ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳ ಮೇಲೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು

ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳ ಕುರಿತು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ.

ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ 'ಪ್ರತಿಕೂಲ ಸ್ವಾಧೀನ'ದ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ, ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮೂಲ ಮಾಲೀಕರಲ್ಲದ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಕನಿಷ್ಠ 12 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ನಿಜವಾದ ಮಾಲೀಕರು ಅವರನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಯಾವುದೇ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ, ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು.

ಅರುಣ್ ಮಿಶ್ರಾ, ಎಸ್ ಅಬ್ದುಲ್ ನಜೀರ್ ಮತ್ತು ಎಂಆರ್ ಶಾ ಅವರ ಪೀಠವು ಮೂಲ ಮಾಲೀಕರಲ್ಲದ (ಶೀರ್ಷಿಕೆದಾರರು) ಆದರೆ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಸ್ವಾಧೀನದ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಕಾನೂನು ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ಯಾರಾದರೂ ಅವರನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೆ, ಪೀಠವು ಆ ಸ್ವಾಧೀನದಾರರನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.

ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಹೇಳುವಂತೆ, “ಸ್ವಾಧೀನದಾರರನ್ನು ಕಾನೂನು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಹೊರತಾಗಿ ಬೇರೆ ಯಾರೂ ಹೊರಹಾಕಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಾವು ನಂಬುತ್ತೇವೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಪ್ರತಿಕೂಲ ಸ್ವಾಧೀನದ 12 ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿ ಮುಗಿದ ನಂತರ, ಮಾಲೀಕರು ಸಹ ಹೊರಹಾಕುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿಯ ಮಾಲೀಕತ್ವ, ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಮತ್ತು ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನದಾರರು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.”

ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ತೀರ್ಪು ಕಾನೂನು ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಉತ್ತರವನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಮೀಸಲಾಗಿರುವ ಭೂಮಿಗೆ ಈ ನಿಯಮ ಅನ್ವಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಮೀಸಲಾಗಿರುವ ಭೂಮಿ ಅಥವಾ ಆಸ್ತಿಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಇದು ಎಂದಿಗೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅಂತಹ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡು ನಂತರ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಸ್ವಾಧೀನಕ್ಕಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಹಲವಾರು ನಿದರ್ಶನಗಳಿವೆ.

ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಪೀಠವು ಹೇಳುವಂತೆ, “ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಮೀಸಲಾಗಿರುವ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬಾರದು. ಪ್ರತಿಕೂಲ ಸ್ವಾಧೀನದ ಕಾನೂನು ತೀವ್ರ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು, ಆದ್ದರಿಂದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಆಸ್ತಿಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಸ್ವಾಧೀನದಿಂದ ಯಾವುದೇ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಾವು ಭಾವಿಸುತ್ತೇವೆ.”