ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಜಗನ್ನಾಥನ ರಥಯಾತ್ರೆಯ ದಿನಾಂಕ ಹತ್ತಿರ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಈ ಮೊದಲು ಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲೊಂದು ಪೌರ್ಣಮಿ ಸ್ನಾನ. ಈ ಸ್ನಾನದ ವಿಶೇಷತೆಗಳು ಒಂದೆರಡಲ್ಲ..
ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಜಗನ್ನಾಥನ ರಥಯಾತ್ರೆಯ ದಿನಾಂಕ ಹತ್ತಿರ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಈ ಮೊದಲು ಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹುಣ್ಣಿಮೆ ಸ್ನಾನ. ಈ ವಿಶೇಷ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು, ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಾಲಯದ ಗರ್ಭಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಜಗನ್ನಾಥ ಸ್ವಾಮಿ, ಬಲಭದ್ರ ಮತ್ತು ಸುಭದ್ರೆಯ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಹೊರ ತರಲಾಯಿತು.
ಪ್ರಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಮಹಾಸ್ನಾನ
ಜಗನ್ನಾಥ, ಬಲಭದ್ರ ಮತ್ತು ಸುಭದ್ರೆಯ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಮರದಿಂದ ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರತಿ 12 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹುಣ್ಣಿಮೆ ಸ್ನಾನಕ್ಕಾಗಿ ಗರ್ಭಗುಡಿಯಿಂದ ಹೊರಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದು ವಿಗ್ರಹಗಳಿಗೆ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಆವರಣದಲ್ಲಿಯೇ 150ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಅರ್ಚಕರು ಮಂತ್ರಘೋಷಗಳ ನಡುವೆ ಹುಣ್ಣಿಮೆ ಸ್ನಾನದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಿದರು.
ಸ್ನಾನದಿಂದ ಭಗವಂತನಿಗೆ ಜ್ವರ!
ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಭಗವಂತನಿಗೆ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿಸುವ ಈ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ತುಂಬಾ ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಮತ್ತು ನಿಗೂಢವಾಗಿದೆ. ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಮಾತ್ರ ಅವನಿಗೆ ನೇರ ಸ್ನಾನವನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ನಾನದ ನಂತರ ಭಗವಂತನಿಗೆ ಜ್ವರ ಬರುತ್ತದೆ.
ಸ್ನಾನ ಪೂರ್ಣಿಮೆಯ ನಂತರ, ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಾಲಯದ ಬಾಗಿಲು ಅಮವಾಸ್ಯೆಯವರೆಗೆ 14 ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಮುಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರ ದುಃಖ ಮತ್ತು ಸಂಕಟಗಳನ್ನು ಭಗವಂತ ತನ್ನ ಮೇಲೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ ಚಿತ್ರಸ್ನಾನ
ವರ್ಷದ ಉಳಿದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಭಗವಾನ್ ಜಗನ್ನಾಥನ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಸ್ನಾನ ಅಂದರೆ ಚಿತ್ರ ಸ್ನಾನ (ನೆರಳಿಗೆ) ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜೂನ್ 4ರಂದು ಬೆಳಗ್ಗೆ 7.15ರ ನಂತರ ಸ್ನಾನ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಮೂರೂ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಕೂರಿಸಲಾಯಿತು. 7:30ಕ್ಕೆ ಮಂಗಳ ಆರತಿ ನಂತರ, 12 ಗಂಟೆಗೆ ದ್ವಾರಪಾಲ ಪೂಜೆಯನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಲಾಯಿತು. ನಂತರ ಚಿನ್ನದ ಬಾವಿಯಿಂದ ನೀರು ಹೊರತೆಗೆದು ಸ್ನಾನ ಮಂಟಪಕ್ಕೆ ತರಲಾಯಿತು. ದೇವರಿಗೆ ಗರಿಷ್ಠ 35 ಹೂಜಿ ನೀರಿನಿಂದ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮೇಘವರ್ಣದ ಬಟ್ಟೆ
ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಜಗನ್ನಾಥನು ಮೇಘ ಬಣ್ಣದ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಮೋಡಗಳಿಂದ ಸುರಿಯುವ ನೀರಿನಿಂದ ಜಗನ್ನಾಥ ನೇರ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದರ ಹಿಂದೆ ಇದೆ. ಈ ಸ್ನಾನದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 108 ಹೂಜಿ ಪರಿಮಳಯುಕ್ತ ನೀರನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಗವಾನ್ ಜಗನ್ನಾಥನಿಗೆ 35 ಮಡಕೆಗಳು, ಬಲದೇವನಿಗೆ 33, ಸುಭದ್ರಾಗೆ 22 ಮತ್ತು ಸುದರ್ಶನನಿಗೆ 18 ಮಡಕೆಗಳಿಂದ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿಸಲಾಯಿತು.
ವರ್ಷವಿಡೀ ಮುಚ್ಚಿರುವ ಚಿನ್ನದ ಬಾವಿ
ಒಂದು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಜಗನ್ನಾಥನು ದೇವಾಲಯದ ಹೊರಗೆ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಇದೇ ಮೊದಲು. ಶೀಟ್ಲ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಬಳಿ ಇರುವ ಚಿನ್ನದ ಬಾವಿಯ ನೀರಿನಿಂದ ಭಗವಂತ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಈ ಬಾವಿ ವರ್ಷವಿಡೀ ಮುಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ. ಸ್ನಾನ ಪೂರ್ಣಿಮೆಯ ಒಂದು ದಿನದ ಮೊದಲು ಚತುರ್ದಶಿಯಂದು ಬಾವಿಯನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸ್ನಾನದ ನಂತರ ಅನಾರೋಗ್ಯ
ಈ ನೀರಿನಿಂದ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಭಗವಂತ ಅನಾರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾನೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಏಕಾಂತದಲ್ಲಿಟ್ಟು ಔಷಧಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ 14 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ದೇವರ ದರ್ಶನ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ ಸ್ನಾನದಂದು ಮಡಕೆಗಳ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕಸ್ತೂರಿ, ಕುಂಕುಮ, ಶ್ರೀಗಂಧದ ಜೊತೆಗೆ ಅನೇಕ ಔಷಧಗಳನ್ನು ಬೆರೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಜೂನ್ 20ರಿಂದ ಪುರಿ ಜಗನ್ನಾಥ ರಥಯಾತ್ರೆ
ಇದರ ನಂತರ, ಭಗವಾನ್ ಜಗನ್ನಾಥ ಮತ್ತು ಬಲದೇವನ ಗಜಗಳನ್ನು ಸಂಜೆ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ದೇವರ ಮುಖವನ್ನು ಆನೆಯಂತೆ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವರ್ಷ ಭಗವಾನ್ ಜಗನ್ನಾಥ ರಥ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಜೂನ್ 20 ರಿಂದ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಹಿಂದೂ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನ ಆಷಾಢ ಮಾಸದ ಶುಕ್ಲ ಪಕ್ಷ ದ್ವಿತೀಯ ತಿಥಿಯಂದು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಜಗನ್ನಾಥ ರಥಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಭಾರತ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳಿಂದ ಭಕ್ತರು ಪುರಿಗೆ ಆಗಮಿಸುತ್ತಾರೆ.