ದೇಶದ ಪ್ರಮುಖ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಕ್ರಮದ ಮಹತ್ವವೇ ಬೇರೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಪರಿಕ್ರಮಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ನರ್ಮದಾ ಪರಿಕ್ರಮವೂ ಒಂದು. ನರ್ಮದಾ ಪರಿಕ್ರಮ ಎಂದರೇನು? ಯಾವೆಲ್ಲ ತೀರ್ಥಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಇದರಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು, ಹೋಗುವ ವಿಧಾನವೇನು ಎಲ್ಲ ವಿವರ ಇಲ್ಲಿದೆ.
ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಏಳು ಪವಿತ್ರ ನದಿಗಳಲ್ಲಿ ನರ್ಮದಾ ಮಧ್ಯ ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ನದಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಮುಳುಗೇಳುವುದರಿಂದ ಜನರು ತಮ್ಮ ಪಾಪಗಳನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಮಹಾಭಾರತ, ರಾಮಾಯಣ ಮತ್ತು ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ನರ್ಮದಾ ನದಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ನರ್ಮದಾ ಪರಿಕ್ರಮವು ಹಿಂದೂ ಭಕ್ತರಲ್ಲಿ ಅಪಾರವಾದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಶುದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಲು ಈ ನದಿಯ ಪವಿತ್ರ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪರಿಕ್ರಮವನ್ನು ಮಾಡಲು ಅನೇಕ ಸಾಧುಗಳು ಮತ್ತು ಯಾತ್ರಿಕರು ಕಾಲ್ನಡಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಾರೆ.
ನರ್ಮದಾ ನದಿಯು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಗುಜರಾತ್‌ನ ಜೀವನಾಡಿಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರಾ ಕೇಂದ್ರವಾದ ಅಮರಕಂಟಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ, ನೇಮಾವರ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ಹರಿದು, ನಂತರ ಓಂಕಾರೇಶ್ವರದ ಮೂಲಕ ಹಾದುಹೋಗುವ ಈ ನದಿಯು ಗುಜರಾತ್ ಅನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಖಂಭತ್ ಕೊಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನರ್ಮದಾ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಪುರಾತನ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ನಗರಗಳಿವೆ. ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ರೇವಾ ನದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಪರಿಕ್ರಮ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ.
ಶತಮಾನಗಳಿಂದಲೂ, ಕಾಲ್ನಡಿಗೆಯ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಒಬ್ಬರ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಪ್ರಬಲ ಸಾಧನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪರಿಕ್ರಮ ಅಥವಾ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆಯ ಮೂಲಕ ಒಂದು ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳ ಅಥವಾ ದೇವಾಲಯ ಸಮೂಹಗಳು, ಬೆಟ್ಟಗಳು, ಕಾಡುಗಳು ಅಥವಾ ನದಿಗಳನ್ನು ಹಾಯುತ್ತಾ, ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾ, ಅನುಭವಗಳನ್ನು ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಅನಾದಿ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಹಿಂದೂಗಳು, ಜೈನರು ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧರು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಭಾರತದ ಐದು ಪವಿತ್ರ ನದಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಇದು ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆ ಮೂಲದಿಂದ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಮಾಡುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಏಕೈಕ ನದಿಯಾಗಿದೆ.
ಸಿದ್ಧಿ ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಶುರುವಾಗಲಿದೆ ಮಾಘ ಗುಪ್ತ ನವರಾತ್ರಿ; ತಂತ್ರ ಸಾಧನೆಗಿದೇ ಸಕಾಲ
2,600 ಕಿ.ಮೀ. ಪರಿಕ್ರಮ
ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಹರಿಯುವ ಅತಿ ಉದ್ದದ ನದಿಯಾಗಿರುವ ನರ್ಮದಾ ಪರಿಕ್ರಮವು ಸುಮಾರು 2,600 ಕಿಮೀಗಳ ನಂಬಲಾಗದ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅಸಾಧಾರಣ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ನದಿಯ ಮೂಲದಿಂದ ಅಥವಾ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಂದಲಾದರೂ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಅವರು ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್ ಅನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಅವರು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹಿಂತಿರುಗಬೇಕು.
ಈ ಯಾತ್ರೆಯ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆಯಲು, ನದಿಯು ಪರಿಕ್ರಮಿಸುವವರ ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲೂ ಇರಬೇಕು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಇತರ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನಿಯಮಗಳಿವೆ, ಮತ್ತು ಈ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಅನುಸರಿಸಲು ಹಲವಾರು ಕಠಿಣತೆಗಳಿವೆ. ಇದು ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳಲು ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ನೂರಾರು ಯಾತ್ರಿಕರು ಬರಿಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಈ ದಂಡಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ದಾರಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಆಶ್ರಮಗಳು, ಧರ್ಮಶಾಲಾಗಳು ಅಥವಾ ಹಳ್ಳಿಯ ಆಶ್ರಯಗಳಲ್ಲಿ ತಂಗುತ್ತಾರೆ. ಕಾಲ್ನಡಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದವರು, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆ (ಜೀಪ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಬಸ್‌ಗಳು), ಸ್ವಯಂ ಚಾಲನೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಾಯಕ
ಪ್ರಾರ್ಥನೆ, ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಅಥವಾ ತಪಸ್ಸಿನಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾದ ಈ ದೀರ್ಘ ಪರಿಕ್ರಮವು ಸ್ವಯಂ-ಅರಿವು ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ವೇಗಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ತರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಭೌತಿಕ ಮತ್ತು ಭೌತಿಕವಲ್ಲದ ಆಸೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ.
ಜನಪ್ರಿಯ ನಿಲುಗಡೆಗಳು
ಯಾತ್ರೆಯ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿನ ಕೆಲವು ಜನಪ್ರಿಯ ನಿಲುಗಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಜ್ಜಯಿನಿ, ಮಹೇಶ್ವರ, ಓಂಕಾರೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ತ್ರಿವೇಣಿ ಸಂಗಮ ದೇವಾಲಯಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಖಾರ್ಗೋನೆಯ ನವಗ್ರಹ ದೇವಾಲಯ; ಶಹದಾದಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಕಾಶಿ; ಅಂಕಲೇಶ್ವರ ತೀರ್ಥ, ಮಿಥಿ ತಲೈ ಮತ್ತು ಭರೂಚ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ನರೇಶ್ವರ ಧಾಮ; ಭೋಪಾಲ್‌ನ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನಾರಾಯಣ ದೇವಸ್ಥಾನ; ಮತ್ತು ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರ ಪುಣ್ಯಕ್ಷೇತ್ರಗಳು, ತ್ರಿಪುರ ಸುಂದರಿ, ಗ್ವಾರಿ ಘಾಟ್ ಮತ್ತು ಜಬಲ್ಪುರದ ಭೇದ ಘಾಟ್; ಅಮರಕಂಟಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ನರ್ಮದಕುಂಡ್ ಮತ್ತು ಮೈ ಕಿ ಬಾಗಿಯಾ (51 ಶಕ್ತಿ ಪೀಠಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ); ಮತ್ತು ಲಖನಾಡನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಜ್ಯೋತೀಶ್ವರ ಮಹಾದೇವ ದೇವಾಲಯ.
Thursday Astro: ಈ ದಿನ ಈ ವಸ್ತುಗಳ ದಾನದಿಂದ ದುಪ್ಪಟ್ಟು ಸಮೃದ್ಧಿ ನಿಮ್ಮದಾಗುತ್ತೆ!
ನರ್ಮದಾ ಯಾತ್ರೆ ಯಾವಾಗ?
ನರ್ಮದಾ ಪರಿಕ್ರಮ ಅಥವಾ ನರ್ಮದಾ ಪಂಚಕ್ರೋಷಿ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನರ್ಮದೆಗೆ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಯಾಣವು ಯಾತ್ರಾ ನಗರಗಳಾದ ಅಮರಕಂಟಕ್, ಓಂಕಾರೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ಉಜ್ಜಯಿನಿಯಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಿ ಶುರುವಾಗುತ್ತದೋ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಮುಗಿಯುತ್ತದೆ.