ಇರಾನ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆ: ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಪರಿಣಾಮದ ವಿಮರ್ಶೆ
* ಇರಾನ್‌ಗೆ ಹೊಸ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಆಯ್ಕೆ
* ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಇದರ ಪರಿಣಾಮ ಹೇಗಿರುತ್ತೆ?
* ಭಾರತ ಹಾಗೂ ಇರಾನ್ ಸಂಬಂಧದ ಮೇಲೆ ಹೇಗೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು?
ಲೇಖಕರು: ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಜನರಲ್ ಸೈಯದ್ ಅಟಾ ಹಸ್ನೈನ್ (ನಿವೃತ್ತ)
ಶ್ರೀನಗರ: 15 ಕಾರ್ಪ್ಸ್ ಮಾಜಿ ಕಮಾಂಡರ್ ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಕೇಂದ್ರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಕುಲಪತಿ.
1979 ರಿಂದ, ಇರಾನಿನ ಕ್ರಾಂತಿಯು ಟೆಹ್ರಾನ್‌ನ ಬೀದಿ ಬೀದಿಗೂ ತಲುಪಿ, ಇರಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಹಿತವಲ್ಲದ ಆಡಳಿತದ ಉಗಮವಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಇದು ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದ ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಅದರ ಆಂತರಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಅದರ ಬಾಹ್ಯ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿವೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದ ಅಧಿಕಾರದ ಸಮತೋಲನಕ್ಕೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ.
ಇರಾನ್ ಮತ್ತು ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾದಲ್ಲಿ ಶಿಯಾ-ಸುನ್ನಿ ಸಂಘರ್ಷವು ಇರಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಆಸಕ್ತಿಯ ವಿವಿಧ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಬೆಂಬಲಿಗರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ಪರ್ಷಿಯನ್ ಕೊಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ನೆರೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, ಇರಾನ್ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ನೆರವಿನೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಇಂಧನ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿತು. ಆದರೆ ಇವು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಹೋಗಲು ನಿರಾಕರಿಸಿವೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ತನ್ನ ಯುದ್ಧತಂತ್ರದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಪರಮಾಣು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಸಾಧಿಸುವ ಇದರ ಬಯಕೆ ಪ್ರಪಂಚದ ಬಹುಪಾಲು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಇದು ಒಗಟಾಗೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಹೀಗಾಗೇ ಅತೀ ದೊಡ್ಡ ಶಕ್ತಿ ಹೊಂದಿರುವ ಹಾಗೂ ನೆರೆ ಹೊರೆ ರಾಷ್ಟರಗಳು ಇದನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ.
ಇದನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಪ್ರಮುಖ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಲ್ಲೊಂದಾದ ಇಸ್ರೇಲ್ ಜೊತೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಶತ್ರುತ್ವವಿದೆ. ಈ ರಾಷ್ಟಕ್ಕದು ಮಾನ್ಯತೆಯೇ ನಿಡುವುದಿಲ್ಲ ಅಲ್ಲದೇ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಪ್ರಪಂಚದ ಮೇಲೆ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯರ ಹೇರಿಕೆ ಎಂಬಂತೆ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಇತರ ಅರಬ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಪ್ಯಾಲೇಸ್ಟಿನ್ ವಿಚಾರವನ್ನು ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಮುಖ ನಾಯಕನನ್ನಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೇ ಇಸ್ರೇಲ್ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಶಸ್ತ್ರಾಗಾರವನ್ನೂ ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವು ಇಸ್ರೇಲ್ ಗಡಿ ಸುತ್ತಲೂ ಆಯಕಟ್ಟಿನ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಸೈಬರ್‌ ದಾಳಿ: ಇರಾನ್ ಅಣು ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕ ಸ್ಥಗಿತ!
ಇರಾನ್ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುವ ವಿವಿಧ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ವಿಚಾರವನ್ನು ನಾನು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆ ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯವನ್ನು ಸಂಘರ್ಷದಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಸುಗುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯ ನೂತನ ಕೇಂದ್ರವಾದ ಇಂಡೋ-ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ಗೆ ಬದಲಾಗಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
ಇರಾನ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆ 20 ಜೂನ್ 2021 ರಂದು ನಡೆದಿವೆ. ನಾಯಕತ್ವದ ಬದಲಾವಣೆ ನಡೆಗಾಗಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲು ಅರ್ಹರಲ್ಲದ ಹಸನ್ ರೂಹಾನಿಯನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಮುಂದಿನ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ರೈಸಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಜಂಟಿ ಸಮಗ್ರ ಯೋಜನೆ (ಜೆಸಿಪಿಒಎ) ಪುನರುಜ್ಜೀವನ ಕುರಿತು ವಿಯೆನ್ನಾದಲ್ಲಿ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರೈಸಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಟ್ರಂಪ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಜೆಸಿಪಿಒಎ ಅಮಾನತುಗೊಂಡಿತು, ಏಕೆಂದರೆ ಅಮೆರಿಕ ಅದರಿಂದ ಹೊರಬಂದಿತ್ತು. 2018 ರಲ್ಲಿ ಯುಎಸ್ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ಪುನಃ ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಒಪ್ಪಂದದ ಪಕ್ಷಗಳಾಗಿರುವ ಇತರ ಜಿ 6 + 1 ರಾಷ್ಟ್ರ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಏನು ಮಾಡಲು ಆಗಲಿಲ್ಲ.
ಪ್ರಸ್ತುತ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಗಳು ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಫಲಿತಾಂಶವು ಇರಾನ್‌ನ ಆಂತರಿಕ ಚಲನಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆಯೆ ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆಯೇ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಇಡೀ ವಿಶ್ವದ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿದೆ. ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಇರಾನಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಆರು ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಫಕೀಹ್ (ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಕಾನೂನಿನ ತಜ್ಞರು) ಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಗಾರ್ಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂ ಲೀಡರ್ (ಅಲಿ ಖಮೇನಿ) ಮತ್ತು ಆರು ಕಾನೂನುಗಳಿಂದ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ, "ಕಾನೂನಿನ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣತಿ ಪಡೆದವರು ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಿಂದ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡ ನ್ಯಾಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಲ್ಲಿ ಮಜ್ಲಿಸ್ (ಸಂಸತ್ತು), "(ಅವರನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂ ಲೀಡರ್ ನೇಮಕ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ).
ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತವಾದದ್ದು ಪ್ರತಿ-ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ನಡೆಯಿಂದ ಬೀದಿಗೆ ಇಳಿಯಲು ಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರುವ ನಾಯಕರನ್ನು ಹೊರಹಾಕುವ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆದಿದೆ ಎಂಬುವುದು ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತವಾದದ್ದು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಮಧ್ಯಮವರ್ಗಗಳನ್ನು ಗಾರ್ಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು, ಹಾಗೂ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಹೆಚ್ಚು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಯ್ತು. ಅವರು ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ರೈಸಿ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನಾಯಕ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಎಂದೇ ಖ್ಯಾತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನಾಯಕನಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳಲು ಸಜ್ಜಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಹೊರಗಿನ ಪ್ರಪಂಚದೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒಡನಾಟ ಹೊಂದಿರುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಮತದಾರರರು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಲ್ಲ.
ಅಂತರ್ಜಾತಿ ಮದುವೆಯಾದವರಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ರಕ್ಷಣೆ, ಏನಿದು ಸೇಫ್ ಹೌಸ್?
ಟೈಮ್ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ 1988ರ ಜುಲೈ ಮತ್ತು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ತೆಹ್ರಾನ್ ಸಮೀಪದ ಇವಿನ್ ಮತ್ತು ಗೊಹಾರ್ಡಷ್ಟ್ ಸೆರೆಮನೆಗಳಲ್ಲಿದ್ದ ರಾಜಕೀಯ ಭಿನ್ನಮತೀಯರು ಏಕಾಏಕಿ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರವಾಗಿ ನಡೆದಿದ್ದ ಹತ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿ ರೈಸಿ ಕೈವಾಡ ಇದ್ದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಸ್ಥೆ ಅಮ್ನೆಸ್ಟಿ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ದೂರಿತ್ತು. ಮೃತರ ದೇಹಗಳನ್ನು ಗೌಪ್ಯವಾಗಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ಅಂತ್ಯಸಂಸ್ಕಾರಗಳ ಮೂಲಕ ಕಣ್ಮರೆ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಇರಾನ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ, ಈ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊತ್ತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ, ಚೀನಾ ಮಾತ್ರ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ತನ್ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಕೊಲ್ಲುತ್ತದೆ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಂದ ದೂರವಿರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರ ತಂತ್ರವಾಗಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಇದೆಲ್ಲಾ ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಿಲ್ಲ.
ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ಇರಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ತೀವ್ರಗಾಮಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಅಸಮಾಧಾನ ಕಂಡು ಬರುತ್ತಿದೆ. 2015 ರಲ್ಲಿ ಜೆಸಿಪಿಒಎಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ ನಂತರ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದಾಗ, ಇರಾನ್‌ನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಶೇಕಡಾ 12.5 ರಷ್ಟು ವಾರ್ಷಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತಲುಪಿತ್ತು. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಪ್ಯಾರಾ ಸ್ಥಾನಮಾನವಿಲ್ಲದೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮುದಾಯದ ಭಾಗವಾಗಲು ಬಿಟ್ಟರೆ ಇರಾನ್‌ನ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿ ಎಲ್ಲಿಗೆ ತಲುಪಬಹುದು? ಇಲ್ಲಿನ ಜನರಿಗೆ ನಿಜವಾದ ಆರ್ಥಿಕ ನೋವಿನ ಅನುಭವವಾಗಿದೆ. ಇರಾನ್‌ನ ಹಣದುಬ್ಬರ ದರವು 2017 ರಲ್ಲಿ ಶೇ. 10ರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ 2019 ರಲ್ಲಿ ಶೇ40ಕ್ಕೇರಿತು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಇದು ಶೇಕಡಾ 30 ರಷ್ಟಿದೆ.
ನಿರುದ್ಯೋಗವು ಶೇಕಡಾ 12 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಕೊರೋನಾ ಅಲೆ ಈ ಗಾಯದ ಮೇಲೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಬರೆ ಎಳೆದಿದೆ. ಈ ಕೊರೊನಾ ಅಲೆಯ ಮುಂದಿನ ಅಲೆಗಳಿಂದ ಇಲ್ಲಿನ ಪರಿಸ್ಥಿತ ಹೇಗಿರಬಹುದೆಂದು ಯಾರಿಂದಲೂ ಊಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಖಮೇನಿಯ ಒತ್ತಾಯದ ಮೇರೆಗೆ ರೈಸಿ, ವಿಯೆನ್ನಾದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಧನಾತ್ಮಕ ಆಂದೋಲನದ ಮೂಲಕ ಇಲ್ಲಿ ಹೇರಲಾಗಿರುವ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಅಲ್ಲದೇ ಅಲ್ಲಿ ಜೆಸಿಪಿಒಎ ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ.
ಇರಾನ್‌ನ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡ ಪ್ರಮುಖ ಶಕ್ತಿಗಳು ಅದರ ಪರಮಾಣು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೇಲೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಮಿತಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಾಭ ಪಡೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತವೆ. ರಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಚೀನಾ ಮಧ್ಯಮ ಪಾತ್ರ ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಪರಿಸ್ಥಿತಿ 2015 ರಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ರಷ್ಯಾ-ಚೀನಾ ಸಮೀಕರಣವು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಪ್ರಬಲವಾಗಿದೆ, ಆದರೂ ಉದ್ದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಸ್ಪಷ್ಟತೆಯು ಆ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದೆ. ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಲು ಅಥವಾ ಅಮೆರಿಕದ ಗಮನವನ್ನು ಇಂಡೋ-ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಹತೋಟಿ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ.
ಜೆಸಿಪಿಒಎ ಮತ್ತು ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವ ವಿಧಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸುವ ಎರಡನೇ ದೇಶವೆಂದರೆ ಅದು ಇಸ್ರೇಲ್. ಹೊಸ ಇಸ್ರೇಲಿ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಗಾಜಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಗಂಭೀರ ಹಿಂಸಾಚಾರದಿಂದಾಗಿ, ಹೊಸ ಇರಾನ್ ನಾಯಕ ಕೂಡಾ ಇದನ್ನು ಮೀರಿ ಬೇರೇನಾದರೂ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುವುದನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಎರಡೂ ಕಡೆಯ 'ಹಾರ್ಡ್‌ಲೈನ್' ಇರುವುದರಿಂದ, ಇರಾನ್ ಮತ್ತು ಇಸ್ರೇಲ್ ತಮ್ಮ ಪರಸ್ಪರ ನಿಲುವನ್ನು ಮೃದುಗೊಳಿಸುವ ಭರವಸೆ ಇರಬಾರದು. ಇದು ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಸಂಭಾವ್ಯ ಪ್ರಚೋದಕವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ, ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಘಿ ಬದಲಾವಣೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿ ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಅಮೆರಿಕ ತನ್ನ ಜಾಗ ಖಾಲಿ ಮಾಡಬಹುದೆಂದು ನನಗನಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಶಕ್ತಿಯು ಅಪ್ರಸ್ತುತ ಅಂಶವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟ ನಂತರವೂ ಇಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಪಾಲುಗಳಿವೆ. ಮರು ನಿಯೋಜನೆಗಾಗಿ ಹಲವಾರು ನಿಯೋಜಿತ ಅಮೆರಿಕದ ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ವರದಿಗಳಿವೆ. ಸಮಯಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ನಾನು ಹೇಳುತ್ತೇನೆ. ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದ ಕಾರ್ಯ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದಿಂದ ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಊಹಿಸುವುದು ಕಷ್ಟ.
ಇರಾನ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆಂತರಿಕ ಅಂಶವು ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಅಶಾಂತಿ ಹುದುಗುತ್ತಿದೆ, ಆದರೆ ನಿಜವಾದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ಸಡಿಲಿಸಿದ ನಂತರ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಚೇತರಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ಭಿನ್ನಮತೀಯರ ಶಬ್ದ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಅನಾನುಕೂಲಗೊಂಡರೆ ಕೋಪಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಅದೇ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇರುವುದನ್ನು ನೋಡಲು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ. ಇರಾನ್‌ನ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಸುತ್ತಿಕೊಂಡಿರುವ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ನಾಯಕರಿಗೆ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ತಿಳಿದಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಇದು ವಿಯೆನ್ನಾ ಮಾತುಕತೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿ ನಡೆಯಲು ಒಲವು ತೋರುತ್ತದೆ. ಅದೇನಿದ್ದರೂ ಇರಾನ್ ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಕೈ ಹಾಕಿ ತನ್ನ ಒಟ್ಟಾರೆ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುವುದು ಸ್ಪಷ್ಟ.
3 ಧರ್ಮಗಳಿಗೆ ಪವಿತ್ರ ಈ ಜೆರುಸಲೇಂ: ಇಸ್ರೇಲ್, ಪ್ಯಾಲೆಸ್ತೀನ್ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೂ ಇದೇ ಕಾರಣ!
ಇವೆಲ್ಲದರ ಮಧ್ಯೆ ಇಸ್ರೇಲ್ ಹಾಗೂ ಇರಾನ್ ನಡುವೆ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯುಂಟು ಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಬಹುದು. ಉದ್ವಿಗ್ನತೆ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ ಎರಡೂ ಕಡೆಯವರು ಹಿಂದೆ ಸರಿಯುವುದು ಕಷ್ಟ. ದೊಡ್ಡ ಶಕ್ತಿಗಳು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸಬೇಕು. ಅಮೆರಿಕ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಯಾವುದೇ ಅಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ನೋಡಲು ಇಷ್ಟಪಡುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಇಸ್ರೇಲ್ ಇದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು. ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯದಲ್ಲಿನ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ರಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಚೀನಾ ಏನು ಯೋಚಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹೊಸ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ತೀವ್ರಗಾಮಿಯೊಬ್ಬ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಈ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಇರಾನ್ ತನ್ನ ನಿಲುವನ್ನು ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯಿಂದ ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಒಂದು ಬಾರಿ ಪರಿಹಾರ ಸಿಕ್ಕರೆ ಅದನ್ನು ತಡೆಯುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಪರಮಾಣು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ಆಟವು ವಿಯೆನ್ನಾದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿಲ್ಲ.
ಭಾರತ ಇರಾನ್ ಸಂಬಂಧ!
ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಭಾರತ-ಇರಾನ್ ಸಂಬಂಧಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಮಾತು. ಇರಾನ್ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆದಾಗ, ಭಾರತ-ಇರಾನ್ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲೂ ಮಾರ್ಗಗಳು ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ, ಇಂಧನ, ಚಬಹಾರ್ ಮತ್ತು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳು, ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ದಕ್ಷಿಣ ಸಾರಿಗೆ ಕಾರಿಡಾರ್ ಸಹಕಾರದ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾಗಿವೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದೊಂದಿಗಿನ ಇರಾನ್ ಸಂಬಂಧ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದು, ಇದು ಭಾರತೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ. ಕಳೆದ ಕೆಲ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಉಭಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಹಿಂಜರಿಕೆಯನ್ನು ಬದಿಗೊತ್ತಿ, ಮುಂದೆ ಸಾಗುವ ಇಚ್ಛೆ ತೋರಿಸಿವೆ.
ಬಹುಶಃ ಇರಾನ್ ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಬಯಕೆಯೊಂದಿಗೆ, ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ ಸಹಕಾರಿಸಬಹುದು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅಂತಹ ಸಹಕಾರ ಸಿಕ್ಕಾಗ ಅನೇಕ ವಿರೋಧಿಗಳು ಇರುತ್ತಾರೆ, ಚೀನಾ ಹಾಗೂ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿವೆ. ನವದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಟೆಹ್ರಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಥಿಂಕ್ ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುವುದು ಬದಲಾವಣೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಭಾರತವು ಈ ಅವಕಾಶ ಬಳಸಿ ಟೆಹ್ರಾನ್ ಜೊತೆಗಿನ ಕಠಿಣ ನಿಲುವನ್ನು ದೂರ ಮಾಡಬೇಕು. ಬಹುಶಃ ಇರಾನ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ಪರಿವರ್ತಕ ಸಂಬಂಧ ವೃದ್ಧಿಸುವ ಸಮಯ ಬಂದಿದೆ.
