ಮನೆ ಕಟ್ಟಿ ನೋಡು: ಕನಸನ್ನು ನನಸಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿ ಕಾನೂನು ಹೇಗಿದೆ?

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ, ಕಾನೂನು ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯ ದಾಖಲೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಈ ಲೇಖನ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಆಸ್ತಿ ಖರೀದಿಸುವಾಗ ಅಥವಾ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವಾಗ ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಮನೆ ಖರೀದಿದಾರರಿಗೆ ಅಗತ್ಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ, ಇರೋ ದುಡ್ಡನ್ನು ಹೊಂದಿಸಿಕೊಂಡು ಮನೆ ಕಟ್ಟೋದು ಅಥವಾ ಕೊಳ್ಳೋದು ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲು. ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿ ಕಷ್ಟವನ್ನು ಸಹಿಸೋದು ಮಾತ್ರ ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ ಜ್ಞಾನದ ಜೊತೆ ಆಸ್ತಿ ಮಾಲೀಕರಾಗಲು ತಕ್ಕ ತಯಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಈ ಕಾನೂನು ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡು, ಮಾಡುವ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಸುಗಮ ವರ್ಗಾವಣೆಗಾಗಿ ಬೇಕೇ ಬೇಕು. ಎಲ್ಲಿಯೋ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ 2 ರೂಮಿನ ಫ್ಲ್ಯಾಟ್ ಆಗಲಿ, ಇಲ್ಲವೇ, ಮತ್ಯಾವುದೋ ಊರಿನ ಸಿಂಗಲ್ ಮನೆಯಾಗಲಿ, ಆಸ್ತಿ ಮಾಡುವಾಗ ಹತ್ತು ಹಲವು ವಿಷಯಗಳ ಕಡೆ ಗಮನ ಹರಿಸಬೇಕು. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಈ ಲೇಖನ ಕಾನೂನು ಆಧಾರಗಳು, ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ನೋಂದಣಿ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಅಗತ್ಯ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಪರಿಶೋಧಿಸುತ್ತದೆ.

ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿ ಕಾನೂನು: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿ ಹಾಗೂ ಆಸ್ತಿ ವಹಿವಾಟುವ ಮೂಲಭೂತ ಕಾನೂನು ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ 1908ರ ನೋಂದಣಿ ಕಾಯಿದೆ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಶಾಸನವು ಆಸ್ತಿಯ ವರ್ಗಾವಣೆಗೆ ಕಾನೂನು ಪವಿತ್ರ್ಯತೆ, ಸರಳತೆ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರತೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ವಂಚನೆ ತಡೆಗಟ್ಟುವುದು, ಆಸ್ತಿ ಮಾಲೀಕರು ಯಾರೆಂದು ನಿಖರವಾಗಿ ಸೂಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ನೋಂದಾಯಿತ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಸುಲಭವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು ಇದರ ಪ್ರಮುಖ ಗುರಿ. ಆಸ್ತಿ ಖರೀದಿ, ಬಾಡಿಗೆ ಅಥವಾ ವರ್ಗಾವಣೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಯಾವುದೇ ವಹಿವಾಟುಗಳು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಮಾನ್ಯವಾಗಿವೆಯೇ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ಈ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಕಾನೂನು ಪ್ರಕಾರವೇ ನೋಂದಾಯಿಸಬೇಕು. 

ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ: ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಅಧಿಕಾರದಡಿಯಲ್ಲಿ, ಸಬ್-ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ ಕಚೇರಿಯು ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ರಾಜ್ಯವು ನೋಂದಣಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಕಚೇರಿಯೂ ಸಬ್-ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ನಡೆಸಲಾಗಿದೆಯೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಈ ಕಚೇರಿಗಳು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಸಬ್-ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ ವಹಿವಾಟಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಅಧಿಕೃತ ಸರ್ಕಾರಿ ನೋಂದಾವಣೆಗೆ ತಿಳಿಸಲಾಗುತ್ತದ. ಇದು ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ವಹಿವಾಟಿನ ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತತೆಯನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಇವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಗುರುತನ್ನೂ ದೃಢೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಕಾನೂನು ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಮಾರಾಟಗಾರ ಮತ್ತು ಖರೀದಿದಾರರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು, ನೋಂದಣಿ ಅತ್ಯಗತ್ಯ.

ಅಗತ್ಯ ದಾಖಲೆಗಳು: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿಯ ಸಂಕೀರ್ಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಯಾವುದೇ ಅಡೆತಡೆಗಳಿಲ್ಲದೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ದಾಖಲಾತಿಯಲ್ಲಿ ನಿಖರತೆ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ದಸ್ತಾವೇಜೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಆಸ್ತಿ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಸುಗಮ ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಉತ್ತಮ ವರ್ಗಾವಣೆ ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿ ಮಾಲೀಕತ್ವದತ್ತ ತಮ್ಮ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ವಿಶ್ವಾಸ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೇ ನೆಮ್ಮದಿಯಿಂದ ಮನೆ ಅಥವಾ ಭೂಮಿ ಮೇಲೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಅಷ್ಟಕ್ಕೂ ಏನೇನು ದಾಖಲೆಗಳು ಬೇಕು? 

• ಖರೀದಿದಾರರು ಮತ್ತು ಮಾರಾಟಗಾರರ ಛಾಯಾಚಿತ್ರ
• ಖರೀದಿದಾರ, ಮಾರಾಟಗಾರ ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷಿಗಳಿಂದ ಗುರುತಿನ ಪುರಾವೆ
• ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿ ಕಾರ್ಡ್
• ಆಕ್ಷೇಪಣೆ ರಹಿತ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ
• ಮಾರಾಟ ಪತ್ರದ ಪ್ರತಿ
• ನಿರ್ಮಾಣ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ
• ಸ್ಟಾಂಪ್ ಡ್ಯೂಟಿ ಪಾವತಿ ರಶೀದಿ
• ನೋಂದಣಿ ಶುಲ್ಕ ರಶೀದಿ
• ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ
• ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವುದು

ಆಸ್ತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದವರು ನೋಂದಣಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಮೊದಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಬೇಕು. ಇದು ಮಾರಾಟ ಪತ್ರ, ಜೊತೆಗೆ ಗುರುತಿನ ಪುರಾವೆ ಮತ್ತು ಫೋಟೋಗಳಂತಹ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ದಾಖಲೆಗಳು ಹಾಗೂ ಆಸ್ತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಉಪ-ನೋಂದಣಿದಾರರಿಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುವುದು: ನಿಗದಿತ ದಿನಾಂಕದಂದು, ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ, ಮಾರಾಟಗಾರ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಸಾಕ್ಷಿಗಳು ಉಪ-ನೋಂದಣಿದಾರರ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಜರಾಗಬೇಕು. ನೋಂದಣಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವ ಮೊದಲು, ಉಪ-ನೋಂದಣಿದಾರರು ಪಕ್ಷಗಳ ಹಾಗೂ ಸಾಕ್ಷಿಗಳ ಗುರುತನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಮಾರಾಟ ಪತ್ರ ಮತ್ತು ಸ್ಟಾಂಪ್ ಡ್ಯೂಟಿ: ಮಾರಾಟ ಪತ್ರವನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವಾಗ ಉಪ-ನೋಂದಣಿದಾರರು ಹಾಜರಿರುತ್ತಾರೆ. ಈ ದಸ್ತಾವೇಜನ್ನು ಎರಡೂ ಪಕ್ಷಗಳು ಸಹಿ ಮಾಡಬೇಕು. ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಉಪ-ನೋಂದಣಿದಾರರು ಅಧಿಕೃತ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ನಮೂದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಉಪ-ನೋಂದಣಿದಾರರು ಮಾರಾಟ ಪತ್ರದ ಸ್ಟಾಂಪ್ ಡ್ಯೂಟಿಯನ್ನು ಪಾವತಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ದೃಢೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಆಸ್ತಿಯ ತುಣುಕನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸಲು, ಸ್ಟಾಂಪ್ ಡ್ಯೂಟಿಯನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕು. ಬೆಲೆಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸ್ಟಾಂಪ್ ಪೇಪರ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಪಾವತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನೋಂದಣಿ ಫೀ  ಅಂದಾಜು ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸ್ಟಾಂಪ್ ಡ್ಯೂಟಿ ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿಯ ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಅಂಶ ಹಾಗೂ ವಹಿವಾಟಿನ ಮೌಲ್ಯದ ಕಾನೂನು ಅಳತೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ದೃಢೀಕರಣ ಮತ್ತು ನೋಂದಣಿ: ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ದಾಖಲೆ ಪತ್ರವನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಪರಿಶೀಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಾನೂನು ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದು ಉಪ-ನೋಂದಣಿದಾರರು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ನೋಂದಣಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮುಗಿದ ನಂತರ ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ದಾಖಲೆಗಳು ಸೂಕ್ತವಾಗಿವೆ ಎಂದೆನೆಸಿದರೆ ನೋಂದಾಯಿತ ಮಾರಾಟ ಪತ್ರದ ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಖರೀದಿದಾರರಿಗೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರದ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಅಧಿಕೃತ ವರ್ಗಾವಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. 

ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿ ಸರಳವಲ್ಲ:  ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿ ಸರಳ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅದರ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣಗಳು ಮತ್ತು ಅದರ ಆಂತರಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಉತ್ತಮ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ಅದನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಭಾರತದ ಯಾವುದೇ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿ ಖರೀದಿಸಲು ಇಚ್ಛಿಸಿದಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರೆ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಸುಗಮವಾಗಿ ಮುಗಿಯುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಜ್ಞಾನ ಇರುವ ವಕೀಲರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿ, ಆಸ್ತಿ ನೋಂದಣಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮುಗಿಸಿದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ತ.