ಸದಾಶಿವನಗರ ಮೈಸೂರು ರಾಜಮನೆತನದ ಭೂ ವಿವಾದ: ಬಿಡಿಎ ಹಕ್ಕು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು

ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸದಾಶಿವನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಎಕರೆ ಜಮೀನಿನ ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ. ಭೂಮಿಯ ಮಾಲೀಕತ್ವ ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯ ಕುರಿತು ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಈ ತೀರ್ಪು ಮಹತ್ವದ ತಿರುವು ನೀಡಿದೆ.  

ಬೆಂಗಳೂರು: ಸದಾಶಿವನಗರ ಕ್ಲಬ್ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಭೂ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಮಾಲೀಕತ್ವದ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಕರ್ನಾಟಕ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಎರಡು ರಿಟ್ ಮೇಲ್ಮನವಿಗಳನ್ನು ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರು ಮಾಸ್ಟರ್ ಪ್ಲಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಭೂ ಬಳಕೆಯ ಪದನಾಮವನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸಲಾಗದ ಕಾರಣ ಅದು ರದ್ದಾಗಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ತಿಳಿಸಿದೆ.

ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಎಸ್.ಜಿ. ಪಂಡಿತ್ ಹಾಗೂ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಟಿ.ಎಂ. ನದಾಫ್ ಅವರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠವು, ಮೈಸೂರಿನ ರಾಜಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರು ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಅರ್ಜಿಯ ಕುರಿತು ಮುಂದಿನ ಯಾವುದೇ ಕ್ರಮಗಳು, ಪ್ರಸ್ತುತ ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರ ಸಿವಿಲ್ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಮುಂದೆ ಬಾಕಿ ಇರುವ ಸಿವಿಲ್ ಮೊಕದ್ದಮೆಯ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದೆ.

ಅಕ್ಟೋಬರ್ 4, 2017 ರಂದು ಏಕ ಸದಸ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ನೀಡಿದ ಆದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ, ಬೆಂಗಳೂರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (ಬಿಡಿಎ) ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎನ್.ಜಿ. ರಾಜು ಅವರು ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ಈ ಆದೇಶದಲ್ಲಿ, ಭೂ ಬಳಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಬಿಡಿಎಯ ಜನವರಿ 27, 2014ರ ಅನುಮೋದನೆಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಚದುರಂಗ ಕಾಂತರಾಜ ಅರಸ್ ಹಾಗೂ ಇತರರು ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ಅರ್ಜಿಯಲ್ಲಿ, ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮಾಸ್ಟರ್ ಪ್ಲಾನ್‌ನ ‘ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮತ್ತು ಅರೆ-ಸಾರ್ವಜನಿಕ’ ಬಳಕೆಯ ವರ್ಗೀಕರಣದಿಂದ ತೆಗೆದು, ವಸತಿ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿ ಮರುವರ್ಗೀಕರಿಸುವಂತೆ ವಿನಂತಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಸದಾಶಿವನಗರ 16ನೇ ಕ್ರಾಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಈ ಭೂಮಿಯನ್ನು 1958ರ ಮೇ 28ರಂದು ರಾಜಕುಮಾರಿ ಲೀಲಾವತಿ ದೇವಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅರ್ಜಿದಾರರು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ನರ್ಮದೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ದಿವಂಗತ ಲೀಲಾವತಿ ದೇವಿಯ ಬೃಂದಾವನವಿದೆ. ರಾಜಮನೆತನವು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ/ಅರೆ-ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಬಳಕೆಯಿಂದ ವಸತಿ ಬಳಕೆಗೆ ಪರಿವರ್ತಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿತ್ತು.

ಆದರೆ ಬಿಡಿಎ, ಬೃಂದಾವನದ ಸುತ್ತ ಉದ್ಯಾನವನ ನಿರ್ಮಿಸಲು ಈ ಜಾಗವನ್ನು ಹಿಂದಿನ ನಗರ ಸುಧಾರಣಾ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಮಂಡಳಿಗೆ (CITB) ಉಚಿತವಾಗಿ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಿತು. ಜಾಗದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ, ಅದು ಹಸಿರು ಪ್ರದೇಶವಾಗಿಯೇ ಉಳಿಯಬೇಕು ಎಂದು ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ಹೇಳಿತು.

ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠವು, ಪಟ್ಟಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮಾಂತರ ಯೋಜನಾ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 14B ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಬಿಡಿಎ ಭೂಮಿಯ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. 2014ರ ಅನುಮೋದನೆಗಿಂತ ಮೊದಲು ಬಿಡಿಎ ಈ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಹಕ್ಕನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ, ಬಿಡಿಎ ಸೂಕ್ತ ಕಾನೂನು ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕವೇ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಬೇಕೆಂದು ಸೂಚಿಸಿದೆ.

ಭೂ ಬಳಕೆಯ ಪದನಾಮವು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳ್ಳದ ಕಾರಣ ಕಳೆದುಹೋಗಿದೆ ಎಂಬ ಏಕ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಅಭಿಪ್ರಾಯಕ್ಕೆ ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠವು ಸಹಮತ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ. ಆದರೆ, ವಿವಾದಿತ ಮಾಲೀಕತ್ವ ಹಾಗೂ ಅರ್ಜಿದಾರರು ಮತ್ತು ಎನ್.ಜಿ. ರಾಜು ನಡುವಿನ ಬಾಕಿ ಇರುವ ಮೊಕದ್ದಮೆಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಹಿಂದಿನ ತೀರ್ಪು ಭಾಗಶಃ ದೋಷಪೂರಿತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದೆ.

ಮುಂದಿನ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಭೂ ಬಳಕೆ ಬದಲಾವಣೆಯ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಬೇಕು. ಸ್ವಾಧೀನ, ಉದ್ಯಾನವನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹಸ್ತಾಂತರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಸಿವಿಲ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯವೇ ಪರಿಹರಿಸಬೇಕೆಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಒತ್ತಿಹೇಳಿದೆ.