189 ಜನರ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದ 2006ರ ಮುಂಬೈ ಸರಣಿ ರೈಲು ಸ್ಫೋಟ ಕೇಸ್‌ನ ಎಲ್ಲಾ 12 ಆರೋಪಿಗಳ ಖುಲಾಸೆ!

2006 ರ ಮುಂಬೈ ಸರಣಿ ರೈಲು ಸ್ಫೋಟ ಪ್ರಕರಣದ ಎಲ್ಲಾ 12 ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಖುಲಾಸೆಗೊಳಿಸಿದೆ. ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಆರೋಪಿಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ವಿಫಲರಾಗಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ತಿಳಿಸಿದೆ.

ಮುಂಬೈ (ಜು.21): 2006 ರ ಮುಂಬೈ ಸರಣಿ ರೈಲು ಸ್ಫೋಟ ಪ್ರಕರಣದ ಎಲ್ಲಾ 12 ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ಸೋಮವಾರ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಖುಲಾಸೆಗೊಳಿಸಿದೆ. ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಅಂದರೆ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಟರ್‌ಗಳು ಆರೋಪಿಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ವಿಫಲರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಆರೋಪಿಗಳು ಅಪರಾಧ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನಂಬುವುದು ಕಷ್ಟ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರನ್ನು ಖುಲಾಸೆಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದೆ. ಅವರು ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಅವರನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ಜೈಲಿನಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ.

2006ರ ಜುಲೈ 11 ರಂದು, ಮುಂಬೈನ ಪಶ್ಚಿಮ ಉಪನಗರ ರೈಲುಗಳ ಏಳು ಬೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಸರಣಿ ಸ್ಫೋಟಗಳು ಸಂಭವಿಸಿದವು. 189 ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಇದರಲ್ಲಿ ಸಾವು ಕಂಡರೆ, 824 ಜನರು ಗಾಯಗೊಂಡರು. ಎಲ್ಲಾ ಸ್ಫೋಟಗಳು ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಬೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆದವು. ಘಟನೆ ನಡೆದ 19 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಈ ನಿರ್ಧಾರ ಬಂದಿದೆ.

2006ರ ಜುಲೈ 11 ರಂದು, ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ಸಂಜೆ 6:24 ರಿಂದ 6:35 ರ ನಡುವೆ ಒಂದರ ನಂತರ ಒಂದರಂತೆ ಏಳು ಸ್ಫೋಟಗಳು ಸಂಭವಿಸಿದವು. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಸ್ಫೋಟಗಳು ಮುಂಬೈನ ಪಶ್ಚಿಮ ರೈಲ್ವೆಯ ಸ್ಥಳೀಯ ರೈಲುಗಳ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಬೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆದವು. ಖಾರ್, ಬಾಂದ್ರಾ, ಜೋಗೇಶ್ವರಿ, ಮಾಹಿಮ್, ಬೋರಿವಲಿ, ಮಾತುಂಗಾ ಮತ್ತು ಮೀರಾ-ಭಾಯಂದರ್ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳ ಬಳಿ ಈ ಸ್ಫೋಟಗಳು ಸಂಭವಿಸಿದ್ದವು. ರೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಇಡಲಾದ ಬಾಂಬ್‌ಗಳನ್ನು ಆರ್‌ಡಿಎಕ್ಸ್, ಅಮೋನಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್, ತೈಲ ಮತ್ತು ಮೊಳೆಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಇವುಗಳನ್ನು ಏಳು ಪ್ರೆಶರ್ ಕುಕ್ಕರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಟೈಮರ್ ಬಳಸಿ ಸ್ಫೋಟಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಲಷ್ಕರ್-ಎ-ತೈಬಾ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಅಜಮ್ ಚೀಮಾ ಈ ಸ್ಫೋಟಗಳಿಗೆ ಕಾರಣ: ಮಾರ್ಚ್ 2006 ರಲ್ಲಿ, ಲಷ್ಕರ್-ಎ-ತೈಬಾದ ಅಜಮ್ ಚೀಮಾ ಬಹಾವಲ್ಪುರದಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಮಿ ಮತ್ತು ಲಷ್ಕರ್‌ನ ಎರಡು ಬಣಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರೊಂದಿಗೆ ಈ ಸ್ಫೋಟಗಳಿಗೆ ಸಂಚು ರೂಪಿಸಿದ್ದ ಎಂದು ಪೊಲೀಸರು ಆರೋಪ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮೇ 2006 ರಲ್ಲಿ, 50 ಯುವಕರನ್ನು ಬಹಾವಲ್ಪುರದಲ್ಲಿರುವ ತರಬೇತಿ ಶಿಬಿರಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಪೊಲೀಸರು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಅವರಿಗೆ ಬಾಂಬ್ ತಯಾರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಬಂದೂಕುಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು.

ಆರೋಪಿಗಳ ಬಿಡುಗಡೆ, ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಆದೇಶದ 4 ಅಂಶಗಳು

• ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳು, ಸಾಕ್ಷಿಗಳ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಆರೋಪಿಗಳಿಂದ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡದ್ದು ಅವರನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸಲು ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
• ಬಾಂಬ್‌ಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಬಳಸಲಾದ ಸ್ಫೋಟಕಗಳನ್ನು ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ಸರಿಯಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ಪ್ಯಾಕೆಟ್‌ಗಳ ಸೀಲಿಂಗ್ ಕೂಡ ಕಳಪೆಯಾಗಿತ್ತು.
• ಅಪರಾಧದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಬಾಂಬ್‌ಗಳ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲು ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ವಿಫಲವಾಗಿದೆ.
• ಆರೋಪಿಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ, ಅವುಗಳನ್ನು ಬಲವಂತವಾಗಿ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹಲ್ಲೆ ಮಾಡಿ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ.

ಆರೋಪಿಗಳು

• ಕಮಲ್ ಅಹ್ಮದ್ ಅನ್ಸಾರಿ (37 ವರ್ಷ), 2021 ರಲ್ಲಿ COVID ನಿಂದ ಸಾವು
• ತನ್ವೀರ್ ಅಹಮದ್ ಅನ್ಸಾರಿ (37)
• ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಫೈಝಲ್ ಶೇಖ್ (36)
• ಎಹ್ತೇಶಾಮ್ ಸಿದ್ದಿಕಿ (30)
• ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಮಜೀದ್ ಶಫಿ (32)
• ಶೇಖ್ ಆಲಂ ಶೇಖ್ (41)
• ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಸಾಜಿದ್ ಅನ್ಸಾರಿ (34)
• ಮುಝಮ್ಮಿಲ್ ಶೇಖ್ (27)
• ಸೊಹೆಲ್ ಮೆಹಮೂದ್ ಶೇಖ್ (43)
• ಜಮೀರ್ ಅಹ್ಮದ್ ಶೇಖ್ (36)
• ನಾವೇದ್ ಹುಸೇನ್ ಖಾನ್ (30)
• ಆಸಿಫ್ ಖಾನ್ (38)

ಹೈಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪಿನ ನಂತರ ಮುಂದೇನು...3 ಅಂಶಗಳು

ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ವಕೀಲ ಆಶಿಶ್ ಪಾಂಡೆ ಹೇಳುವ ಪ್ರಕಾರ, 'ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ತೀರ್ಪನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಬಹುದು'. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ 136 ನೇ ವಿಧಿಯು ಯಾವುದೇ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಅಥವಾ ಇತರ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ತೀರ್ಪಿನ ವಿರುದ್ಧ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ರಜೆ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದರೆ ಅದನ್ನು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ತೀರ್ಪಿನ ಆಧಾರವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ತೀರ್ಪು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಬಹಳ ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದಿದ್ದಾರೆ.

ಗಲ್ಲು ಶಿಕ್ಷೆ ನೀಡಿದ್ದ ವಿಶೇಷ MCOCA ನ್ಯಾಯಾಲಯ

ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ನಿಗ್ರಹ ದಳವು 2006 ಜುಲೈ 20ಮತ್ತು 2006 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 3 ರ ನಡುವೆ ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ಬಂಧಿಸಿತು. ಅದೇ ವರ್ಷದ ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ, ಆರೋಪಿಗಳು ತಮ್ಮಿಂದ ಬಲವಂತವಾಗಿ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಲಿಖಿತವಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದರು. ಆರೋಪ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 30 ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪೈಕಿ 13 ಜನರನ್ನು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ನಾಗರಿಕರು ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಕರಣವು ಸುಮಾರು 9 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಡೆದ ನಂತರ, ವಿಶೇಷ MCOCA ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 11, 2015 ರಂದು ತನ್ನ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತು. 13 ಆರೋಪಿಗಳಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾಯಾಲಯವು 5 ಅಪರಾಧಿಗಳಿಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ, 7 ಜನರಿಗೆ ಜೀವಾವಧಿ ಶಿಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಒಬ್ಬ ಆರೋಪಿಯನ್ನು ಖುಲಾಸೆಗೊಳಿಸಿತು.

2016ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ ಮೆಟ್ಟಿಲೇರಿದ್ದ ಆರೋಪಿಗಳು

2016 ರಲ್ಲಿ, ಆರೋಪಿಗಳು ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಈ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. 2019 ರಲ್ಲಿ, ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮೇಲ್ಮನವಿಗಳ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ವಿವರವಾದ ವಾದಗಳು ಮತ್ತು ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿತ್ತು. 2023 ರಿಂದ 2024 ರವರೆಗೆ ಈ ಪ್ರಕರಣವು ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಾಕಿ ಉಳಿದಿತ್ತು, ವಿಚಾರಣೆಯು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. 2025 ರಲ್ಲಿ, ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಎಲ್ಲಾ 12 ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ಖುಲಾಸೆಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.

189

189 ಜನರ ಸಾವು

ಒಟ್ಟು 7 ಬೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್‌ ಇಟ್ಟು ಸ್ಪೋಟ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಇದರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 189 ಮಂದಿ ಸಾವು ಕಂಡಿದ್ದರೆ, 884 ಮಂದಿ ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದರು.