ಇಂದಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೋನ್ (smart phone) ಬಳಸದ ಜನರು ಯಾರೂ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ಯಾರಾದರೂ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದವರೆಗೆ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೋನ್ ಇಲ್ಲದೆ ಇರುವಾಗ ಹೆಚ್ಚು ಬೆವರಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರೆ, ಅದು ಗಂಭೀರ ಮೆದುಳಿನ ಕಾಯಿಲೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿರಬಹುದು. ತಜ್ಞರು ಕೆಲವು ಸಮಯದಿಂದ ರೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಆ ರೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯೋಣ.
ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ, ಇಂದು ನಮ್ಮ ಜೀವನವು ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೋನ್ಸ್ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿದೆ. ಮಾತನಾಡುವುದರಿಂದ ಹಿಡಿದು ತಿನ್ನುವ ಅಥವಾ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯುವವರೆಗೆ ನಾವು ಮೊಬೈಲ್ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿದ್ದೇವೆ. ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ (Mobile Phone) ಇಲ್ಲದೇ ಇರುವ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸುವುದು ಸಹಜ. ಆದರೆ ನೋಮೋಫೋಬಿಯಾ (Nomophobia) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಈ ಮೆದುಳಿನ ಕಾಯಿಲೆಯಲ್ಲಿ, ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ನಿಮ್ಮನ್ನು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿಸುತ್ತದೆ, ನಿಮ್ಮ ಜೀವನ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ನೋಮೋಫೋಬಿಯಾ ಎಂದರೇನು ಎಂದು ತಿಳಿಯಿರಿ.
ನೋಮೋಫೋಬಿಯಾ ಎಂದರೇನು?
ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನವು ಯಾವುದಕ್ಕಾದರೂ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಭಯ ಅಥವಾ ಆತಂಕವನ್ನು ಫೋಬಿಯಾ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ದೈನಂದಿನ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ನೊಮೋಫೋಬಿಯಾ ಎಂಬುವುದು 'ನೋ ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಫೋಬಿಯಾ' (No Mobile phone phobia) ಎಂಬ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ರೂಪ. ಇದು ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್‌ನಿಂದ ದೂರ ಸರಿಯುವ ಆತಂಕಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾನಸಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ.
ನೋಮೋಫೋಬಿಯಾದಲ್ಲಿ, ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಆತಂಕ, ಭಯ ಇತ್ಯಾದಿ ಬಗ್ಗೆ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಭಾವಿಸಬಹುದು, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಅನ್ನು ಪಾಸ್ ಮಾಡುವ ಅಥವಾ ತನ್ನ ಮೊಬೈಲ್ ನೆಟ್ ವರ್ಕ್ ಅನ್ನು(mobile network) ಕಳೆದು ಕೊಳ್ಳುವ ಅಥವಾ ತನ್ನ ಮೊಬೈಲ್‌ನಿಂದ ದೂರವಿರರುವ ಭಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾನೆ. ಇದು ಅವನ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದ ಮೇಲೂ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು. ತಿನ್ನುವುದು, ಸಂತೋಷವಾಗಿರುವುದು ಅಥವಾ ಸಾಕಷ್ಟು ನಿದ್ರೆ ಮಾಡುವಂತಹ ದೈನಂದಿನ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅವನಿಗೆ ಅನಾನುಕೂಲವಾಗಬಹುದು. ಸುಲಭ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ, ಈ ಮಾನಸಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು 'ಮೊಬೈಲ್ ವ್ಯಸನ'ದ ಗಂಭೀರ ರೂಪ ಎಂದೂ ಕರೆಯಬಹುದು.
ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಅಧ್ಯಯನವು ಅನೇಕ ನೋಮೋಫೋಬಿಯಾ ರೋಗಿಗಳನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿದಿದೆ :
ಪಬ್ಮೆಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಎರಡನೇ ಅಧ್ಯಯನವು ಭಾರತದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೋಮೋಫೋಬಿಯಾವನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ 145 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಡಿಸೆಂಬರ್ 2015 ರಿಂದ ಫೆಬ್ರವರಿ 2016 ರವರೆಗೆ ನಡೆಸಲಾದ ಅಧ್ಯಯನವು, 17.9 ಪ್ರತಿಶತ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ನೋಮೋಫೋಬಿಯಾದ ಸೌಮ್ಯ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ.
60 ಪ್ರತಿಶತ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಮ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು 22.1 ಪ್ರತಿಶತ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ (medical students) ನೋಮೋಫೋಬಿಯಾದ ತೀವ್ರ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ. ಈ ಮೆದುಳಿನ ಕಾಯಿಲೆಯು ಯುವಜನರ (Youths) ಮೇಲೆ ಎಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಊಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.
ನೋಮೋಫೋಬಿಯಾದ ಲಕ್ಷಣಗಳು
ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯ ರೋಗನಿರ್ಣಯ ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕೈಪಿಡಿ (DSm-5) ನ ಹೊಸ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ನೊಮೋಫೋಬಿಯಾವನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೆಲ್ತ್ ಲೈನ್ ವರದಿಗಳು ತಿಳಿಸಿವೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಮಾನಸಿಕ ತಜ್ಞರು ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ವಿವರವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಪಬ್ಮೆಡ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ, ಫೋನ್ ನಿಂದ ದೂರವಾಗುವ ಭಯದಿಂದ ಈ ಮಾನಸಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಸಂಭಾವ್ಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಉಂಟಾಗಬಹುದು.
ಆತಂಕಗೊಳ್ಳುವುದು (anxiety)
ಉಸಿರಾಟದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು (breathing problem)
ಕೈ ಕಾಲು ನಡುಗುವುದು
ಬೆವರುವುದು (sweating)
ಧ್ಯಾನ (medition) ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ
ವಿಪರೀತ ವೇಗದ ಹೃದಯ ಬಡಿತ (heart beat), ಇತ್ಯಾದಿ.
ನೊಮೋಫೋಬಿಯಾದ ಅಪಾಯಕರ ಅಂಶಗಳು
ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್‌ಗಳಿಂದ ದೂರ ಸರಿಯುವ ಭಯದಿಂದ ಮೇಲೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ನೋಮೋಫೋಬಿಯಾದ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಗೋಚರಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ನೀವು ನೋಮೋಫೋಬಿಯಾ ಅಪಾಯದಲ್ಲಿದ್ದೀರಾ ಎಂದು ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಈ ಕೆಳಗಿನ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಜನರು ನೋಮೋಫೋಬಿಯಾವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು.
ಶೌಚಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವಾಗ ಸಹ ಯಾವಾಗಲೂ ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು
ಯಾವುದೇ ನೋಟಿಫಿಕೇಶನ್ (notification) ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಪ್ರತಿ ಎರಡು ನಿಮಿಷಗಳಿಗೂ ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು.
ಒಂದು ದಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೋನ್ ಬಳಸುವುದು
ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಇಲ್ಲದೆ ಅಸಹಾಯಕ ಅಥವಾ ಅಭದ್ರತಾ ಭಾವನೆ ಹೊಂದುವುದು.
ಕುಟುಂಬ ಅಥವಾ ಸಂಗಾತಿ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದರೂ ಸಹ ಯಾವಾಗಲೂ ಫೋನ್ ಬಳಸುವುದು
ಚಾರ್ಜಿಂಗ್ (charging) ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೂ ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಬಳಸುವುದು ಇತ್ಯಾದಿ.
ನೊಮೋಫೋಬಿಯಾದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಇತರ ರೋಗಗಳು
ಬೆನ್ನುಹುರಿ ಬಾಗುವಿಕೆ
ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಷನ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (computer vision syndrome)
ಟೆಕ್ಸ್ಟ್ ನೆಕ್ (text neck)
ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ನಷ್ಟ
ನಿದ್ರೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು
ಖಿನ್ನತೆ (depression )ಇತ್ಯಾದಿ.
ನೊಮೋಫೋಬಿಯಾ ಅಥವಾ ಮೊಬೈಲ್ ವ್ಯಸನವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವುದು ಹೇಗೆ?
ನೋಮೋಫೋಬಿಯಾ ಅಥವಾ ಮೊಬೈಲ್ ವ್ಯಸನವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಉದಾ.
ಮಲಗುವ 1 ಗಂಟೆಗಿಂತ ಮೊದಲು ಮೊಬೈಲ್, ಲ್ಯಾಪ್ ಟಾಪ್ (laptop)ನಿಂದ ದೂರ ಸರಿಯಿರಿ
ಮಲಗುವಾಗ ಮೊಬೈಲ್ ದೂರವಿಡಿ.
2-3 ತಿಂಗಳ ನಂತರ 7 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಿಂದ ದೂರ.
ಕುಟುಂಬ ಅಥವಾ ಸಂಗಾತಿಯೊಂದಿಗೆ ಇರುವಾಗ ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಬಳಸಬೇಡಿ.
ದಿನಕ್ಕೆ ಒಂದು ಬಾರಿ ಮಾತ್ರ ಮೊಬೈಲ್ ಚಾರ್ಜ್ (mobile charge) ಮಾಡುವ ಗುರಿ ಹೊಂದಿರಿ.
ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ಕಳೆಯುವ ಆಪ್ ಗಳನ್ನು ಡಿಲೀಟ್ ಮಾಡಿ.
ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಇತರ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿ. ಓದುವುದು, ಬರೆಯುವುದು, ಪೈಂಟಿಂಗ್ ಮೊದಲಾದ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿ.
ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದವರೆಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಬಿಟ್ಟು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಹೋಗಿ.