Medaram Jatara: ಏಷ್ಯಾದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಜಾತ್ರೆ, ಅದ್ಭುತ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಲಿದೆ ಮೇಳ!

ಕುಂಭ ಮೇಳದ ಬಳಿಕ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಜಾತ್ರೆಯಾದ 'ಮೇಡಾರಂ ಜಾತಾರಾ' ಬುಡಕಟ್ಟು ಉತ್ಸವವು ತೆಲಂಗಾಣದಲ್ಲಿ ಫೆಬ್ರವರಿ 16 ರಂದು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದೆ. ಇದು 4 ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ತೆಲಂಗಾಣದ ಎರಡನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಕೋಯಾ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರು ಆಚರಿಸುವ ಕುಂಭಮೇಳದ ನಂತರದ ಮೇಡಾರಂ ಜಾತ್ರೆಯು, ದೇಶದ ಎರಡನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜಾತ್ರೆಯಾಗಿರುವ ಮೇಡಾರಂ ಜಾತ್ರೆಯನ್ನು ಸಮ್ಮಕ್ಕ ಮತ್ತು ಸರಳಮ್ಮ ದೇವಿಯ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ 'ಮಾಘ' (ಫೆಬ್ರವರಿ) ತಿಂಗಳ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಮ್ಮಕ್ಕನ ಮಗಳ ಹೆಸರು ಸರಳಮ್ಮ. ಅವರ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಕನ್ನೆಪಲ್ಲಿಯ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಮೇಡಾರಂ ಬಳಿಯ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿ.

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ನೃತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ

ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಪುರೋಹಿತರು ಮುಂಜಾನೆ ಪವಿತ್ರ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೋಯ ಪುರೋಹಿತರು (ಕಾಕ ವಡ್ಡೆ), ಮೊದಲ ದಿನ ಕನ್ನೆಪಲ್ಲೆಯಿಂದ ಸರಳಮ್ಮನ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು (ಅದರೆಲು / ಪವಿತ್ರ ಪಾತ್ರೆ ಮತ್ತು ಬಂಡಾರು / ಅರಿಶಿನ ಮತ್ತು ಕುಂಕುಮದ ಪುಡಿಯ ಮಿಶ್ರಣ) ತಂದು ಮೇಡಾರಂನಲ್ಲಿರುವ ಗದ್ದೆ (ವೇದಿಕೆ) ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಂಗೀತದ (ಡೋಲಿ/ಧೋಲಕ್/ಅಕ್ಕುಂ/ಹಿತ್ತಾಳೆ ಬಾಯಲ್ಲಿ ನುಡಿಸುವ ತುಟಾ ಕೊಂಬು/ಹಾಡುವ ವಾದ್ಯ, ಮಂಜಿರಾ ಇತ್ಯಾದಿ) ನಡುವೆ ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ನೃತ್ಯವೂ ಇದೆ. ಯಾತ್ರಿಕರು ಈ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮೆರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಆಶೀರ್ವಾದ ಪಡೆಯಲು ದೇವಿಯ ಮುಂದೆ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಮೇಡಾರಂಗೆ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ತರಲಾಗುತ್ತದೆ

ಅದೇ ದಿನ ಸಾಯಂಕಾಲ ಸಮ್ಮಕ್ಕನ ಪತಿ ಪಾಗಿಡಿದವನು ರಾಜುವಿನ ಚಿಹ್ನೆಗಳಾದ ಪಟಾಕ, ಅದೇರಾಳು, ಬಂಡಾರುಗಳನ್ನು ಪುನ್ನುಗೊಂಡ್ಲ ಗ್ರಾಮದಿಂದ ಪೆಂಕ ವಡ್ಡೆಗೆ ತರುತ್ತಾರೆ. ಈ ಗ್ರಾಮವು ಮಹಬೂಬಾಬಾದ್‌ನ ಕೊತಗುಡ ಮಂಡಲದಲ್ಲಿದೆ. ಅಲ್ಲಿಂದ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ಮೇಡಾರಂಗೆ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೇ ಸಮ್ಮಕ್ಕನ ಸೋದರ ಮಾವ ಗೋವಿಂದರಾಜು ಹಾಗೂ ಸಮ್ಮಕ್ಕನ ತಂಗಿ ನಾಗುಲಮ್ಮ ಅವರ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೊಂಡಾಯಿ ಗ್ರಾಮದಿಂದ ದುಬ್ಬಗಟ್ಟ ವಡ್ಡೆಗೆ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮವು ಏಟುರುನಾಗ್ರಾಮ್ ಮಂಡಲ್, ಜೈಶಂಕರ್ ಭೂಪಾಲಪಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಂದ ಮೇಡಾರಂಗೆ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ತರಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಆಜಾದಿ ಕಾ ಅಮೃತ್ ಮಹೋತ್ಸವದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು 2022 ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯ ಮೇಲೆ ಮುಖ್ಯ ಗಮನ ಹರಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದೆ.

ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ಬರುತ್ತಾರೆ

ವಿವಿಧ ಗ್ರಾಮಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ಭಕ್ತರು ಇಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತಾರೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಕೋಟ್ಯಂತರ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಮುಳುಗು ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಹಬ್ಬವನ್ನು ವಿಜೃಂಭಣೆಯಿಂದ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾತಾರಾ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಎರಡು ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೋಯಾ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ತೆಲಂಗಾಣ ಸರ್ಕಾರದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಕಲ್ಯಾಣ ಇಲಾಖೆ ಸಹಕಾರ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಸರಳ ಅಮ್ಮನವರ ಅದ್ಧೂರಿ ಬೀಳ್ಕೊಡುಗೆ

ಕನ್ನೇಪಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ‘ಆರತಿ’ ಮಾಡಿ ಸರಳಮ್ಮನವರ ಬೀಳ್ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಅದ್ಧೂರಿಯಾಗಿ ಏರ್ಪಡಿಸಿದರು. ನಂತರ ಸರಳಮ್ಮನ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು 'ಜಂಪಣ್ಣ ವಾಗು' (ಜಂಪಣ್ಣನ ಹೆಸರಿನ ಸಣ್ಣ ಕಾಲುವೆ) ಮೂಲಕ ಮೇಡಾರಂ ಗಡ್ಡೆಗೆ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗದ್ದೆ ತಲುಪಿದ ನಂತರ ಸರಳಮ್ಮನಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ ಇತರೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೂರು ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಭಕ್ತರು ಸರಳಮ್ಮನನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಮೇಡಾರಂ ಜಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಸರ್ಕಾರ ಆಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ

ಬುಡಕಟ್ಟು ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವು ಈವೆಂಟ್ ಅನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಹಬ್ಬದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಘಟನೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಸಚಿವಾಲಯವು ತೆಲಂಗಾಣದ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ವಿವಿಧ ಅಂಶಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ. ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು, ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಿಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ತೆಲಂಗಾಣದ ಸಂದರ್ಶಕರು ಮತ್ತು ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ನಡುವೆ ಸೌಹಾರ್ದ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಈ ಹಬ್ಬದ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ.

ಈ ಚಿತ್ರವು ಮೇಡಾರಂ ಜಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿನ ಬುಡಕಟ್ಟು ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಮೇದಾರಂ ಜಾತಾರದಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ದೇವತೆ ಶ್ರೀ ಸಮ್ಮಕ್ಕ ಸರಳಮ್ಮನ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಜಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಗ್ರಾಮಗಳ ಅನೇಕ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳು ಅಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತವೆ. ಇದನ್ನು ತೆಲಂಗಾಣ ಸರ್ಕಾರದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಕಲ್ಯಾಣ ಇಲಾಖೆಯ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಕೋಯಾ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ವಿಶಿಷ್ಟ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಬುಡಕಟ್ಟು ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಏಕ್ ಭಾರತ್ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಭಾರತದ ಚೈತನ್ಯವನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ.