ಇನ್ಮುಂದೆ UPI ಪಾವತಿಗೆ ಶುಲ್ಕ? ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರ ಸಲಹೆ ಕೇಳಿದ ಆರ್‌ಬಿಐ
ಯುಪಿಐಗೆ ಇನ್ಮುಂದೆ ಶುಲ್ಕ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆಯೇ ಎಂಬ ಚರ್ಚೆ ಆರಂಭವಾಗಿದೆ. ಆರ್‌ಬಿಐ ಈ ಸಂಬಂಧ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರನ್ನು ಕೇಳಿರುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ.
Followಏಕೀಕೃತ ಪಾವತಿ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್ (Unified Payment Interface) ಅಥವಾ UPI ಭಾರತದ ಪಾವತಿ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದೆ. ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಗ್ರಾಹಕರು ನಗದು ರಹಿತವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮೊಬೈಲ್‌, ಲ್ಯಾಪ್‌ಟಾಪ್‌ ಮೂಲಕ ಪಾವತಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇನ್ನು, UPI ಮೂಲಕ ಮಾಡಿದ ವಹಿವಾಟುಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತ ಉಚಿತವಾಗಿದ್ದರೂ, ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (Reserve Bank of India) ಈಗ ಅವರ ಮೇಲೆ ಶ್ರೇಣೀಕೃತ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ವಿಧಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯ ಕುರಿತು ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರಿಂದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಕೇಳಿದೆ.
ಆರ್‌ಬಿಐ (RBI) ಬುಧವಾರ, ಆಗಸ್ಟ್ 17 ರಂದು, ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ವಿವಿಧ ಪಾವತಿ ಸೇವೆಗಳು/ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಶುಲ್ಕಗಳ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಲು ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿನ ಶುಲ್ಕಗಳ ಕುರಿತು ಚರ್ಚಾ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ UPI, IMPS (ತಕ್ಷಣದ ಪಾವತಿ ಸೇವೆ), NEFT (ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಫಂಡ್‌ಗಳ ವರ್ಗಾವಣೆ), RTGS (ರಿಯಲ್-ಟೈಮ್ ಗ್ರಾಸ್ ಸೆಟಲ್‌ಮೆಂಟ್) ಮತ್ತು ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್, ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೀಪೇಯ್ಡ್ ಪಾವತಿ ಉಪಕರಣಗಳು (PPI ಗಳು) ಸೇರಿದಂತೆ ಪಾವತಿ ಸಾಧನಗಳು ಸೇರಿವೆ.
ಇಂಟರ್ನೆಟ್, ಗೂಗಲ್ ಪೇ, ಪೇಟಿಎಂ ಯಾವುದೂ ಇಲ್ಲದೆ ಯುಪಿಐ ಪಾವತಿ ಮಾಡೋದು ಹೇಗೆ? ಇಲ್ಲಿದೆ ಮಾಹಿತಿ
ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, RBI ತನ್ನ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಮತ್ತು ದೇಶದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಪಾವತಿ ಸೇವೆಗಳು / ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಶುಲ್ಕಗಳ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಸರಳೀಕರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಈ ಚರ್ಚಾ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾದ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಆರ್‌ಬಿಐ ಯಾವುದೇ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಆರ್‌ಬಿಐ ಚರ್ಚಾ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.
UPI ಪಾವತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ವಿಧಿಸಬೇಕೇ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು, RBI ಕೆಲವು ಅಂಶಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದೆ. "ಯುಪಿಐ ಎನ್ನುವುದು ನಿಧಿ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಿ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಅದು ವಿವಿಧ ಭಾಗವಹಿಸುವವರ ಸಂಯೋಜನೆ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಪಾವತಿ ವಹಿವಾಟುಗಳ ಇತ್ಯರ್ಥವನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ಹಾಗೂ, “ಯುಪಿಐ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಐಎಂಪಿಎಸ್‌ನಂತಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಯುಪಿಐನಲ್ಲಿನ ಶುಲ್ಕಗಳು ನಿಧಿ ವರ್ಗಾವಣೆ ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗೆ ಐಎಂಪಿಎಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಶುಲ್ಕಗಳಂತೆಯೇ ಇರಬೇಕು ಎಂದು ವಾದಿಸಬಹುದು. ವಿಭಿನ್ನ ಮೊತ್ತದ ಬ್ಯಾಂಡ್‌ಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಶ್ರೇಣೀಕೃತ ಶುಲ್ಕ ವಿಧಿಸಬಹುದು" ಎಂದು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್‌ ಇಂಡಿಯಾ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಸಂಬಂಧ 2022ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 3 ರೊಳಗೆ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರಿಂದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಆರ್‌ಬಿಐ ಕೇಳಿದೆ.
“ಯುಪಿಐ ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗೆ ಶುಲ್ಕಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಆರ್‌ಬಿಐ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿಲ್ಲ. ಜನವರಿ 1, 2020 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬರುವಂತೆ UPI ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗೆ ಶೂನ್ಯ-ಚಾರ್ಜ್ ಫ್ರೇಮ್‌ವರ್ಕ್ ಅನ್ನು ಸರ್ಕಾರವು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸಿದೆ. ಇದರರ್ಥ UPI ನಲ್ಲಿನ ಶುಲ್ಕಗಳು ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಶೂನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಚರ್ಚಾ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಉದ್ದೇಶವು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಪಡೆಯುವುದಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಯಾವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಕೆಲವು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ” ಎಂದು ಅದು ಹೇಳಿದೆ.
ಶೂನ್ಯ ಶುಲ್ಕ ಇರುವುದರಿಂದ ವೆಚ್ಚಗಳಿಗೆ ಸಬ್ಸಿಡಿ ಮಾಡುವುದು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕೇಳಿದೆ. “UPI ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗೆ ಶುಲ್ಕ ವಿಧಿಸಿದರೆ, ಅವುಗಳಿಗೆ MDR ವಹಿವಾಟು ಮೌಲ್ಯದ ಶೇಕಡಾವಾರು ಆಗಿರಬೇಕು ಅಥವಾ ವಹಿವಾಟಿನ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ನಿಗದಿತ ಮೊತ್ತ ವಿಧಿಸಬೇಕೇ..? ಶುಲ್ಕಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರೆ, ಅವುಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕೇ ಅಥವಾ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕೇ’’ ಎಂದೂ ಆರ್‌ಬಿಐ ಚರ್ಚಾ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕೇಳಿದೆ.
ಶೀಘ್ರದಲ್ಲಿ ಯುಪಿಐಗೆ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ಲಿಂಕ್; ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ RBI ಗವರ್ನರ್
UPI ಬಳಸಿಕೊಂಡು ವ್ಯಾಪಾರಿ ಪಾವತಿಗಳು UPI QR ಕೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದರಿಂದ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಂದ ದುಬಾರಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. "ಯುಪಿಐಗಾಗಿ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದ ವೆಚ್ಚವು ಕಾರ್ಡ್ ಆಧಾರಿತ ಸ್ವೀಕಾರ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾದ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಆರ್‌ಬಿಐ ತಿಳಿಸಿದೆ.
