ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನೋಟುಗಳ ಇತಿಹಾಸ ಬಹಳ ಹಳೆಯದು, ಆದರೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರವೂ ನೋಟುಗಳ ಮೇಲೆ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಚಿತ್ರವಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಿಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆಯೇ? ಗಾಂಧೀಜಿಯವರ ಮೊದಲು ಭಾರತೀಯ ನೋಟುಗಳ ಮೇಲೆ ಯಾರ ಚಿತ್ರವಿತ್ತು ಮತ್ತು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ನೋಟಿನ ಮೇಲೆ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಚಿತ್ರ ಯಾವಾಗ ಮುದ್ರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯಿರಿ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕರೆನ್ಸಿಯ ಪ್ರಚಲನೆ ಬಹಳ ಹಳೆಯದು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ನೋಟುಗಳ ಮೇಲೆ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ VI ರ ಫೋಟೋ ಇತ್ತು.
ಆರ್‌ಬಿಐ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಕಾಗದದ ನೋಟನ್ನು 1938 ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು. ಈ ನೋಟು ಐದು ರೂಪಾಯಿ ಮೌಲ್ಯದ್ದಾಗಿತ್ತು.
ದೇಶವು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯಿಂದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪಡೆದಾಗ 15 ಆಗಸ್ಟ್ 1947 ರ ನಂತರವೂ ಭಾರತೀಯ ನೋಟುಗಳ ಮೇಲೆ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ VI ರ ಫೋಟೋ ಇತ್ತು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಬಂದ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ 1949 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ತನ್ನ ಮೊದಲ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನೋಟನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿತು. ದೇಶದ ಮೊದಲ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ನೋಟಿನಲ್ಲಿ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್‌ರ ಫೋಟೋದ ಬದಲಿಗೆ ಸಾರನಾಥದಲ್ಲಿರುವ ಅಶೋಕ ಸ್ತಂಭದ ಸಿಂಹವನ್ನು ಇರಿಸಲಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆ ನೋಟಿನಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಫೋಟೋವನ್ನು ಹಾಕುವ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತನೆ ನಡೆಯಿತು.
ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಫೋಟೋ ಇರುವ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಆರ್‌ಬಿಐ 1996 ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಅಶೋಕ ಸ್ತಂಭವಿದ್ದ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ನಡೆಸಿತು.
ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 1969 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಕರೆನ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಅವರ 100 ನೇ ಜನ್ಮದಿನಾಚರಣೆಯಂದು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು. ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ 100 ನೇ ಜನ್ಮದಿನಾಚರಣೆಯಂದು ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ನೋಟಿನಲ್ಲಿ ಅವರ ಫೋಟೋದ ಜೊತೆಗೆ ಸೇವಾಗ್ರಾಮ ಆಶ್ರಮದ ಫೋಟೋ ಕೂಡ ಇತ್ತು.