ಖಾಸಿ (ಅಥವಾ ಖಾಸಿಯಾ, ಅಥವಾ ಖಾಸಾ) ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳಾದ ಮೇಘಾಲಯ ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಂನ ಬೆಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಒಂದು ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗ. ಖಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗವು ಹಲವು ಕುಲಗಳಾಗಿ ವಿಭಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಬುಡಕಟ್ಟಿನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥೆ ಒಬ್ಬ ಮಹಿಳೆ.
ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಅನೇಕ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗಗಳಿವೆ, ಅವುಗಳು ವಿಶಿಷ್ಟ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಅಂತಹ ಒಂದು ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗವೆಂದರೆ ಖಾಸಿ (Khasi tribes), ಈ ಜನಾಂಗ ಭಾರತದ ಮೇಘಾಲಯ, ಅಸ್ಸಾಂ ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ, ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಗಿಂತ ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಬೇರೆಯವರ ಸಂಪತ್ತು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಮದುವೆಯ ನಂತರ ವಧುವನ್ನು ದೂರ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಇದೇ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಖಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದಲ್ಲಿ, ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದಲ್ಲಿ, ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರ (family members) ಹೊರೆ ಪುರುಷರ ಬದಲು ಮಹಿಳೆಯರ ಹೆಗಲ ಮೇಲಿದೆ. ಈ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಜನನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ತಿಳಿದು ನಿಮಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗಬಹುದು, ಆದರೆ ಇದು ಸತ್ಯ.
ಖಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದಲ್ಲಿ, ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಬೇರೆಯವರ ಆಸ್ತಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ತಾಯಂದಿರನ್ನು ದೇವರಿಗೆ ಸಮಾನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಬುಡಕಟ್ಟು ತನ್ನ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ. ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಜನನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದುಃಖಿಸುವ ಎಲ್ಲಾ ಸಮುದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಈ ಬುಡಕಟ್ಟು ಹೆಣ್ಣಿನ ಜನನವನ್ನು ಸಂಭ್ರಮಿಸುವ ಅತ್ಯುತ್ತಮ (celebrates girl child) ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊರೆಯೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುವ ದೊಡ್ಡ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಇದೆ. ಆದರೆ, ಈಗ ಜನರ ಗ್ರಹಿಕೆ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಖಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದಲ್ಲಿ ಹುಡುಗಿಯರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಪದ್ಧತಿಗಳಿವೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ಕಿರಿಯ ಮಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಸ್ತಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ.
ಖಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದಲ್ಲಿ, ಮದುವೆಯ ನಂತರ, ಹುಡುಗರು ಹುಡುಗಿಯರೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಅತ್ತೆಯ ಮನೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಹುಡುಗಿಯರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ತಮ್ಮ ಹೆತ್ತವರೊಂದಿಗೆ ಇರುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಹುಡುಗರು ತಮ್ಮ ಮನೆಯನ್ನು ತೊರೆದು ತಮ್ಮ ಅತ್ತೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅಳಿಯಂದಿರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಖಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಅವಮಾನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಖಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದಲ್ಲಿ, ಪೂರ್ವಜರ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು (property rights for girls) ಹುಡುಗರ ಬದಲಿಗೆ ಹುಡುಗಿಯರು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರೆ, ಕಿರಿಯ ಮಗಳಿಗೆ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾಲು ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಖಾಸಿ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ, ಕಿರಿಯ ಮಗಳು ಪಿತ್ರಾರ್ಜಿತ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾಲನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಅವಳು ಪೋಷಕರು, ಅವಿವಾಹಿತ ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರು ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಹಿಳೆಯರು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವಿವಾಹಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶವಿದೆ
ಖಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದಲ್ಲಿ, ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಬಹು ವಿವಾಹಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಪುರುಷರು ಈ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಹಲವು ಬಾರಿ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇಲ್ಲಿ ಪುರುಷರು ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಕೀಳಾಗಿ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಅವರ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ತಮಗೂ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಖಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದಲ್ಲಿ, ಕುಟುಂಬದ ಎಲ್ಲಾ ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ನಿರ್ಧಾರಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರೇ ಅಂತಿಮ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಗಡಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ, ಕಿರಿಯ ಮಗಳ ಮನೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಸಂಬಂಧಿಕರಿಗೂ ಯಾವಾಗಲೂ ತೆರೆದಿರುತ್ತದೆ. ಕಿರಿಯ ಮಗಳನ್ನು ಖತಾದುಹ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೇಘಾಲಯದ (Meghalaya) ಗಾರೋ, ಖಾಸಿ ಮತ್ತು ಜೈನ್ತಿಯಾ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗಗಳು ಮಾತೃಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಈ ಎಲ್ಲಾ ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇದೆ.
ವಿಚ್ಛೇದನದ ನಂತರ ತಂದೆಗೆ ಮಕ್ಕಳ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಹಕ್ಕಿಲ್ಲ.
ಖಾಸಿ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಮದುವೆಗೆ ಯಾವುದೇ ವಿಶೇಷ ಆಚರಣೆ ಇಲ್ಲ. ಹುಡುಗಿ ಮತ್ತು ಅವಳ ಹೆತ್ತವರ ಒಪ್ಪಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ, ಹುಡುಗ ತನ್ನ ಅತ್ತೆಯ ಮನೆಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಇರಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದಾದ ನಂತರ, ಮಗು ಜನಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ, ಹುಡುಗ ತನ್ನ ಅತ್ತೆಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ವಾಸಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾನೆ. ಮದುವೆಯಾದ ನಂತರ, ಕೆಲವು ಖಾಸಿ ಜನರು ಆ ಹುಡುಗಿಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮದುವೆಗೆ ಮೊದಲು, ಪೋಷಕರಿಗೆ ಮಗನ ಗಳಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಹಕ್ಕು ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮದುವೆಯ ನಂತರ, ಅತ್ತೆ-ಮಾವಂದಿರಿಗೆ ಅಳಿಯನ ಗಳಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಹಕ್ಕು ಇರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯನ್ನು ಮುರಿಯುವುದು ತುಂಬಾ ಸುಲಭ. ವಿಚ್ಛೇದನದ ನಂತರ ತಂದೆಗೆ ಮಕ್ಕಳ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಹಕ್ಕು ಇರೋದಿಲ್ಲ.
ಮಕ್ಕಳ ಉಪನಾಮಗಳು ಸಹ ಅವರ ತಾಯಿಯ ಹೆಸರನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ.
ಖಾಸಿ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ, ಮಕ್ಕಳ ಸರ್ ನೇಮ್ ತಾಯಿಯ (surname of mother) ಹೆಸರಿನ ಮೇಲೆ ಇಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಹಳ ಹಿಂದೆ ಈ ಸಮುದಾಯದ ಪುರುಷರು ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಅವರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಬಿಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಇಟ್ಟರು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಖಾಸಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಬಹು ಜೀವನ ಸಂಗಾತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಎಂದೂ ಸಹ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತೆ. ಅಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮಗುವಿನ ತಂದೆ ಯಾರು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತಂದೆಯ ಹೆಸರಿನ ಬದಲು ತಮ್ಮ ಉಪನಾಮಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.
