ಆಗಸ್ಟ್ 19. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಬಂದ ದಿನ. ಬ್ರಿಟಿಷರ ದಾಸ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದ ಭಾರತವನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರಗೊಳಿಸಲು ಅದೆಷ್ಟೋ ಮಂದಿ ಪ್ರಾಣತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಪುರುಷರು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಮಹಿಳೆಯರು ಸಹ ಭಾಗಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಆ ವೀರವನಿತೆಯರ ಕುರಿತಾದ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.
ಅನೇಕ ಮಹಾನ್ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ತ್ಯಾಗ ಮತ್ತು ದಣಿವರಿಯದ ಹೋರಾಟದಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಇತಿಹಾಸದ ಪ್ರತಿ ಘಟನೆಯನ್ನು ಓದಿದಾಗ ರೋಮಾಂಚನವಾಗುತ್ತದೆ. ಕೇವಲ ಪುರುಷರು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಮಹಿಳೆಯರೂ ದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಅವಿರತವಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ ವೀರ ಮಹಿಳೆಯರ (Brave Woman) ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯೋಣ.
1. ಸಾವಿತ್ರಿಬಾಯಿ ಫುಲೆ
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಸಾವಿತ್ರಿಬಾಯಿ ಫುಲೆ ನಿಸ್ವಾರ್ಥವಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸಿದರು. ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ (Education) ನೀಡಲು ಅವರು ಮಾಡಿದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಮರೆಯಲಾಗದು. ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯದಿಂದ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ಶಿಕ್ಷಣವೊಂದೇ ಅಸ್ತ್ರ ಎಂದು ಅವರು ನಂಬಿದ್ದರು. ಸಾವಿತ್ರಿಬಾಯಿ ಫುಲೆ ಅವರನ್ನು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಕಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ತನ್ನ ಪತಿ ಜ್ಯೋತಿ ರಾವ್ ಫುಲೆ (ಜ್ಯೋತಿಬಾ) ಜೊತೆಗೆ ಪುಣೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಕಲಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಇದಲ್ಲದೆ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವಳು ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳ ಶಿಕ್ಷಣದ ವಿರುದ್ಧ ಮಾತನಾಡಿದವರನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಹೋರಾಡಿದರು.
75ನೇ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದಿನಕ್ಕೆ 75 ಕಿ.ಮೀಟರ್ ನಡಿಗೆ: ನಡಹಳ್ಳಿ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಇತಿಹಾಸ ಸೃಷ್ಟಿ..!
2. ಮಹಾದೇವಿ ವರ್ಮಾ
1907ರಲ್ಲಿ ಅಲಹಾಬಾದ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಗತಿಪರ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಮಹಾದೇವಿವರ್ಮ ಅವರು ಹಿಂದಿ ಕವಿ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ (Freedom fighters) ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣತಜ್ಞರಾಗಿ ಬೆಳೆದರು. ಅವರು ಗಾಂಧಿ ಆದರ್ಶಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ಮೇಲಾಗಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮಾತನಾಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿ ಖಾದಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಲಹಾಬಾದ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಮಹಿಳಾ ವಸತಿ ಕಾಲೇಜು ಪ್ರಯಾಗ ಮಹಿಳಾ ವಿದ್ಯಾಪೀಠದ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರಾಗಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಉಪಕುಲಪತಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಮಹಾದೇವಿ ವರ್ಮಾ ರಾಜಕೀಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆಕೆಯನ್ನು 16ನೇ ಶತಮಾನದ ಮೀರಾಬಾಯಿಗೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗಿದೆ.
3. ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಸೆಹಗಲ್
1914ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಸೆಹಗಲ್ ಅವರು ಮದ್ರಾಸ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು 1938 ರಲ್ಲಿ ಎಂಬಿಬಿಎಸ್ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು. ಅದರ ನಂತರ, ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಅವಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿತು. ಅವರು ನೇತಾಜಿಗೆ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೇನೆಯ ಮೊದಲ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಹಿಳಾ ರೆಜಿಮೆಂಟ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು. ಯುದ್ಧ ಕೈದಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಗಾಯಗೊಂಡ ಸೈನಿಕರಿಗೆ (Soldiers) ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು.
4. ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ
ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಮರಾಠಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮಾದರಿಯಾದರು. 12ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಅವರು ಝಾನ್ಸಿಯ ರಾಜ ಗಂಗಾಧರ ರಾವ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಪತಿಯ ಮರಣದ ನಂತರ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಳುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿಯ ಮೇಲೆ ಬಿತ್ತು. ಧೈರ್ಯದಿಂದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಶರಣಾಗಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದ ಅವಳು ಏಳು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಸಣ್ಣ ಸೈನ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡಿ ತನ್ನ ಕೋಟೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದರು. ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ ಬ್ರಿಟಿಷರೊಂದಿಗೆ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದರು ಮತ್ತು 1858 ರಲ್ಲಿ ಗ್ವಾಲಿಯರ್ ಬಳಿ ನಡೆದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.
ಚಿತ್ರದುರ್ಗ: ಕೋಟೆನಾಡಲ್ಲಿ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ತ್ರಿವರ್ಣ ಧ್ವಜದ ಲೈಟಿಂಗ್ಸ್
5. ಬಸಂತಿ ದೇವಿ
1880ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಬಸಂತಿ ದೇವಿ 1921ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಸೇರಿದರು. ಅವರ ಪತಿ ಚಿತ್ತರಂಜನ್ ದಾಸ್ ಅವರನ್ನು ‘ದೇಶಬಂಧು’ ಎಂದು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ವಿರುದ್ಧದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು. ಬಸಂತಿ ದೇವಿ ಅಸಹಕಾರ ಚಳವಳಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸೊಸೆ ಊರ್ಮಿಳಾ ದೇವಿಯೊಂದಿಗೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಿಂದ ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ (Woman). ಅವರು ಖಿಲಾಫತ್ ಚಳವಳಿ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಅಸಹಕಾರ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು.
6. ಸರೋಜಿನಿ ನಾಯ್ಡು
ಸರೋಜಿನಿ ನಾಯ್ಡು ಅವರು ರಾಜಕೀಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಕವನ ಆಕೆಗೆ ನೈಟಿಂಗೇಲ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಎಂಬ ಅಡ್ಡಹೆಸರನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟಿತು. ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರ ಅನುಯಾಯಿಯಾಗಿದ್ದ ಸರೋಜಿನಿ ನಾಯ್ಡು ಅವರು ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು.
7. ಉಮಾಬಾಯಿ ಕುಂದಾಪುರ
ದಣಿವರಿಯದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ ಎಂದು ಹೆಸರಾದ ಉಮಾಬಾಯಿ ಅವರು ‘ಭಗಿನಿ ಮಂಡಲ’ವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. 1946 ರಲ್ಲಿ, ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರು ಕಸ್ತೂರ್ಬಾ ಟ್ರಸ್ಟ್‌ನ ಕರ್ನಾಟಕ ಶಾಖೆಯ ಏಜೆಂಟ್ ಆಗಿ ಅವರನ್ನು ನೇಮಿಸಿದರು. ಇವರೊಂದಿಗೆ ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರು ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಈ 76ನೇ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದಿನದಂದು ಈ ವೀರ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸೋಣ.