ಚಾಣಕ್ಯನು (Chanakya) ಭಾರತೀಯ ಇತಿಹಾಸದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಚಿಂತಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕಾರಣಿ. ಅವರ ನಿಜವಾದ ಹೆಸರು ವಿಷ್ಣುಗುಪ್ತ, ಮತ್ತು ಮಗಧ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಚಂದ್ರಗುಪ್ತ ಮೌರ್ಯನ ಮಂತ್ರಿ ಮತ್ತು ರಾಜಗುರು. ಚಾಣಕ್ಯನನ್ನು ಇಂದು ಭಾರತೀಯ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಚಾಣಕ್ಯನ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ತತ್ವಗಳನ್ನು ಚಾಣಕ್ಯ ನೀತಿ (Niti Shastra) ಮತ್ತು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಚಾಣಕ್ಯನು ರಾಜಕೀಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ (Social) ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ (Economic Sector) ತನ್ನ ಬಹುಮುಖಿ ಕೌಶಲ್ಯ (Multiple Skills) ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನದ (Science) ಮೂಲಕ ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜವನ್ನು(Indian Society) ಸಂಘಟಿಸಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದನು. ಅವರ ನೀತಿಗಳು ವಿವೇಚನೆ, ದಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಸಮಯೋಚಿತ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ. ಅವು ಅಂದಿನಿಂದ ಇಂದಿನವರೆಗೂ ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿವೆ.
ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ (Progress) ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಚಾಣಕ್ಯನ ಕೊಡುಗೆ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ನೀಡಿದ ನೀತಿಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಜನರಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಚಾಣಕ್ಯ ಭಾರತದ ಮಗಧ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅವನ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯು ಕ್ರಿ.ಪೂ 4ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಕ್ರಿ.ಪೂ 3 ನೇ ಶತಮಾನದ ನಡುವೆ ಇದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅವರ ಕೊಡುಗೆ ಅಪಾರವಾಗಿದೆ. ಚಾಣಕ್ಯನ ಆಲೋಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಇನ್ನೂ ಜನರಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ನೀಡುತ್ತವೆ.
ಚಾಣಕ್ಯನ ಪ್ರಕಾರ, ನೈತಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಉತ್ತಮ ಜ್ಞಾನ ಹೊಂದಿರುವ, ನ್ಯಾಯಯುತವಾಗಿ ವರ್ತಿಸುವ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಜನರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವನು ನಿಜವಾದ ರಾಜಕಾರಣಿ (Politician). ನೀತಿ (Policy), ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ (Intelligent) ಮತ್ತು ವಿವೇಚನೆಯೊಂದಿಗೆ (Descrition) ದೇಶ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ಪ್ರಗತಿಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯೇ ನಿಜವಾದ ರಾಜಕಾರಣಿ.
ಧರ್ಮ, ನೈತಿಕತೆ ಮತ್ತು ತಿಳುವಳಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ರಾಜಕೀಯ ನಡೆಸುವ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಚಾಣಕ್ಯ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಸಮಾಜದ ಹಿತದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಅಧಿಕಾರದ (political power) ಬಳಕೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ಸಮೃದ್ಧಿ (Prosperity of Society) ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತೆಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಚಾಣಕ್ಯನ ಪ್ರಕಾರ, ದೇಶ (Nation) ಮತ್ತು ಜನರ ಹಿತದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ತನ್ನ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು (duties) ನಿರ್ವಹಿಸುವವನು ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಲಾಭಗಳ (Personal ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸದವನೇ ನಿಜವಾದ ರಾಜಕಾರಣಿ.
ಚಾಣಕ್ಯನ ಪ್ರಕಾರ, ಉತ್ತಮ ರಾಜಕಾರಣಿಯ ಗುರುತು ಏನು?
ನೈತಿಕತೆಯ ಜ್ಞಾನ: ಉತ್ತಮ ರಾಜಕಾರಣಿಗೆ ನೈತಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಉತ್ತಮ ಜ್ಞಾನವಿರಬೇಕು.
ಧರ್ಮನಿಷ್ಠೆ: ಅವನು ಧರ್ಮನಿಷ್ಠನಾಗಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ನೀತಿಯ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ: ರಾಜಕಾರಣಿ ಸಮಾಜದ ಹಿತದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬೇಕು.
ಪ್ರಜಾಸೇವೆ: ಉತ್ತಮ ರಾಜಕಾರಣಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ (social work) ನಿರಂತರ ಒಲವು ತೋರಿಸಬೇಕು.
ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತತೆ: ಅವನು ನ್ಯಾಯಯುತ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕನಾಗಿರಬೇಕು.
ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ (Wisdom): ರಾಜಕಾರಣಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕ್ಷಣದಲ್ಲೂ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ವಿವೇಚನೆಯಿಂದ ವರ್ತಿಸಬೇಕು.
ತಿಳುವಳಿಕೆ (Awareness): ಅವನು ಸಂವೇದನಾಶೀಲ (Sensitive) ಮತ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು
ಸಹಿಷ್ಣುತೆ (Toleration): ರಾಜಕಾರಣಿ ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ, ಧೈರ್ಯದಿಂದ ಮತ್ತು ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬೇಕು.
ಧೈರ್ಯ (Courage): ಅವನು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿಯಾಗಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಸಮಯದೊಂದಿಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕು.
ಸಂವೇದನಾಶೀಲತೆ (Sensibility): ರಾಜಕಾರಣಿ ಜನರ ಬಗ್ಗೆ ಸಂವೇದನಾಶೀಲನಾಗಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಬೇಕು.