S-350 Vityaz: ಭಾರತದ ವಾಯು ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ರಷ್ಯಾವು S-350 ವಿತ್ಯಾಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವರ್ಗಾವಣೆಯೊಂದಿಗೆ ನೀಡಲು ಮುಂದಾಗಿದೆ. 'ಮೇಕ್ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ' ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇದರ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಭಾರತದ ವಾಯು ಗಡಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಭೇದ್ಯವಾಗಿಸಲು ರಷ್ಯಾ ಈಗ S-350 ವಿತ್ಯಾಜ್ ಎಂಬ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ವಾಯು ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ನೀಡಲು ಮುಂದಾಗಿದೆ. ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ, ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವರ್ಗಾವಣೆ (ToT) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದ್ದು, ಇದರ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲೇ ತಯಾರಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಸಿಗಲಿದೆ. ಈಗಾಗಲೇ ಭಾರತದ ಬಳಿ ಇರುವ S-400 ಟ್ರಯಂಫ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಈ S-350 ಅನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವುದರಿಂದ, ದೇಶದ ಒಟ್ಟಾರೆ ರಕ್ಷಣಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ದುಪ್ಪಟ್ಟಾಗಲಿದೆ ಎಂದು ರಷ್ಯಾದ ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಸ್ಥೆ 'ರೋಸ್ಟೆಕ್' ತಿಳಿಸಿದೆ.

ಭವಿಷ್ಯದ ಯೋಜನೆಗಳೇನು?

ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಡೆದ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ S-350 ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಗಂಭೀರ ಚರ್ಚೆಗಳು ನಡೆದಿವೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ S-400 ರೆಜಿಮೆಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಅತಿ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ S-500 ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ತರುವ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಮಾತುಕತೆ ಸಾಗಿದೆ. ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ರಷ್ಯಾವು S-350 ಅನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಾಗುವ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿ ಭಾರತದ ಮುಂದೆ ಇಟ್ಟಿದೆ. ಭಾರತ ಈಗಾಗಲೇ ಮೂರು S-400 ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ಗಳನ್ನು ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಿದ್ದು, ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಉಳಿದ ಎರಡು ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ಗಳು ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಲಿವೆ.

ಏನಿದು S-350 ವಿತ್ಯಾಜ್? ವಿಶೇಷತೆಗಳೇನು?

S-350 ವಿತ್ಯಾಜ್ (S-350E) ಎಂಬುದು ಮಧ್ಯಮ ಶ್ರೇಣಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ ಗಾಳಿಗೆ ಹಾರುವ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಹಳೆಯದಾದ S-300PS ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಇದನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಶತ್ರುಗಳ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳು, ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್‌ಗಳು, ಡ್ರೋನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಬರುವ ಕ್ರೂಸ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳನ್ನು ಆಕಾಶದಲ್ಲೇ ಹೊಡೆದುರುಳಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರ ಸುಧಾರಿತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಬರುವ (Stealth) ಗುರಿಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಬಲ್ಲದು.

ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ, ಗುರಿ ಹೇಗಿದೆ?

ಈ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು 120 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದವರೆಗಿನ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಮತ್ತು 25-30 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದವರೆಗಿನ ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳನ್ನು ಹೊಡೆದುರುಳಿಸಬಲ್ಲದು. ಇದು ಭೂಮಿಯಿಂದ ಸುಮಾರು 30 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದವರೆಗೆ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ನಡೆಸುವ ಕ್ಷಮತೆ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ 9M96E ನಂತಹ ವಿವಿಧ ಶ್ರೇಣಿಯ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳಿದ್ದು, ಒಂದೇ ಲಾಂಚರ್‌ನಲ್ಲಿ 12 ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳನ್ನು ಇರಿಸಬಹುದು. ಇದರ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ AESA ರಾಡಾರ್, ಕೆಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಹಾರುವ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಗುರಿಗಳನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.

ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ಚೀನಾಕ್ಕೆ ನಡುಕ

S-350 ನಿಯೋಜನೆಯಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಚೀನಾದ ವಾಯು ಬೆದರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಭಾರತ ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಉತ್ತರ ನೀಡಬಲ್ಲದು. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ JF-17, J-10 ಫೈಟರ್ ಜೆಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಬರ್ ಕ್ರೂಸ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳ ದಾಳಿಯನ್ನು ಇದು ಸುಲಭವಾಗಿ ವಿಫಲಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಲಡಾಖ್ ಮತ್ತು ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಗಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ J-20 ಸ್ಟೆಲ್ತ್ ಜೆಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಹೈಪರ್‌ಸಾನಿಕ್ ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಇದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಅಜೇಯ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲಿದೆ.

ಬಹು-ಪದರದ ರಕ್ಷಣಾ ಕವಚ(Multi-layered protective shield)

ಭಾರತದ ಬಳಿ ಈಗಾಗಲೇ ಇರುವ ಆಕಾಶ್, ಬರಾಕ್-8 ಮತ್ತು S-400 ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ S-350 ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದರೆ, ಭಾರತವು 'ಮಲ್ಟಿ-ಲೇಯರ್' (ಬಹು-ಪದರದ) ವಾಯು ರಕ್ಷಣಾ ಕವಚವನ್ನು ಹೊಂದಲಿದೆ. ಇದು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಒಪ್ಪಂದವು ಅಂತಿಮಗೊಂಡರೆ, 'ಮೇಕ್ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ' ಯೋಜನೆಯಡಿ ಭಾರತದಲ್ಲೇ ಇದರ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆ ನಡೆಯುವುದರಿಂದ ಸ್ಥಳೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಉತ್ತೇಜನ ಸಿಗಲಿದೆ.