ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಮಕ್ಕಳು ಸರಿ ಮತ್ತು ತಪ್ಪುಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗುವ ಏನನ್ನಾದರೂ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಮಗುವಿನ ಕೆಲವು ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಮಗುವು ಯಾವ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು(mental state) ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ತಜ್ಞರ ಪ್ರಕಾರ, ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಈ 7 ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಪೋಷಕರು ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರಬೇಕು.
ಪೋಷಕರು ತಮ್ಮ ಮಗು ಏನು ಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಚಿಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಮಗುವಿನ ಮೇಲೆ ಕಣ್ಣಿಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ, ಇದರಿಂದ ಅವನು ತಪ್ಪು ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ, ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ, ಮಕ್ಕಳು ಸರಿ ಮತ್ತು ತಪ್ಪುಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗುವ ಏನನ್ನಾದರೂ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಮಗುವಿನ ಕೆಲವು ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ಮೂಲಕ, ನಿಮ್ಮ ಮಗು ಯಾವ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಂಡು ಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ತಜ್ಞರ ಪ್ರಕಾರ, ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಈ 7 ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಪೋಷಕರು ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರಬೇಕು. ಆ ಲಕ್ಷಣಗಳೇನು? ಅವುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಗುರುತಿಸುವುದು ನೋಡೋಣ.
ಮೂಡ್ ಸ್ವಿಂಗ್ಸ್ (mood swing)
ಮನಸ್ಥಿತಿಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ, ಆದರೆ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳ (harmons) ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯ. ಮಗು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ತುಂಬಾ ಖಿನ್ನತೆಗೆ (Depression) ಅಥವಾ ತುಂಬಾ ಉತ್ಸುಕವಾಗಲು (Happy) ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರೆ ಆಗ ಅದನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಮಗು ಯಾವುದೇ ಕಾರಣವಿಲ್ಲದೆ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಆತಂಕದ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ನೀವು ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದಿರಬೇಕು. ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ (With Love) ಮಾತನಾಡುವ ಮೂಲಕ ಮಗುವಿನ ವರ್ತನೆಯಲ್ಲಿ (Behaviour) ಬದಲಾವಣೆಗೆ ನಿಜವಾದ ಕಾರಣವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ.
ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದದಿರುವುದು (losing interest)
ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮಗುವೂ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಇದರರ್ಥ ಮಗುವಿಗೆ ಸಮಸ್ಯೆ ಇದೆ ಎಂದಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಮಗುವಿಗೆ ಯಾವುದರಲ್ಲೂ ಆಸಕ್ತಿ (Interest) ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಕೆಲಸವನ್ನು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದರೆ, ಅದು ಚಿಂತೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿರಬಹುದು. ಖಿನ್ನತೆ ಅಥವಾ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದ (Confidence) ಕೊರತೆಯಿಂದ ಹೀಗೆ ಆಗುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ಸಮಸ್ಯೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಚುವುದು (hiding things)
ಮಕ್ಕಳು ವಿಷಯವನ್ನು ಮರೆ ಮಾಚುತ್ತಿದ್ದರೆ ಆ ಬಗ್ಗೆ ಗಮನಿಸಿ, ಅದು ಸಣ್ಣ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಅನುಮಾನವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಸಾಕು. ಧ್ಯಾನವನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುವುದರಿಂದ ಕ್ರಮೇಣ ಈ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಬಹುದು. ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ (Children) ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಚುವ ಅಭ್ಯಾಸವು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಬಹುದು. ಆದುದರಿಂದ ಇದನ್ನ ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲೇ ಬದಲಾಯಿಸಿ.
ಸ್ನೇಹಿತರ ಹಠಾತ್ ಬದಲಾವಣೆ (changing friend)
ಹೊಸ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು, ಆದರೆ ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ಗುಂಪನ್ನು ತೊರೆದು ಹೊಸ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಸುತ್ತಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ ಇದು ಕಾಳಜಿಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಪೋಷಕರಾಗಿ, ಮಗು ಯಾರನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಬಿಡಲು ಕಾರಣವೇನು ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಸಂಬಂಧಗಳು ಸಂಕೀರ್ಣತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮಕ್ಕಳ ಪೋಷಕರಿಗೆ (parents) ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ನೀವು ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಹೊರಬಂದಾಗಲೂ, ಮಕ್ಕಳು ತಪ್ಪು ಸಹವಾಸಕ್ಕೆ ಬೀಳುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಮಗುವಿನ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗಮನ ಕೊಡಿ.
ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ (change in behaviour)
ಯೌವನದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ. ಆದರೆ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಗಮನ ಹರಿಸಬೇಕು. ತಮಾಷೆಯ ಮಕ್ಕಳು ಶಾಂತವಾದಾಗ ಅಥವಾ ನಿರಾಶೆಗೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ಕಷ್ಟದ ಸಮಯವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದರ್ಥ. ಮಗುವು ನಿಮ್ಮ ಇಚ್ಛೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಏನನ್ನಾದರೂ ಮಾಡುತ್ತಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ (School) ಕೆಲವು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಕಿರುಕುಳ ನೀಡಬಹುದು. ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಉತ್ತಮ.
ಅಧ್ಯಯನಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂದುಳಿದಿರುವುದು (lack of interest in studies)
ಮಗುವು ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಹಿಂದುಳಿದಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಸ್ಕೋರ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಎಲ್ಲೋ ಏನೋ ತಪ್ಪಾಗಿದೆ ಎಂದರ್ಥ. ಕಲಿಕೆಯ ಅಸಮರ್ಥತೆ, ಸೋಮಾರಿತನ, ಹೆಚ್ಚು ಗಮನದ ಕೊರತೆ ಅಥವಾ ಕೆಲವು ಕೌಟುಂಬಿಕ ಕಾರಣಗಳು ಇರಬಹುದು. ಇದು ಖಿನ್ನತೆ ಅಥವಾ ಅತೃಪ್ತಿಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿರಬಹುದು. ಮಗುವಿನ ಮೇಲೆ ಕೂಗುವ ಅಥವಾ ಕೈ ಎತ್ತುವ ಬದಲು, ಯಾಕೆ ಹೀಗಾಗಿದೆ ತಿಳಿಯಿರಿ.
ಉಡುಪಿನಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ (changing in dress)
ಹೊಸ ಲುಕ್ (New Look) ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು, ಆದರೆ ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳು ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದು ಸಹ ಅಭದ್ರತೆಯ ಭಾವನೆಯಾಗಬಹುದು. ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಏನನ್ನಾದರೂ ಮರೆಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಯಾವಾಗಲೂ ಗುರುತನ್ನು ಮರೆಮಾಡಲು ಪೂರ್ಣ ತೋಳಿನ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸುವುದು , ಸಡಿಲವಾದ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಂತೆ ಮಗುವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಗಮನ ಹರಿಸೋದು ಮುಖ್ಯ.