ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ನಡುವಿನ ಹೊಸ ರಕ್ಷಣಾ ಒಪ್ಪಂದವು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆ ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದೆ. ಈ ಒಪ್ಪಂದ ಇಸ್ರೇಲ್ಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆಯಾದರೂ, ಇದೇ ವೇಳೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ ಬೃಹತ್ ಹೂಡಿಕೆ ಘೋಷಿಸಿರುವುದು ಹೊಸ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಒಡ್ಡಿದೆ.
ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪರಸ್ಪರ ರಕ್ಷಣಾ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿರುವುದು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಭಾರೀ ಚರ್ಚೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಈ ಒಪ್ಪಂದದ ಪ್ರಕಾರ ಎರಡು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದಾದರೂ ಒಂದರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆದರೆ, ಅದನ್ನು ಎರಡೂ ದೇಶಗಳ ಮೇಲಿನ ದಾಳಿಯಂತೆ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಇಸ್ಲಾಮಾಬಾದ್ ತನ್ನ ಪ್ರಮುಖ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಜಯವೆಂದು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೂ, ತಜ್ಞರು ಇದರ ನೈಜ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಪ್ರಧಾನಿ ಶೆಹಬಾಜ್ ಷರೀಫ್ ಮತ್ತು ಸೌದಿ ಅರೆಬೀಯಾದ ದೊರೆ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಬಿನ್ ಸಲ್ಮಾನ್ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ.
26
ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಸೌದಿ ಬೆಂಬಲವೇ?
ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಈ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಭಾರತ ವಿರೋಧಿ ತಂತ್ರದಂತೆ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದರೂ, ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಇದನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಇಸ್ರೇಲ್ ವಿರುದ್ಧ ನೀಡಿದ ಸಂದೇಶ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹಮಾಸ್ ವಿರುದ್ಧ ಕತಾರ್ನಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೇಲಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ನಡೆದ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಘೋಷಣೆ ಹೊರಬಂದಿರುವುದು, ಒಪ್ಪಂದದ ನಿಜವಾದ ಗುರಿ ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದ ಭದ್ರತಾ ಸಮೀಕರಣಗಳಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.
36
ಪರಮಾಣು ಅಂಶದ ಅನುಮಾನ
ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಪರಮಾಣು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ವದಂತಿ ಈಗ ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಲ ಪಡೆದಿದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ತನ್ನ ಪರಮಾಣು ಛತ್ರಿಯನ್ನು ಸೌದಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಬಹುದೆಂಬ ಅಸ್ಪಷ್ಟ ಸಂದೇಶವು ಗಲ್ಫ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕುತೂಹಲ ಹುಟ್ಟಿಸಿದೆ. ಈ ಒಪ್ಪಂದವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ತಕ್ಷಣ ಭಾರತ ವಿರೋಧಿ ಲಾಭವನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ, ಸೌದಿಗೆ ತನ್ನ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಶತ್ರುಗಳಾದ ಯೆಮೆನ್ನ ಹೌತಿ ಬಂಡುಕೋರರ ವಿರುದ್ಧ ಸೇನಾ ಬೆಂಬಲ ಒದಗಿಸಲು ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಬಹುದಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಬಹುದು.
ಆಶ್ಚರ್ಯಕರ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ, ಇದೇ ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ ಭಾರತದಲ್ಲಿ 100 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದೆ. ಇಂಧನ, ಉತ್ಪಾದನೆ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ, ರಕ್ಷಣಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಹಾಗೂ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವಿನಿಮಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಹೂಡಿಕೆ ನಡೆಯಲಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಸೌದಿ ಅರಾಮ್ಕೊ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಎರಡು ದೊಡ್ಡ ಸಂಸ್ಕರಣಾಗಾರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಯೋಜನೆ ಘೋಷಿಸಿದ್ದು, ಇದರಿಂದ ಭಾರತ-ಸೌದಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳು ಇನ್ನಷ್ಟು ಬಲವಾಗಲಿವೆ.
56
ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಂದೇಶವೇನು?
ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಬಳಿಕ ಭಾರತ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದೆ. ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವಾಲಯವು, ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ. ಇದರಿಂದ, ನೇರವಾದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡದೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತಿರುವ ನಿಲುವು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಸೌದಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಒಪ್ಪಂದವು ಕೇವಲ ಕಾಗದದ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ಬಲವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಬಹುದು. ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ, ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ ತನ್ನ ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ ಬೆಳೆದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ಸುಲಭವಾಗಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕಾಗಿ ಯುದ್ಧ ಮೈದಾನಕ್ಕಿಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಇಸ್ರೇಲ್ ವಿರುದ್ಧದ ಯಾವುದೇ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ-ಸೌದಿ ಜಂಟಿ ಭದ್ರತಾ ವ್ಯೂಹ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ನಿರಾಕರಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
66
ಭಾರತದ ವಿದೇಶಾಂಗ ನೀತಿಗೆ ಸವಾಲು
ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಇರಾನ್, ಮಲೇಷ್ಯಾ, ಟರ್ಕಿ, ಅಜೆರ್ಬೈಜಾನ್ ಹಾಗೂ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಗಳಂತಹ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದತ್ತ ಒಲವು ತೋರಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ತಲೆನೋವಾಗುತ್ತಿದೆ. ತಜ್ಞರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ, ದೇಶೀಯ ನೀತಿಗಳಲ್ಲಿನ ಧ್ರುವೀಕರಣ ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮುದಾಯದ ವಿರುದ್ಧದ ಆರೋಪಗಳು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಭಾವಚಿತ್ರವನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡಿವೆ. ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಪರಸ್ಪರ ರಕ್ಷಣಾ ಒಪ್ಪಂದವು, ಕಾಗದದಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಭಾರೀ ಜಯವಾದರೂ, ನೆಲದ ಮೇಲಿನ ವಾಸ್ತವ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಸೌದಿ ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ರಾಜಕೀಯ ಹಾಗೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ಒತ್ತಡಗಳಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದೊಂದಿಗೆ ಭದ್ರತಾ ಸಹಕಾರವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಬಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಇದು ಸ್ಪಷ್ಟ ಎಚ್ಚರಿಕೆ: ವಿದೇಶಾಂಗ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನ ಸಾಧಿಸುವುದು, ಮುಸ್ಲಿಂ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯುವುದು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ-ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಕಾರವನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯ.