ಮುಖೇಶ್ ಅಂಬಾನಿಯನ್ನು ಮೀರಿ ಬೆಳೆದು ಜಗತ್ತಿನ 6ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಿರಿವಂತ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಾತನ ಆಸ್ತಿ ಇಂದು ಶೂನ್ಯ!

ದೇಶದ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಕುಡಿ. ಅಣ್ಣ-ತಮ್ಮನ ಮಧ್ಯೆ ಆಸ್ತಿ ಸಮನಾಗಿ ಹಂಚಿಕೆ ಆಯ್ತು. ಬಳಿಕ ತಮ್ಮ ಅಣ್ಣನನ್ನು ಮೀರಿಸಿ ಜಗತ್ತಿನ 6 ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಶ್ರೀಮಂತ ಎನಿಸಿಕೊಂಡರು. ಆದರೆ ಈಗ ಅವರ ಆಸ್ತಿ ಸೊನ್ನೆ. ತನ್ನ ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ನಿಖರ ಪ್ಲಾನ್‌ ಇಲ್ಲದೆ ಆತುರದ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ತನ್ನ ಹೊಸ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಾಯ್ತು. ಅದರ ಆದಾಯ ಕಡಿಮೆಯಾಯ್ತು. ಪ್ಲಾನ್‌ ಇಲ್ಲದೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಎಂಟ್ರಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದು ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯ್ತು. ಸಾಲದ ಹೊರೆ ಜಾಸ್ತಿಯಾಗಿ ದಿವಾಳಿತನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯ್ತು. ಇಂದು ಈ ಶ್ರೀಮಂತ ಉದ್ಯಮಿಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ನಾಶಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ. 

ತಂದೆ ಧೀರೂಭಾಯಿ ಅವರ ಬೃಹತ್ ರಿಲಯನ್ಸ್ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಅವರ ನಿಧನದ ನಂತರ ಇಬ್ಬಾಗವಾಯಿತು. 2002 ರಲ್ಲಿ ಧೀರೂಭಾಯಿ ನಿಧನರಾದಾಗ ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಕಂಪನಿ ಒಟ್ಟು 20 ಲಕ್ಷ ಷೇರುದಾರರನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಇದು ಇಡೀ ದೇಶದ ಯಾವುದೇ ಕಂಪನಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೂ ಭಾರಿ ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆ. ಅನಿಲ್‌ ಅಂಬಾನಿಯವರು ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಮಹಾಸಂಸ್ಥೆಯ ವಿವಿಧ ಕಂಪನಿಗಳಾದ ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ರಿಲಯನ್ಸ್‌  ಇನ್ಸ್‌ಸ್ಟ್ರಕ್ಚರ್‌, ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಪವರ್‌ ಮತ್ತು ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಷನ್ಸ್‌ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ ಇವುಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಕಾಲ ನಂತರ ಅಣ್ಣ ಮುಕೇಶ್‌ ಅಂಬಾನಿ ಹಾಗೂ ತಮ್ಮ ಅನಿಲ್ ಅಂಬಾನಿ ನಡುವೆ ಮಾಲಿಕತ್ವದ ಸಮಸ್ಯೆ ಎದುರಾಯಿತು.

2006 ರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಆಸ್ತಿ ಇಬ್ಭಾಗವಾಯಿತು. ಆಗ ಅನಿಲ್‌ ಮತ್ತು ಮುಕೇಶ್‌ 90,000 ಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯ ಎಲ್ಲ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನೂ ವಿಭಜನೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಾಗ ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಕಮ್ಯೂನಿಕೇಶನ್ಸ್‌, ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಎನರ್ಜಿ, ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್‌ ಮತ್ತು ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ನ್ಯಾಚುರಲ್‌ ರಿಸೋರ್ಸ್‌ (ಆರ್‌ಎನ್‌ಆರ್‌ಎಲ್‌) ಹೀಗೆ ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಕಮ್ಯೂನಿಕೇಶನ್ಸ್‌ ನ ಎಲ್ಲಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಅನಿಲ್‌ ಅಂಬಾನಿ ಪಾಲಾದರೆ, ತೈಲ ಉದ್ಯಮ, ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಪೆಟ್ರೋಕೆಮಿಕಲ್‌ ಕಾರ್ಪೋರೇಶನ್‌ ಲಿ. ಕಂಪನಿಗಳು ಅಂದರೆ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್‌ ಗೆ ಸೇರಿದ ಎಲ್ಲಾ ಉದ್ಯಮ ಅಣ್ಣ ಮುಕೇಶ್‌ ಪಾಲಾಯಿತು.

ಕಿರಿಯ ಮಗನಾದ ಅನಿಲ್ ಅವರು ಹೊಸ ಯುಗದ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು, ಅದು ಭವಿಷ್ಯದ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು, ಆದರೆ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಮುಖೇಶ್ ಅವರು ಪರಂಪರೆಯ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಕಂಪನಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿದ್ದರು. ಅನಿಲ್ 2008 ರ ವೇಳೆಗೆ $42 ಶತಕೋಟಿ ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಗಳಿಸಿ ತನ್ನ ಸಹೋದರನನ್ನು ಮೀರಿಸಿದರು, ವಿಶ್ವದ ಆರನೇ ಶ್ರೀಮಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾದರು. 

2005ರಲ್ಲಿ ಅನಿಲ್‌ ಅಂಬಾನಿ ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮನರಂಜನಾ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿ ಚಿತ್ರ ಸಂಸ್ಕರಣೆ, ನಿರ್ಮಾಣ, ಪ್ರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಿನಿಮಾ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಆಡ್ಲ್ಯಾಬ್ಸ್‌ ಫಿಲ್ಮ್‌ನ ಬಹುತೇಕ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿ ಮನರಂಜನಾ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಟ್ಟರು. 2009ರಲ್ಲಿ ಆಡ್ಲ್ಯಾಬ್ಸ್‌ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಮೀಡಿಯಾ ವರ್ಕ್ಸ್‌ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು.

2008 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟೀವನ್‌ ಸ್ಪೀಲ್ಬರ್ಗ್‌ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಂಪನಿಯೊಂದಿಗಿನ ಒಪ್ಪಂದವು ಅಂಬಾನಿಯವರ ಮನರಂಜನಾ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಜಾಗತಿಕ ವೇದಿಕೆಯಾಯ್ತು. 2012ರಲ್ಲಿ ಆಸ್ಕರ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದ ಲಿಂಕನ್‌ ಚಲನಚಿತ್ರ ಮತ್ತು ಆಸ್ಕರ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡ ವಾರ್‌ ಹಾರ್ಸ್‌, ದಿ ಹೆಲ್ಪ್‌ ಮುಂತಾದ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಿದ್ದು ಅನಿಲ್‌ ಅಂಬಾನಿಯವರ ಕಂಪನಿಯೇ.

 ಧೀರೂಭಾಯಿ ಅಂಬಾನಿಯ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಮುಂದಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸಲು ಅನಿಲ್ ಅಂಬಾನಿಯನ್ನು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಎಲ್ಲರೂ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯು ಅನಿಲ್ ಅವರ ಉತ್ತುಂಗವನ್ನು ಒಂದೂವರೆ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಲೆಕೆಳಗೆ ಮಾಡಿತು. ಅನಿಲ್‌ ಅಂಬಾನಿಯ ಬಹುತೇಕ ಅಂದರೆ ಶೇ.66ರಷ್ಟು ಸ್ವತ್ತು ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಕಮ್ಯೂನಿಕೇಶನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಇತ್ತು. 2007 ರಲ್ಲಿ ಅನಿಲ್‌ ಬಳಿ ಇದ್ದ ಒಟ್ಟು ಸ್ವತ್ತಿನ ಮೌಲ್ಯ 3.2 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರುಪಾಯಿ. ಆಗ ಅಣ್ಣ ಮುಕೇಶ್‌ ಬಳಿ ಇದ್ದ ಆಸ್ತಿ  3.5 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರುಪಾಯಿ. ಆದರೆ 2019ರ ವೇಳೆಗೆ ಅನಿಲ್‌ ಆಸ್ತಿ 792 ಕೋಟಿ ರು.ಗಿಳಿಯಿತು. ಮುಕೇಶ್‌ ಸ್ವತ್ತು 4 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರು.ಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಯಿತು.

 2002ರಲ್ಲಿ ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಶನ್‌ ಆರಂಭವಾದಾಗ ಅದು 2ಜಿ ಮತ್ತು 3ಜಿ ಸೇವೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. 2010ರ ವೇಳೆಗೆ ಆರ್‌ಕಾಮ್‌ ಕಂಪನಿ ಭಾರತದ ಟೆಲಿಕಾಂ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ದೈತ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆಗ ಇಡೀ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಶೇ.17ರಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ಆರ್‌ಕಾಮ್‌ ಹೊಂದಿತ್ತು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಟೆಲಿಕಾಂ ಷೇರುಗಳ ಪೈಕಿ ಎರಡನೇ ದುಬಾರಿ ಷೇರು ಆಗಿತ್ತು.  ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಬದಲಾದಂತೆ ಟೆಲಿಕಾಂ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ 4ಜಿ ಕಾಲಿಟ್ಟಿತು. ಬಳಿಕ ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಶನ್‌ ತನ್ನ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಬಂತು.

2016ರಲ್ಲಿ ಅನಿಲ್‌ ಅಂಬಾನಿ ಒಡೆತನದ ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಶನ್‌ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಏರ್‌ಸೆಲ್‌ ಖರೀದಿ ಮಾಡಿತು. ಆದರೂ ಮುಖೇಶ್ ಅಂಬಾನಿ ಕಂಪೆನಿಯಾದ ಜಿಯೋ ವಿರುದ್ಧ ನಿಲ್ಲುವಲ್ಲಿ ಉಭಯ ಟೆಲಿಕಾಂ ಕಂಪನಿಗಳು ಸೋತವು. ಮುಕೇಶ್ ಅಂಬಾನಿ ಇಂದು ಏಷ್ಯಾದ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೀಮಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದು, 7,99,893 ಕೋಟಿ ರೂ ($96.9 ಬಿಲಿಯನ್) ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಊಹಿಸಲೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಅನಿಲ್ ತನ್ನ ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯವು ಈಗ ಶೂನ್ಯವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದರು. 

ಮೊದಲನೆಯದು ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಟೆಲಿಕಾಂ ದೈತ್ಯ MTN ಜೊತೆಗಿನ ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಒಪ್ಪಂದವು ವಿಫಲವಾಯಿತು. ಅನಿಲ್ ಅಂಬಾನಿಯವರ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಷನ್ಸ್ ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಉನ್ನತ ಮೊಬೈಲ್ ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರಾಗಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಸಾಲಗಳು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಟೆಲಿಕಾಂ ಘಟಕವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು MTN ನೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನವನ್ನು ಹುಡುಕುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಆದರೆ ಕಾನೂನು ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಒಪ್ಪಂದವು ಕುಸಿಯಿತು. 

ಮುಂದಿನ ದೊಡ್ಡ ಹಿನ್ನಡೆ 2011 ರಲ್ಲಿ 2G ಹಗರಣದಿಂದ ಬಂದಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಉನ್ನತ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕರನ್ನು ಪಿತೂರಿಯ ಶಂಕೆಯ ಮೇಲೆ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು. ಅನಿಲ್ ಅಂಬಾನಿ ಅವರನ್ನೂ ಸಿಬಿಐ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿತ್ತು. ಅನಿಲ್ ಅಂಬಾನಿಯವರ ಕಂಪನಿಗಳ ಷೇರುಗಳು ಅವನ ನಿವ್ವಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಘಾಸಿಗೊಳಿಸಿದವು. 

ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಸಾಲಗಳು ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಕತ್ತು ಹಿಸುಕುವ ಮತ್ತು ಹಗರಣಗಳು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಗ್ರಹಿಕೆಗೆ ಘಾಸಿಗೊಳಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಅನಿಲ್ ಅಂಬಾನಿ ಚೀನೀ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಿಂದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಮೇಲೆ $1.2 ಶತಕೋಟಿ ಹೊಸ ನಿಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ಸಾಲವನ್ನು ತೀರಿಸಲು ಅಸಾಧ್ಯವಾದಾಗ. ಅನಿಲ್ ಅವರ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಡಾಲರ್‌ಗಳನ್ನು ಮರುಪಡೆಯಲು ಚೀನಾದ ಸಾಲದಾತರು ಬೆನ್ನು ಬಿದ್ದರು. 

2016 ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಮುಖೇಶ್ ಅಂಬಾನಿ ಜಿಯೋ ಜೊತೆಗಿನ ಟೆಲಿಕಾಂ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾಗ ಬಹುಶಃ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ದೊಡ್ಡ ಹೊಡೆತ ಬಿತ್ತು. ಅನಿಲ್ ಅಂಬಾನಿ ಆಗ ಅನೇಕ ರಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡುತ್ತಿದ್ದರು, ರಿಲಯನ್ಸ್ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಶನ್‌ನ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನವು ಕೇವಲ 2 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.  ಅನಿಲ್‌ನ ಮತ್ತೊಂದು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯವಹಾರವಾದ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಪವರ್ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಮುಂದಾದರು. ಇದರರ್ಥ ಅಣ್ಣ ಮುಖೇಶ್ ಅವರು ಟೆಲಿಕಾಂ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಹಿಡಿತವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಫೈರ್‌ಪವರ್ ಉಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ.

 ಸ್ವೀಡಿಷ್ ಸಂಸ್ಥೆ ಎರಿಕ್ಸನ್ $80 ಮಿಲಿಯನ್ ಪಾವತಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆಯ ಮೊಕದ್ದಮೆಯು ಅನಿಲ್ ಗೆ ಪಾವತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದಾಗ ಮುಜುಗರವಾಯ್ತು. ಹೂಡಿಕೆಗಳು ವಿಫಲವಾದಾಗ ಮತ್ತು ಸಾಲಗಳು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ . ಅವುಗಳ ಹಿಂದೆ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಯೋಜನೆಗಳು ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಯಿತು. ಅನೇಕ ರಂಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಜಿತ ಗಮನವು ಅನಿಲ್‌ಗೆ ಇತರ ಉದ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದೆ ಸಾಲದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿ ಹೋದರು.

2016ರ ಸುಮಾರಿಗೆ  ಅನಿಲ್‌ ಧೀರೂಭಾಯಿ ಅಂಬಾನಿ ಕಂಪನಿಯು ಮನರಂಜನಾ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲೂ ನಷ್ಟಅನುಭವಿಸತೊಡಗಿತು. ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್‌ ಕಂಪನಿಯ ಸಾಲ ತೀರಿಸಲು ಟೀವಿ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್‌ನ ಕೆಲ ಭಾಗವನ್ನು ಝೀ ಎಂಟರ್‌ಟೇನ್‌ಮೆಂಟ್‌ಗೆ 1,872 ಕೋಟಿ ರು.ಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದರು. ಎಫ್‌ಎಂ ರೇಡಿಯೋದ 49% ಷೇರನ್ನು ಝೀ ಮೀಡಿಯಾಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದರು. ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದ ಟೀವಿ ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನೂ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದರು.

2016ರಲ್ಲಿ ಅನಿಲ್‌ ಅಂಬಾನಿ ರಕ್ಷಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೂ ಕಾಲಿಟ್ಟರು. ಗುಜರಾತ್‌ ಮೂಲದ ಪಿಪಾಪಾವ್‌ ಮರೈನ್‌ ಆ್ಯಂಡ್‌ ಆಫ್‌ಶೋರ್‌ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ಷೇರು ಖರೀದಿಸಿ ಅದನ್ನು ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ನೇವಲ್‌ ಆ್ಯಂಡ್‌ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದರು. ಆದರೆ ಇದರಲ್ಲೂ ಲಾಭ ಇಲ್ಲದೆ, ನಷ್ಟಅನುಭವಿಸಿದರು. ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ನೇವಲ್‌ 2015ರಲ್ಲಿ 7,240 ಕೋಟಿ ರು. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಬಂಡವಾಳ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, 2019ರಲ್ಲಿ ಬರೀ 757 ಕೋಟಿ ರು.ಗೆ ಇಳಿಯಿತು. ಸಾಲದ ಹೊರೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಪವರ್‌ ಆಸ್ತಿಯನ್ನೂ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಅನಿಲ್‌ ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದರು.

శుక్రవారం విచారణ పూర్తయిన తర్వాత అనిల్ అంబానీకి ఇచ్చిన రుణాలను తిరిగి పొందేందుకు అన్ని మార్గాలను పరిశీలిస్తామని బ్యాంకులు స్పష్టం చేశాయి.

ರಿಲಯನ್ಸ್‌ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಷನ್ಸ್‌ ಕಂಪನಿ ಎರಿಕ್ಸನ್‌ ಕಂಪನಿಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟುಸೇವೆ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ 550 ಕೋಟಿ ರು. ಪಾವತಿ ಮಾಡುವುದು ಬಾಕಿಯಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಅನಿಲ್‌ ಅಂಬಾನಿ ಆ ಹಣ ಪಾವತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದೆ ಕಳೆದ ವರ್ಷದ ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ ಜೈಲಿಗೆ ಹೋಗುವ ಸ್ಥಿತಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿತ್ತು. ಗಡುವು ಮುಗಿಯಲು ಇನ್ನೇನು ಒಂದು ದಿನ ಇರುವಾಗ ಅಣ್ಣ ಮುಕೇಶ್‌ ಅಂಬಾನಿ ಸಹಾಯದಿಂದ ಅನಿಲ್‌ ಅಂಬಾನಿ 550 ಕೋಟಿ ರು.ಗಳನ್ನು ಎರಿಕ್ಸನ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಪಾವತಿಸುವ ಮೂಲಕ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರು.

2012ರಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌, ಚೀನಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌, ಚೀನಾ ರಫ್ತು-ಆಮದು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಅಂಬಾನಿ ಒಡೆತನದ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಷನ್‌ಗೆ ನೀಡಿದ್ದ ಸುಮಾರು 66 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ರು. ಸಾಲ ಮರುಪಾವತಿಯಾಗದ ಕಾರಣ ಅನಿಲ್‌ ಅಂಬಾನಿ ವಿರುದ್ಧ ಕೇಸು ದಾಖಲಿಸಿವೆ. ಲಂಡನ್‌ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ವಾಣಿಜ್ಯ ವಿಭಾಗ ಈ ಸಂಬಂಧ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ವೇಳೆ ಅನಿಲ್‌ ಅಂಬಾನಿ ತನ್ನ ಆಸ್ತಿ ಮಾರಿದರೂ ಸಾಲ ತೀರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ಅನಿಲ್‌ ಅಂಬಾನಿ ಬಳಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆಸ್ತಿ ಈಗಲೂ ಸುಮಾರು 790 ಕೋಟಿ ರು. ಇದೆ. ಅವರ ಬಳಿ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಬಂಗಲೆಗಳು, ಖಾಸಗಿ ಹಡಗು, ಹತ್ತಾರು ದುಬಾರಿ ಕಾರುಗಳಿವೆ. ಆದರೆ, ಅವರ ಕಂಪನಿಗಳು ದಿವಾಳಿಯಾಗಿವೆ. ಕಂಪನಿಗೆ ಪಡೆದ ಸಾಲವನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆಸ್ತಿಯಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಯಾವ ಉದ್ಯಮಿಯೂ ತೀರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ವಿಚಾರಣೆ ವೇಳೆ ಸಾಲ ತೀರಿಸಲು ತಮ್ಮಲ್ಲಿ ಏನೂ ಉಳಿದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.