ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೋತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದೆ. ಮುಖ್ಯ ಜನಗಣತಿಯ ಜೊತೆಗೆ ನಡೆಯಲಿರುವ ಈ ಗಣತಿಯು 2026ರ ಅಂತ್ಯ ಅಥವಾ 2027ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಫಲಿತಾಂಶ ನೀಡುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳ ಒತ್ತಾಯದ ಮೇರೆಗೆ ಈ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದ್ದು, 2011ರ ನಂತರದ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಅಂಕಿಅಂಶ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ.

ನವದೆಹಲಿ (ಏ.30): ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ಬುಧವಾರ ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಗೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದೆ. ಮುಖ್ಯ ಜನಗಣತಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಇದನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವೆ ಅಶ್ವಿನಿ ವೈಷ್ಣವ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಈ ವರ್ಷದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಿಹಾರ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಗಳು ನಡೆಯಲಿವೆ. ಅದಕ್ಕೂ ಮುನ್ನವೇ ಈ ಘೋಷಣೆ ಹೊರಬಿದ್ದಿದೆ.

ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳು ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಯನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಅಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಆದರೆ, ಜನಗಣತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳಲು ಒಂದು ವರ್ಷ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಅಂತಿಮ ಜನಗಣತಿ ದತ್ತಾಂಶವು 2026 ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ 2027 ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯ ಜನಗಣತಿಯನ್ನು 2011 ರಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಇದನ್ನು ಪ್ರತಿ 10 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ನಿಯಮ.ಇದರ ಪ್ರಕಾರ, ಮುಂದಿನ ಜನಗಣತಿಯನ್ನು 2021 ರಲ್ಲಿ ನಡೆಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಕೋವಿಡ್ -19 ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದಿಂದಾಗಿ ಅದನ್ನು ಮುಂದೂಡಲಾಗಿತ್ತು.

ಜನಗಣತಿ ನಮೂನೆಯಲ್ಲಿ 29 ಕಾಲಮ್‌ಗಳು, ಕೇವಲ SC-ST ವಿವರಗಳು: 2011 ರವರೆಗೆ, ಜನಗಣತಿ ನಮೂನೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 29 ಕಾಲಮ್‌ಗಳು ಇದ್ದವು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಸರು, ವಿಳಾಸ, ಉದ್ಯೋಗ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ವಲಸೆಯಂತಹ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಸೇರಿದ್ದವು ಮತ್ತು SC ಮತ್ತು ST ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರು ಮಾತ್ರ ದಾಖಲಾಗಿದ್ದರು. ಈಗ ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಗಾಗಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕಾಲಮ್‌ಗಳನ್ನು ಇದಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.

ಜಾತಿಗಳನ್ನು ಎಣಿಸಲು ಕಾಯ್ದೆಗೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ತರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ: 1948 ರ ಜನಗಣತಿ ಕಾಯ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಎಸ್‌ಸಿ-ಎಸ್‌ಟಿಗಳನ್ನು ಎಣಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಒಬಿಸಿಗಳನ್ನು ಎಣಿಸಲು ಇದನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಬಿಸಿಯ 2,650 ಜಾತಿಗಳ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ. 2011 ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, 1,270 ಎಸ್‌ಸಿ ಮತ್ತು 748 ಎಸ್‌ಟಿ ಜಾತಿಗಳಿವೆ. 2011 ರಲ್ಲಿ, ಎಸ್‌ಸಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 16.6% ಮತ್ತು ಎಸ್‌ಟಿ 8.6% ರಷ್ಟಿತ್ತು.

2011ರಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗಿತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ: ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್ ಸರ್ಕಾರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 2011 ರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಯನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಇದನ್ನು ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯ, ನಗರಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯ ಮತ್ತು ಗೃಹ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯ ನಡೆಸಿತು. ಆದರೆ, ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಡೇಟಾವನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಸಾರ್ವಜನಿಕಗೊಳಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ಅದರ ಎಸ್‌ಸಿ-ಎಸ್‌ಟಿ ಮನೆಯ ಡೇಟಾವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯದ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

2025ರಲ್ಲೇ ಜನಗಣತಿ: ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಸಚಿವ ಅಮಿತ್ ಶಾ ಆಗಸ್ಟ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ಜನಗಣತಿ "ಸೂಕ್ತ ಸಮಯದಲ್ಲಿ" ನಡೆಯಲಿದೆ ಮತ್ತು ಅದು 2025 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಬಹುದು, 2026 ರ ವೇಳೆಗೆ ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರಕಟವಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು.

ಜಾತಿಗಣತಿಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದ್ದ ರಾಹುಲ್‌ ಗಾಂಧಿ: ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕ ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ 2023 ರಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಯನ್ನು ಮೊದಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ಇದರ ನಂತರ, ಅವರು ದೇಶ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಸಭೆಗಳು ಮತ್ತು ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಯನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 

ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿ ಕುರಿತು ಪಕ್ಷಗಳ ನಿಲುವು: ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳಾದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್, ಬಿಜೆಡಿ, ಎಸ್‌ಪಿ, ಆರ್‌ಜೆಡಿ, ಬಿಎಸ್‌ಪಿ, ಎನ್‌ಸಿಪಿ, ಶರದ್ ಪವಾರ್ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಟಿಎಂಸಿಯ ನಿಲುವು ಇನ್ನೂ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಲ್ಲ. ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅಮೆರಿಕ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿ ಸರಿ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ಆಡಳಿತಾರೂಢ ಎನ್‌ಡಿಎಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಕ್ಷವಾಗಿರುವ ಬಿಜೆಪಿ, ಈ ಹಿಂದೆ ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಯ ಪರವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳು ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಯ ಮೂಲಕ ದೇಶವನ್ನು ವಿಭಜಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿವೆ ಎಂದು NDA ಆರೋಪಿಸಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ, ಬಿಜೆಪಿ ಮಾತ್ರ ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿತು. ಬಿಹಾರವು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2023 ರಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ಜನಗಣತಿಯ (ಸಮೀಕ್ಷೆ) ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು. ಹಾಗೆ ಮಾಡಿದ ದೇಶದ ಮೊದಲ ರಾಜ್ಯ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿತು.