ಗ್ಯಾರೆಂಟಿಯೆಂಬ 'ಬಿಸಿತುಪ್ಪ'! ಟಿಕೆಟ್​ ದರ ಏರಿಸಿದ್ರೂ ಸಾಕಾಗ್ತಿಲ್ಲ ದುಡ್ಡು: ಎಷ್ಟೆಷ್ಟು ಕೋಟಿ ಸಾಲ? ಇಲ್ಲಿದೆ ಡಿಟೇಲ್ಸ್​

ಸರ್ಕಾರದ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಯೋಜನೆಗಳು ಕೆಎಸ್‌ಆರ್‌ಟಿಸಿಗೆ ₹295 ಕೋಟಿ ನಷ್ಟ ತಂದಿವೆ. ಉಚಿತ ಬಸ್ ಪ್ರಯಾಣದಿಂದಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಖಾಸಗಿ ಬಸ್‌ಗಳಿಗೆ ವಾಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸಲು ₹2,000 ಕೋಟಿ ಸಾಲ ಪಡೆಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶಕ್ತಿ ಯೋಜನೆಯ ₹1,800 ಕೋಟಿ ಮರುಪಾವತಿ ಬಾಕಿ ಇದೆ. ಬಸ್ ದರ ಹೆಚ್ಚಳ ಮತ್ತು ಬಜೆಟ್ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿದೆ.

ಚುನಾವಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರ ಘೋಷಿಸಿದ್ದ ಐದು ಗ್ಯಾರೆಂಟಿಗಳ ಪೈಕಿ ಸದ್ಯ ಮೂರು ಗ್ಯಾರೆಂಟಿಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದು, ಇದು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಬೊಕ್ಕಸಕ್ಕೆ ಭಾರಿ ನಷ್ಟ ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಗ್ಯಾರೆಂಟಿ ಯೋಜನೆ ಘೋಷಿಸಿದಾಗಲೇ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರದ ತಜ್ಞರು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಮೊದಲೇ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಭಾರಿ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿತ್ತು. ಹಾಗಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿದವರೇ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ. ಆದರೆ ಇದೇ ಗ್ಯಾರೆಂಟಿಗಳು ಇದೀಗ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಬಿಸಿ ತುಪ್ಪ ಆಗುತ್ತಿರುವಂತೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿದೆ. ಬಿಡಲೂ ಆಗಲೇ, ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲೂ ಆಗದ ಸ್ಥಿತಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ. ಇದಾಗಲೇ ಕೆಎಸ್​ಆರ್​ಟಿಸಿ ಭಾರಿ ನಷ್ಟದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಬಗ್ಗೆ ಕಳೆದ ಡಿಸೆಂಬರ್​ನಲ್ಲಷ್ಟೇ ಸರ್ಕಾರ ತಿಳಿಸಿತ್ತು.  ಕೆಎಸ್​ಆರ್​ಟಿಸಿ 295 ಕೋಟಿ ನಷ್ಟ ಆಗಿದೆ ಎಂದು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಇದರಿಂದಾಗಿ ಇದಾಗಲೇ ಬಸ್​ ಟಿಕೆಟ್​ದರ ಒಂದೂವರೆ ಪಟ್ಟು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ದೂರ ದೂರದ ಕೆಲವು ಊರುಗಳಿಗೆ ಇದ್ದ ರಾಜಹಂಸ ಬಸ್​ ರದ್ದು ಮಾಡಿ ಸ್ಲೀಪರ್​ ಕೋಚ್​ ಮಾತ್ರ ಇಟ್ಟು ಅದಕ್ಕೆ ಡಬಲ್​ ರೇಟ್​ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ದರವನ್ನು ನೋಡಿ ಖಾಸಗಿ ಬಸ್​ನವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಯಾಣದ ದರವನ್ನು ಇದಕ್ಕಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆ ಇಟ್ಟು ಲಾಭ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾರಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಉಚಿತ ಪ್ರಯಾಣ ಆಗಿರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಉಚಿತ ಬೇಕು ಎಂದವರು ದೂರದ ಊರುಗಳಿಗೂ ಈ ಬಸ್​ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರೆ, ದುಡ್ಡು ಕೊಟ್ಟು ಹೋಗಬಯಸುವವರು ಖಾಸಗಿ ಬಸ್​ಗಳ ಮೊರೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಇದರ ನಡುವೆಯೇ, ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಆರ್ಥಿಕ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಕರ್ನಾಟಕದ ನಾಲ್ಕು ಸರ್ಕಾರಿ ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ ನಿಗಮಗಳು (RTC) ಭವಿಷ್ಯ ನಿಧಿ ಕೊಡುಗೆಗಳು, ಇಂಧನ ವೆಚ್ಚಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಚ್ಯುಟಿ ಬಾಕಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಬಾಕಿ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಇತ್ಯರ್ಥಪಡಿಸಲು 2 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಾಲವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿವೆ. ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಾರಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ, ವಾಯುವ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕ ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ ನಿಗಮ (NWKRTC)  646 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಷ್ಟು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಲವನ್ನು ಪಡೆಯಲಿದೆ, ನಂತರ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ ನಿಗಮ (KSRTC) ₹ 623 ಕೋಟಿಗಳಷ್ಟು, ಬೆಂಗಳೂರು ಮಹಾನಗರ ಸಾರಿಗೆ ನಿಗಮ (BMTC) ₹ 589 ಕೋಟಿಗಳಷ್ಟು ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾರಿಗೆ ನಿಗಮ (KKRTC) ₹ 141 ಕೋಟಿಗಳಷ್ಟು ಸಾಲವನ್ನು ಪಡೆಯಲಿದೆ.

ಪ್ರಕಟಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ನಿಗಮಗಳು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ₹ 4 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿವೆ ಎಂದು ಹಿರಿಯ RTC ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. "ರಾಜ್ಯ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಕೃತ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಿಂದ ಸಾಲ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸರ್ಕಾರ ನಮಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಸ್ವತ್ತುಗಳನ್ನು ಅಡಮಾನ ಇಡಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ" ಎಂದು ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಅಧಿಕಾರಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ.  ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಉಚಿತ ಬಸ್ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ನೀಡುವ ಶಕ್ತಿ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಮರುಪಾವತಿ ವಿಳಂಬವಾಗಿರುವುದು ಆರ್‌ಟಿಸಿಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಕಷ್ಟಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಜೂನ್ 11, 2023 ರಂದು ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ, ಈ ಉಪಕ್ರಮವು 381 ಕೋಟಿ ಟಿಕೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದರ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ವೆಚ್ಚ ₹ 9,300 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆರ್‌ಟಿಸಿಗಳು ಇನ್ನೂ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ₹1,800 ಕೋಟಿ ಮರುಪಾವತಿಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿವೆ. ಆರ್ಥಿಕ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು, ಆರ್‌ಟಿಸಿಗಳು ಮುಂಬರುವ ರಾಜ್ಯ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣವನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿವೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಇತ್ತೀಚಿನ ಬಸ್ ದರಗಳ ಹೆಚ್ಚಳವು ಆದಾಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.