್ ಸೈಟ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೂ, ಅದರ ವಯಸ್ಸು ಮತ್ತು ವಿನ್ಯಾಸದ ದೋಷಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದವು.

ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾದ ಜೆಟ್‌

1965 ರ ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಯುದ್ಧ: ಮಿಗ್ -21 ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿತು. ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ವಿಮಾನಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡಿತು.

1971 ರ ಯುದ್ಧ: ಪೂರ್ವ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ (ಈಗ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ) ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಿಗ್ -21 ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿತು. ಅದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಗುರಿಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಖರವಾದ ದಾಳಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿತು.

1999ರ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧ: ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಹಾರಾಟ ನಡೆಸುವ ಮೂಲಕ ಶತ್ರುಗಳ ಬಲವನ್ನು ಮುರಿದಿತ್ತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪೈಲಟ್‌ಗಳು ಸರಳ ಜಿಪಿಎಸ್ ಮತ್ತು ಸ್ಟಾಪ್‌ವಾಚ್ ಸಹಾಯದಿಂದ ದಾಳಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು.

2019 ರ ಬಾಲಕೋಟ್ ದಾಳಿ: ಮಿಗ್ -21 ಬೈಸನ್ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಎಫ್ -16 ಅನ್ನು ಹೊಡೆದುರುಳಿಸಿತು. ಗ್ರೂಪ್ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಅಭಿನಂದನ್ ವರ್ಧಮಾನ್‌ ಮಿಗ್ -21 ಅನ್ನು ಹಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ್ದರು.

ಆಪರೇಷನ್ ಸಿಂದೂರ್ 2025: ಪಹಲ್ಗಾಮ್ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ದಾಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ ಮಿಗ್ -21 ಕೊನೆಯ ಬಾರಿಗೆ ಭಾಗವಹಿಸಿತು.

ಹಾರುವ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಅಂತಾ ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದದ್ದು ಏಕೆ?

ಮಿಗ್-21 ರ ದಾಖಲೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಕಳೆದ ಕೆಲವು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಅಪಘಾತಗಳು ಅದಕ್ಕೆ ಕೆಟ್ಟ ಹೆಸರನ್ನು ತಂದಿವೆ. ಕಳೆದ 60 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, 400 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಿಗ್-21 ವಿಮಾನಗಳು ಅಪಘಾತಕ್ಕೀಡಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ 200 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪೈಲಟ್‌ಗಳು ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. 2010 ರ ನಂತರವೂ, 20 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಿಮಾನಗಳು ಅಪಘಾತಕ್ಕೀಡಾಗಿವೆ. ಈ ಅಪಘಾತಗಳಿಗೆ ಕಾರಣಗಳು ಹೀಗಿದೆ.

ನಿರ್ವಹಣಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು: ಹಳೆಯ ಭಾಗಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿಂದಾಗಿ ನಿರ್ವಹಣೆ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು.

ಪೈಲಟ್ ದೋಷ: ಪೈಲಟ್ ದೋಷಗಳು ಅಥವಾ ತರಬೇತಿಯ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಕೆಲವು ಅಪಘಾತಗಳು ಸಂಭವಿಸಿವೆ.

ಪಕ್ಷಿ ಡಿಕ್ಕಿ: ಪಕ್ಷಿಗಳ ಡಿಕ್ಕಿಯ ಘಟನೆಗಳು ಸಹ ಸಂಭವಿಸಿವೆ.

ಈ ಅಪಘಾತಗಳಿಂದಾಗಿ, MiG-21 ಅನ್ನು 'ಹಾರುವ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು. ಆದರೂ, ಕೆಲವು ತಜ್ಞರು MiG-21 ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು (874 ವಿಮಾನಗಳು), ಆದ್ದರಿಂದ ಅಪಘಾತಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವಂತೆ ತೋರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಅದರ ವಯಸ್ಸು ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತಾ ಕಾಳಜಿಗಳು ಅದನ್ನು ನಿವೃತ್ತಿಗೊಳಿಸುವ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಅಗತ್ಯವಾಗಿಸಿತು.

ವಿದಾಯಕ್ಕೆ ಸಜ್ಜಾದ ಮಿಗ್‌-21

ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯು 2025 ರ ವೇಳೆಗೆ ಎಲ್ಲಾ MiG-21 ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ನಿವೃತ್ತಿಗೊಳಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ. ಮೊದಲು ಅದು ನಾಲ್ಕು ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು, ಆದರೆ ಈಗ ಕೇವಲ ಎರಡು ಮಾತ್ರ ಉಳಿದಿವೆ...

ನಂ. 3 ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ (ಕೋಬ್ರಾಸ್): ಬಿಕಾನೆರ್ (ನಲ್ ಏರ್‌ಬೇಸ್) ನಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

ನಂ. 23 ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ (ಪ್ಯಾಂಥರ್ಸ್): ಸೂರತ್‌ಗಢದಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಈಗ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 19 ರಂದು ಚಂಡೀಗಢದಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದುತ್ತಿದೆ.

ಇದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು, 2022-23 ರಲ್ಲಿ ನಂ. 4 ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ (ಯೂರಿಯಲ್ಸ್) ಮತ್ತು ನಂ. 51 ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ (ಸ್ವೋರ್ಡ್ ಆರ್ಮ್ಸ್) ಗಳನ್ನು ನಿವೃತ್ತಿಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಈಗ ಉಳಿದಿರುವ 26-31 ಮಿಗ್ -21 ಬೈಸನ್‌ಗಳನ್ನು 2025 ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ನಿವೃತ್ತಿಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು. ಚಂಡೀಗಢದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ 23 ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನ ಸಮಾರಂಭವು ಮಿಗ್ -21 ರ ಕೊನೆಯ ಹಾರಾಟ ಆಗಿರಲಿದೆ.

ಸಮಸ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ ತೇಜಸ್ Mk1A ವಿಳಂಬ

MiG-21 ಅನ್ನು LCA ತೇಜಸ್ Mk1A ಫೈಟರ್‌ ಜೆಟ್‌ ಮೂಲಕ ಬದಲಾಯಿಸಲು ಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ತೇಜಸ್ ಭಾರತದ ಸ್ಥಳೀಯ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನವಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು HAL ಮತ್ತು ADA (ಏರೋನಾಟಿಕಲ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಏಜೆನ್ಸಿ) ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ತೇಜಸ್ ವಿತರಣೆಯಲ್ಲಿನ ವಿಳಂಬವು MiG-21 ಅನ್ನು ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಹಾರಿಸುವ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು.

ವಿಳಂಬಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು?

ಎಂಜಿನ್ ಕೊರತೆ: ತೇಜಸ್ Mk1A ಅಮೆರಿಕದಿಂದ ಬಂದ GE F404 ಎಂಜಿನ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಪೂರೈಕೆ ಸರಪಳಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದಾಗಿ, ಎಂಜಿನ್‌ಗಳ ವಿತರಣೆಯು ಮಾರ್ಚ್ 2024 ರ ಬದಲಿಗೆ ಮಾರ್ಚ್ 2025 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಕೇವಲ ಎರಡು ಎಂಜಿನ್‌ಗಳು ಮಾತ್ರ ಬಂದಿವೆ. ಮಾರ್ಚ್ 2026 ರವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ಎರಡು ಎಂಜಿನ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.

ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಳಂಬ: HAL 6 ತೇಜಸ್ Mk1A ಅನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದೆ, ಆದರೆ ಎಂಜಿನ್‌ಗಳ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಇವುಗಳನ್ನು ನೆಲದಲ್ಲಿಯೇ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. HAL ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ 16 ಮತ್ತು ನಾಸಿಕ್‌ನಲ್ಲಿ 24 ವಿಮಾನಗಳ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್‌ ಲೈನ್‌ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.

ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ: ತೇಜಸ್ Mk1A ಗೆ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ AESA ರಾಡಾರ್, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಯುದ್ಧ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು) ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. ಮೊದಲ ಹಾರಾಟ ಮಾರ್ಚ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು.

ತೇಜಸ್ Mk1A ನ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು

ಸ್ಥಳೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ: ಇದು 50-60% ಸ್ಥಳೀಯ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ, ಉತ್ತಮ AESA ರಾಡಾರ್ (ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ) ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸುಧಾರಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು: ಹೊಸ ರಾಡಾರ್‌ಗಳು, ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಯುದ್ಧ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಇದನ್ನು MiG-21 ಗಿಂತ ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ.

ಸುರಕ್ಷತೆ: ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ತೇಜಸ್ ಒಂದೇ ಒಂದು ಅಪಘಾತವನ್ನು ಕಂಡಿದೆ, ಇದು MiG-21 ರ ದಾಖಲೆಗಿಂತ ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ.

IAF 2021 ರಲ್ಲಿ ರೂ. 48,000 ಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ 83 ತೇಜಸ್ Mk1A ಗಾಗಿ ಆರ್ಡರ್ ಮಾಡಿದೆ. ಇನ್ನೂ 97 ಜೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಮಾಡುವ ಯೋಜನೆಗಳಿವೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, 220 ತೇಜಸ್ 10 ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ವಿತರಣಾ ವಿಳಂಬವು MiG-21 ಗಳನ್ನು 2025 ರವರೆಗೆ ಹಾರಾಟ ನಡೆಸುವಂತೆ ಮಾಡಿತು.

29 ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್: ವಾಯುಪಡೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕಾಳಜಿ

ಮಿಗ್ -21 ನಿವೃತ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ, ವಾಯುಪಡೆಯು ಕೇವಲ 29 ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ, ಇದು 1965 ರ ಯುದ್ಧಕ್ಕಿಂತ (30 ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ಗಳು) ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ವಾಯುಪಡೆಗೆ 42 ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನಲ್ಲಿ 16-18 ವಿಮಾನಗಳಿರುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಇಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ಗಳು ಭಾರತದ ವಾಯು ಶಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು.

ಒಂದೆಡೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು 2025 ರ ವೇಳೆಗೆ ತನ್ನ ಜೆ-35 ಫೈಟರ್ ಜೆಟ್‌ಗಳನ್ನು (ಚೀನಾದಿಂದ) ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಯೋಜಿಸಿದೆ. ಚೀನಾ 6 ನೇ ತಲೆಮಾರಿನ ಜೆಟ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ವಾಯುಪಡೆಯು ಪ್ರಸ್ತುತ ಸುಖೋಯ್-30 ಎಂಕೆಐ, ರಫೇಲ್, ಮಿರಾಜ್-2000 ಮತ್ತು ತೇಜಸ್ ಎಂಕೆ1 ನಂತಹ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಆದರೆ ಅವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಅಗತ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಮಿಗ್-29, ಮಿರಾಜ್-2000 ಮತ್ತು ಜಾಗ್ವಾರ್ ಸಹ 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಒತ್ತಡವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಮಿಗ್‌-21 ನಿವೃತ್ತಿಯ ಅಂತರ ಐಎಎಫ್‌ ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳೋದು ಹೇಗೆ?

ಈ ಅಂತರವನ್ನು ತುಂಬಲು ವಾಯುಪಡೆಯು ಹಲವಾರು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ...

ತೇಜಸ್ Mk1A: 2026 ರವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ 16 ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಗುರಿಯಾಗಿದೆ. ಮೊದಲ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಜುಲೈ 2026 ರಿಂದ ನಲ್‌ ಏರ್‌ಬೇಸ್ (ಬಿಕಾನೆರ್) ನಲ್ಲಿ ರಚನೆಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ.

ತೇಜಸ್ Mk2: ಇದು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ವಿಮಾನವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಮಿರಾಜ್-2000 ಅನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಮೊದಲ ಮೂಲಮಾದರಿ 2025 ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಲಿದೆ. ಉತ್ಪಾದನೆ 2029 ರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ.

MRFA (ಮಲ್ಟಿ-ರೋಲ್ ಫೈಟರ್ ಏರ್‌ಕ್ರಾಫ್ಟ್): ರಫೇಲ್, F/A-18 ಮತ್ತು ಯೂರೋಫೈಟರ್‌ನಂತಹ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ 114 ಹೊಸ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವ ಯೋಜನೆ ಇದೆ.

AMCA (ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ಮೀಡಿಯಂ ಕಾಂಬ್ಯಾಟ್ ಏರ್‌ಕ್ರಾಫ್ಟ್): 5 ನೇ ತಲೆಮಾರಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ಟೆಲ್ತ್ ಜೆಟ್, 2035 ರ ವೇಳೆಗೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಲಿದೆ.

ಡ್ರೋನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಗ್ರಹಗಳು: ವಾಯುಪಡೆಯು ಪಿಕ್ಸೆಲ್‌ನಂತಹ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳಿಂದ 30-50 ಡ್ರೋನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.

ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದ ಜೊತೆಗಿರುವ ಮಿಗ್‌-21

ಮಿಗ್-21 ಭಾರತಕ್ಕೆ ಅನೇಕ ಐತಿಹಾಸಿಕ ವಿಜಯಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಇದು 6 ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನು (4 ಭಾರತ, 2 ಪಾಕಿಸ್ತಾನ) ನೀಡಿತು ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಪೈಲಟ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಕೂಡ ಆಗಿತ್ತು. ಇದು ಇರಾಕ್‌ನಂತಹ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಪೈಲಟ್ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಸಹ ನೀಡಿತು. ಆದರೆ ಅದರ ಅಪಘಾತಗಳು ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ವಿನ್ಯಾಸವು ಅದನ್ನು ನಿವೃತ್ತಿಗೊಳಿಸುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಯಿತು.