ಮೃತ ಪತಿಯ ತಂದೆ ಮತ್ತು ತಾಯಿಯನ್ನು ಅದೆಷ್ಟೋ ಸೊಸೆಯಂದಿರು ಮಾನವೀಯ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಅತ್ತೆ ಮತ್ತು ಮಾವನಿಗೆ ಜೀವನ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಸೊಸೆ ಹಣ ನೀಡುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ.
ದುಡಿದು ತಂದೆತಾಯಿಯರನ್ನು ಸಾಕುವ ಮಗ ನಿಧನ ಹೊಂದಿದರೆ ಅವರನ್ನು ಯಾರು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎನ್ನುವುದೊಂದು ಪ್ರಶ್ನೆ. ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಎಷ್ಟೋ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ಜ್ವಲಂತವಾಗಿದೆ. ಸೊಸೆಯೂ ದುಡಿಯುವವಳಾಗಿದ್ದರೆ, ಆಕೆ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಚೆನ್ನಾಗಿದ್ದರೆ ಮಾನವೀಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅತ್ತೆ-ಮಾವಂದಿರನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಹೊಣೆ ಹೊತ್ತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. ಅಥವಾ ಸಾಕಷ್ಟು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ತೆ ಮಾವಂದಿರೇ ಹೇಗೋ ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಸೊಸೆಯನ್ನು ಸಾಕುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ, ಇವೆರಡೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದಾದಾಗ ಏನು ಮಾಡಬಹುದು? ಸಹಜವಾಗಿ ನ್ಯಾಯ ನೀಡುವ ಕಾನೂನಿನ ಮೊರೆ ಹೋಗುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ. ಇಂಥದ್ದೇ ಒಂದು ಪ್ರಕರಣ ಔರಂಗಾಬಾದಿನ ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಬೆಂಚಿನಿಂದ ದಾಖಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲೊಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ತೀರ್ಪನ್ನು ಸಹ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅದೇನೆಂದರೆ, ಮೃತ ಪತಿಯ ತಾಯ್ತಂದೆಯರನ್ನು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಸೊಸೆಯದಲ್ಲ. ಆಕೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲೇಬೇಕೆಂದು ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ. ಮೊನ್ನೆ ಏಪ್ರಿಲ್ 12ರಂದು ಕಿಶೋರ್ ಸಂತ್ ಎನ್ನುವ ಏಕ ಪೀಠದ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಹೀಗೆ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
ಏನಿದು ಪ್ರಕರಣ (Case)?
38 ವರ್ಷದ ಶೋಭಾ ತಿಡ್ಕೆ (Shobha Tidke) ಎಂಬುವವರು ಈ ಸಂಬಂಧ ಪ್ರಕರಣ ದಾಖಲಿಸಿದ್ದರು. ಶೋಭಾ ಅವರು ಸ್ಥಳೀಯ ಗ್ರಾಮಪೀಠದ (Local Court) ಆದೇಶದ ವಿರುದ್ಧ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮೊರೆ ಹೋಗಿದ್ದರು. ಸ್ಥಳೀಯ ನ್ಯಾಯಪೀಠ ಅವರಿಗೆ ಪತಿಯ ಪಾಲಕರ (Parents) ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಹಣ ನೀಡುವಂತೆ ಸೂಚನೆ ನೀಡಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಶೋಭಾ ಅವರು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ (Economically) ಇದು ಕಾರ್ಯಸಾಧುವಲ್ಲದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ತೀರ್ಪಿನ ವಿರುದ್ಧ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮೆಟ್ಟಿಲೇರಿದ್ದರು.
undefined
ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್‌ ಬಾತ್‌ ರೂಮ್‌ಗಳನ್ನು ಲಿಂಗ ತಟಸ್ಥವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲು ಸಲಹೆ
ಶೋಭಾ ಪತಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ (Maharashtra) ಸಾರಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಉದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿದ್ದರು ಹಾಗೂ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗಲೇ ಮೃತ (Dead) ಪಟ್ಟಿದ್ದರು. ರೋಗಗ್ರಸ್ತ ಪತಿಯ (Husband) ನಿಧನಾನಂತರ ಶೋಭಾ ಅವರು ಮುಂಬೈನ ಜೆಜೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಶೋಭಾಳ ಅತ್ತೆ-ಮಾವ (In Laws) ಮಗ ತೀರಿಕೊಂಡ ಮೇಲೆ ತಮಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವು ಇಲ್ಲವಾಗಿದ್ದು, ಸೊಸೆ (Daughter in Law) ದೈನಂದಿನ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಹಣ ನೀಡಬೇಕೆಂದು ಆಗ್ರಹಿಸಿ ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಮೊರೆ ಹೋಗಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ಶೋಭಾ ಪ್ರಕಾರ, ಆಕೆಯ ಅತ್ತೆ-ಮಾವ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಸ್ವಂತ ಮನೆ ಹಾಗೂ ಜೀವನ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಜಮೀನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗೂ ಪತಿ ನಿಧನವಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೊರೆತ 1.88 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಪರಿಹಾರ (Compensation) ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಅವರಿಗೆ ಜೀವನ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ (Life Maintenance) ಸಮಸ್ಯೆ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದರು.
ಮಗಳು-ಸೊಸೆ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ತಿಳಿಸಿದ ನಟಿ Sharmila Tagore
ನ್ಯಾಯಪೀಠ ಹೇಳಿದ್ದೇನು?
ಶೋಭಾ ಪತಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದುದು ಸರ್ಕಾರಿ (Government) ಸಾರಿಗೆ ನಿಗಮದಲ್ಲಿ. ಆದರೆ, ಪತಿಯ ನಿಧನದ (Death) ಬಳಿಕ ಶೋಭಾಗೆ ದೊರಕಿರುವುದು ಆರೋಗ್ಯ (Health) ಇಲಾಖೆಯ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ. ಹೀಗಾಗಿ, ಇದು ಪರಿಹಾರದ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ನೀಡಿರುವ ಬದಲಿ ಉದ್ಯೋಗವಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಗುರುತಿಸಿತು. ಜತೆಗೆ, ಮಗ ಸತ್ತಾಗ ಪರಿಹಾರ ಹಣವನ್ನು ಪಾಲಕರೇ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದು, ಜೀವನ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಕೃಷಿ ಜಮೀನು ಹೊಂದಿರುವುದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿತು. ಹೀಗಾಗಿ, ಸೊಸೆಯಿಂದ ಜೀವನ ಸಾಗಿಸಲು ಹಣ ಕೇಳುವುದು ಸರಿಯಲ್ಲ. ಸೊಸೆ ಇದಕ್ಕೆ ಬಾಧ್ಯಸ್ಥಳಲ್ಲ ಎಂದು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತು. ಕೋಡ್ ಆಫ್ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಪ್ರೊಸೀಜರ್ ನ 125ನೇ ಸೆಕ್ಷನ್ ಪ್ರಕಾರ, ಪತಿಯ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಪತಿಯ ಅಮ್ಮ ಈ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಸೇರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ಈ ತೀರ್ಪು ಇದೀಗ ಹಲವು ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗೆ ಆಧಾರವಾಗುವ (Base) ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಇಂತಹ ಪ್ರಕರಣಗಳು ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿವೆ.