ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಮೆದುಳಿನ ಸ್ಟ್ರೋಕ್, ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಸಾವಿನ ಎರಡನೇ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. 2019ರಲ್ಲಿ 60 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಾವುಗಳಿಗೆ ಬ್ರೈನ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಹಾಗಿದ್ರೆ ಬ್ರೈನ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಎಂದರೇನು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಎದುರಿಸುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯೋಣ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಾನ್-ಕಮ್ಯುನಿಕಬಲ್ ಡಿಸೀಸಸ್ (NCD) ಮತ್ತು ಮೆದುಳಿನ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಬ್ರೈನ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಾವು ಮತ್ತು ಅಂಗವೈಕಲ್ಯಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕೇವಲ 700,000 ಜೀವಗಳನ್ನು ಬಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ. 2000ರಿಂದ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ 30ರಿಂದ 40 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಜನರಲ್ಲಿ ಮೆದುಳಿನ ಸ್ಟ್ರೋಕ್‌ನ ಘಟನೆಗಳು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಏರುತ್ತಿವೆ. ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇದು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಸಾವಿನ ಎರಡನೇ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 2019ರಲ್ಲಿ 60 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಾವುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ಬ್ರೈನ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಎಂದರೇನು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಎದುರಿಸುವುದು ಹೇಗೆ ?
ಮೆದುಳಿನ (Brain) ಒಂದು ಭಾಗಕ್ಕೆ ರಕ್ತ ಪೂರೈಕೆಯು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಾಗ ಬ್ರೈನ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮೆದುಳಿನ ಅಂಗಾಂಶವನ್ನು ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು (Oxygen) ಪಡೆಯುವುದನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇದು ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಅಂಗವೈಕಲ್ಯಗಳಿಗೆ (Special Disabled) ಮತ್ತು ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಮೆದುಳಿನ ಜೀವಕೋಶಗಳು ಸಾಯುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವುದರಿಂದ, ಮೆದುಳಿನ ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳು ಕಳೆದುಹೋಗಬಹುದು. ಇದಕ್ಕೆ ಸಮಯೋಚಿತ ಚಿಕಿತ್ಸೆ (Treatment) ನೀಡುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಹೊಂದಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ, ಗೋಲ್ಡನ್‌ ಅವರ್‌ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮೊದಲ 4.5 ಗಂಟೆಗಳು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಆ ಅವಧಿಯೊಳಗೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೈಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿದರೆ ಅವರ ಚೇತರಿಕೆಯ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಆಮೂಲಾಗ್ರವಾಗಿ ಸುಧಾರಿಸುತ್ತವೆ.
Summer Tips:ಹೀಟ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್, ಸನ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ನಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಪಡೆಯಲು ಇಲ್ಲಿದೆ ಟಿಪ್ಸ್
BE-FAST ಎಂಬ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ರೂಪವನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಯಾರಾದರೂ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಬಿ: ಸಮತೋಲನ ನಷ್ಟ
ಇ: ಒಂದು/ಎರಡೂ ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ದೃಷ್ಟಿ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು
ಎಫ್: ಮುಖದ ಒಂದು ಭಾಗವು ಕುಸಿಯುತ್ತದೆ
ಎ: ತೋಳುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದರಲ್ಲಿ ದೌರ್ಬಲ್ಯದ ಭಾವನೆ
ಎಸ್: ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಅಸ್ಪಷ್ಟತೆ
ಟಿ: ತುರ್ತು ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಕರೆ ಮಾಡುವ ಸಮಯ
ಹೃದಯಾಘಾತದ ಮಧುಮೇಹ, ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ ಮುಂತಾದ ಅನೇಕ ಎನ್‌ಸಿಡಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತಿಳಿದಿದ್ದರೂ ಮೆದುಳಿನ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನವರಿಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, Boehringer Ingelheim ಇಂಡಿಯಾ ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಮೆಟ್ರೋ ಮತ್ತು ಮಿನಿ-ಮೆಟ್ರೋ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ 4000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರೊಂದಿಗೆ "ದಿ ಸ್ಟೇಟ್ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್" ಹೆಸರಿನ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನಡೆಸಿತು. ಇದರಲ್ಲಿ ತಿಳಿದುಬಂದಿರುವ ಪ್ರಕಾರ, ಬ್ರೇನ್ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಎಂಬ ಪದಕ್ಕೆ ಕೇವಲ 70% ಮಂದಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಮೆದುಳಿನ ಸ್ಟ್ರೋಕ್‌ನ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕೇವಲ 20% ಜನರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ತಿಳಿದಿತ್ತು. ಜನರ ಅರಿವಿನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿವೆ. ಕಡಿಮೆ ಜಾಗೃತಿ ಮಟ್ಟಗಳು ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅವರ ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಆರೈಕೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ.
Health benefits: ಕಾಫಿ, ಟೀ ಕುಡಿಯೋದ್ರಿಂದ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಅಪಾಯ ಕಡಿಮೆ
ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ನಂತರದ ಜೀವನ
ದಕ್ಷಮಾ ಹೆಲ್ತ್ ಅಂಡ್ ಎಜುಕೇಶನ್‌ನ ಸಿಇಒ ಮತ್ತು ಸಹ-ಸಂಸ್ಥಾಪಕಿ ಡಾ.ರತ್ನಾ ದೇವಿ, 'ಮೆದುಳಿನ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವರ್ಷಗಳ ಅನಾರೋಗ್ಯಕರ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಮತ್ತು ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯರು ಮತ್ತು ಇತರ ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದವರು ತಳೀಯವಾಗಿ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ. ಕಳಪೆ ಜೀವನಶೈಲಿಯು ಇದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನಶೈಲಿ (Lifestyle)ಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಅದರ ಸಂಭವಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಯಬಹುದು ಅಥವಾ ವಿಳಂಬಗೊಳಿಸಬಹುದು ಎಂದು ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ತಂಬಾಕು ಸೇವನೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದು, ಅಲ್ಕೋಹಾಲ್ ಸೇವನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು, ಉಪ್ಪು ಭರಿತ ಆಹಾರಗಳ ಸೇವನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ನಿಯಮಿತ ವ್ಯಾಯಾಮದ (Exercise) ನಿಯಮವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಅಪಾಯವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಮಟ್ಟಿಗೆ ಒತ್ತಡ (Pressure)ವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ (Health) ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ.
ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ, ಅವರ ವೈದ್ಯರ ಸಲಹೆಗೆ ಗಮನ ಕೊಡುವುದು ಮತ್ತು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಲೋಚಿಸುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಅಲ್ಲದೆ, ಅವರು ಸೂಕ್ತವಾದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಮತ್ತು ಕ್ರಮೇಣ ದೈಹಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಪುನರಾರಂಭಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬೇಕು. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಬೆಂಬಲವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರರ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ಅವರಿಗೆ ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.