ಸರೋವರಗಳ ಊರಾಗಿದ್ದ ಬೆಂಗಳೂರಲ್ಲಿ 2025ರಲ್ಲಿ ನೀರೇ ಇರೋಲ್ವಾ!?

ಬೇಸಿಗೆಯ ಸುಡುವ ಬಿಸಿಲಿನ ಜೊತೆಗೆ ಈಗಾಗಲೇ ತೀವ್ರವಾದ ನೀರಿನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಇಂದು ನಿನ್ನೆಯದಲ್ಲ. ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯೊಂದಿಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಹೋರಾಟವು ಶತಮಾನಗಳ ಹಿಂದಿನದು. ಮೂಲತಃ ಬೆಂಗಳೂರು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ವಿಶಾಲವಾದ ಡೆಕ್ಕನ್ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಮಳೆ ನೆರಳಿನ ನಡುವೆ ನೆಲೆಸಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ನದಿಗಳಿಲ್ಲದೆ, ಸರೋವರಗಳನ್ನೇ ಅವಲಂಬಿಸಿದ್ದ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯ ಭೌಗೋಳಿಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಕೂಡ ಹೊಂದಿದೆ.

ಬೆಂಗಳೂರು ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಅಗಾಧವಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಕಂಡಿರುವ ಶ್ರೀಮಂತ ನಗರ. ಇದರ ಇತಿಹಾಸವು ಅದರ ಆಧುನಿಕ ಸೌಕರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಐಟಿ ಉದ್ಯಮದಿಂದ ಮರೆಯಾಗಿದೆ. ಆದರೂ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಭೂತಕಾಲವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ವರ್ತಮಾನವನ್ನು ಶ್ಲಾಘಿಸಲು ಮತ್ತು ಅದರ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳು, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಭಾವ, ನಗರವು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಐಟಿ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ  ಈಗ ಇರುವ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು ತುಂಬಾ ಮುಖ್ಯ. 2025ರಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರು ತೀವ್ರ ನೀರಿನ ಕೊರತೆ ಎದುರಿಸಲಿದೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ

ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಇತಿಹಾಸವು ಗಂಗರ ಆಳ್ವಿಕೆ ಕಾಲದ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದಾಗ 9 ನೇ ಶತಮಾನದಷ್ಟು ಹಿಂದಿನದು. ನಗರವನ್ನು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಬೆಂದ ಕಾಳೂರು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಕಾಲಾಂತರದಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಎಂದಾಯ್ತು. 14 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ಜೊತೆಗೆ ಬೆಂಗಳೂರು ಪ್ರಮುಖ ಮಿಲಿಟರಿ ತಾಣವಾಯ್ತು. ಹಲವಾರು ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾರ್ಗಗಳು ಬೆಳೆದವು. ಇದು ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವಿನಿಮಯದ ಪ್ರಮುಖ ಕೇಂದ್ರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. 16 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಬೆಂಗಳೂರು ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. 

ಆದರೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನಿಜವಾದ ರೂಪಾಂತರವು ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಂದಿತು. 1809 ರಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷರು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಜೊತೆಗೆ ತಮ್ಮ ಪ್ರಮುಖ ಆಡಳಿತ ಕೇಂದ್ರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದರು. 18 ನೇ ಶತಮಾನದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನೀರಿನ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿತು. ಬೆಂಗಳೂರು ಕೋಟೆ ಮತ್ತು ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ. 

ಕ್ರಮೇಣ ಸಮುದಾಯಗಳ ಒಡೆತನ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸರೋವರಗಳು ಬ್ರಿಟೀಷರ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟವು, ಅವುಗಳ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಮನರಂಜನಾ ತಾಣಗಳಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟವು. ಬ್ರಿಟಿಷರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಬೆಂಗಳೂರು ತನ್ನ ರಾಜಕೀಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಯ್ತು. ರಸ್ತೆಗಳು, ಕಾಲುವೆಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲುಮಾರ್ಗಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ ಸೇರಿದಂತೆ ನಗರವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಹಲವಾರು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷರು ಜಾರಿಗೆ ತಂದರು.  ನಗರವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದಂತೆ, ಸರೋವರಗಳು ಮತ್ತಷ್ಟು ಅವನತಿಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದವು, ಕೊಳಚೆ ನೀರು ಮತ್ತು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ಸಂಗ್ರಹಗಳಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟವು, ಆರೋಗ್ಯದ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. 

20 ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಬೆಂಗಳೂರು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ನಗರದ ಅನುಕೂಲಕರ ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಸಮೃದ್ಧಿಯು ಜವಳಿ ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯಂತಹ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ. 1905 ರಲ್ಲಿ, ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ನಗರದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದಿತು. ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್, ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯನ್ ಸ್ಪೇಸ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಆರ್ಗನೈಸೇಶನ್‌ನಂತಹ ಹಲವಾರು ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ನಗರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.

ಇಂದು, ಬೆಂಗಳೂರು ತೀವ್ರ ನೀರಿನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ, ತ್ವರಿತ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ನಗರೀಕರಣದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. 2025 ರ ವೇಳೆಗೆ ನೀರು ಖಾಲಿಯಾಗುವ ಅಪಾಯವು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ, ಇದು ತುರ್ತು ಕ್ರಮದ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಕೇಳುತ್ತದೆ. ಈ ಸವಾಲುಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ದಿಗಂತದಲ್ಲಿ ಭರವಸೆ ಇದೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕೆರೆಗಳನ್ನು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನಗರದ ಹೊರವಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಕೆರೆಗಳನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಭರವಸೆಯ ಹೊಳಪನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಈ ಪ್ರಮುಖ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪುನಃಸ್ಥಾಪನೆ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಜೀವವೈವಿಧ್ಯತೆಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುವುದಲ್ಲದೆ ಹವಾಮಾನ ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. 

1947 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದೊರೆತ ನಂತರ ಬೆಂಗಳೂರು ಪ್ರಮುಖ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ಉತ್ಪಾದನಾ ವಲಯದಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಜವಳಿ, ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು  ಕಾಣುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಏರೋನಾಟಿಕ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (HAL) ಮತ್ತು ಭಾರತ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (BEL) ನಂತಹ ಅನೇಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನು ನಗರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. 

1980 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ (ಐಟಿ) ಉದ್ಯಮದ ಆಗಮನದೊಂದಿಗೆ ಬೆಂಗಳೂರು ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ನಗರದ ಅನುಕೂಲಕರ ವಾತಾವರಣ, ನುರಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಲಭ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ಬೆಂಬಲ ನೀತಿಗಳು ಐಟಿ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಆಕರ್ಷಕ ತಾಣವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದೆ. 1984 ರಲ್ಲಿ, ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ಇನ್ಸ್ಟ್ರುಮೆಂಟ್ಸ್ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ R&D ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಮೊದಲ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಯ್ತು. ಐಟಿ ಕಂಪನಿಗಳ ಆಗಮನವು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ತಿರುವು ನೀಡಿತು ಮತ್ತು ಈ ನಗರವು "ಭಾರತದ ಸಿಲಿಕಾನ್ ವ್ಯಾಲಿ" ಆಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಿತು. ಅನೇಕ ಜಾಗತಿಕ IT ದೈತ್ಯರು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಪ್ರತಿಭೆಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿತು. 

ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಿಂದ ಜನ ಸಂದಣಿ ಕೂಡ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿತು. ಕೂಲ್‌ ಬೆಂಗಳೂರು ವಾತಾವರಣ ಹೋಗಿ ಹಾಟ್‌ ಬೆಂಗಳೂರು ಆಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡಾಗಿದೆ.  ಬೆಂಗಳೂರು ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಭೀತಿ ಆಗಲಿದೆ. ಸರೋವರಗಳ ನಗರವಾಗಿದ್ದ ಬೆಂಗಳೂರು ಕಳೆದುಹೋದ ತನ್ನ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯುವ ಅವಶ್ಯಕತೆ ತುಂಬಾ ಇದೆ. ಜಲಮೂಲಗಳ ಮರುಸ್ಥಾಪನೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಬೆಂಗಳೂರು ಹೆಚ್ಚು ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಿದೆ. ಮಳೆನೀರು ಕೊಯ್ಲು ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಹಿಡಿದು ಸಮುದಾಯ-ನೇತೃತ್ವದ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರಯತ್ನಗಳವರೆಗೆ, ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನೀರಿನ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ಅಸಂಖ್ಯಾತ ತಂತ್ರಗಳು ಲಭ್ಯವಿದೆ.

ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಕೂಡ ನೀರಿನ ಮಿತವಾದ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ನೀರನ್ನು ಕೊಯ್ಲು ಮಾಡುವತ್ತ ಗಮನ ಹರಿಸಲೇಬೇಕು. ಸಮೃದ್ಧಿಯಿಂದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನತ್ತ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪಯಣವು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಕರಾಳ ದಿನಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗುವ ಮುನ್ನ ಎಚ್ಚೆತ್ತುಕೊಳ್ಳಲೇಬೇಕು.  ಇದು ನವೀಕರಣ ಮತ್ತು ಪುನರುತ್ಪಾದನೆಗೆ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸರೋವರಗಳ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಮೂಲಕ, ನವೀನ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ, ಬೆಂಗಳೂರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನೀರಿನ ಸುಸ್ಥಿರತೆಯ ದಾರಿದೀಪವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಬಹುದು. ಅದಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಶ್ರಮ ಬಹುಮುಖ್ಯ.