ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರೇಖೆಯ ಪ್ರಸ್ತಾಪವೇ ಇಲ್ಲ ಅಂತ ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರೇಖೆಯನ್ನು ಎಳೆಯಲಾಗಿತ್ತಾ ಎಂಬ ಕುತೂಹಲಕಾರಿ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ
ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರೇಖೆಯ ಪ್ರಸ್ತಾಪವೇ ಇಲ್ಲ ಅಂತ ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರೇಖೆಯನ್ನು ಎಳೆಯಲಾಗಿತ್ತಾ ಎಂಬ ಕುತೂಹಲಕಾರಿ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.
ಸೀತೆಯು ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರೇಖೆ ಗೆರೆಯನ್ನು ದಾಟದಿದ್ದರೆ ಮುಂದಿನ ರಾಮಾಯಣ ನಡೆಯುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರೇಖೆಯನ್ನು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಎಳೆಯಲಾಗಿದೆಯೇ ಎಂದು ಕೆಲವರು ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಎತ್ತುತ್ತಾರೆ. ಇದರ ಹಿಂದಿನ ತರ್ಕವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳೋಣ.
ತುಳಸೀದಾಸರ ರಾಮಚರಿತ ಮಾನಸ ಮತ್ತು ವಾಲ್ಮೀಕಿಯ ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ವಿವಿಧ ರಾಮಾಯಣಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ, ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧ ರಾಮಾಯಣವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಂತರ ತುಳಸಿದಾಸರ ರಾಮಚರಿತ ಮಾನಸ ಎರಡನೇ ಕ್ರಮಾಂಕದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಇವೆರಡರಲ್ಲೂ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರೇಖೆಯ ಪ್ರಸ್ತಾಪವೇ ಇಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಇಂತಹ ಘಟನೆ ನಡೆದಿದೆಯೇ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಮೂಡುತ್ತದೆ.
ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರೇಖೆಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಥೆ
ಸೀತೆಯ ಒತ್ತಾಯದಂತೆ ರಾಮನು ಚಿನ್ನದ ಜಿಂಕೆಯನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡಲು ಹೊರಟನು. ಮಾರೀಚ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನು ಆ ಜಿಂಕೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಾನೆ. ರಾಮನ ಬಾಣ ತಾಗಿದ ತಕ್ಷಣ, ಅವನು ಶ್ರೀರಾಮನ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷ್ಮಣನನ್ನು ಕೂಗುತ್ತಾನೆ . ಆ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಕೇಳಿದ ಸೀತೆ, ರಾಮನು ತೊಂದರೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾನೆಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಣನನ್ನು ಅವನ ಸಹಾಯಕ್ಕೆ ಹೋಗುವಂತೆ ಕೇಳುತ್ತಾಳೆ.
ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷ್ಮಣನು ಸೀತೆಯನ್ನು ಒಂಟಿಯಾಗಿ ಬಿಡುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ಚಿಂತಿಸುತ್ತಾ ಅವರ ಗುಡಿಸಲಿನ ಹೊರಗೆ ಗೆರೆ ಎಳೆದನು. ಅದನ್ನೇ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರೇಖೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಆ ಗೆರೆಯನ್ನು ದಾಟಿ ಸೀತೆಯನ್ನು ಯಾರು ತಲುಪಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಸನ್ಯಾಸಿಯ ವೇಷದಲ್ಲಿ ಬಂದ ರಾವಣನು ಬೇಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸೀತೆ ಆ ಗೆರೆಯನ್ನು ದಾಟುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ರಾವಣನಿಂದ ಅಪಹರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಳು ಎಂದು ಕಥೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಚಾರ್ ಧಾಮ್ ಯಾತ್ರೆಯಿಂದ ಪಾಪ ನಾಶ; ಹಿಂದೂಗಳಿಗೆ ಇದು ಏಕೆ ಮಹತ್ವ?
ರಾಮಚರಿತ ಮಾನಸದಲ್ಲಿ ಏನಿದೆ?
ರಾಮಚರಿತ ಮಾನಸದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅವನ ಲಂಕಾಕಾಂಡದಲ್ಲಿ ರಾವಣನ ಹೆಂಡತಿ ಮಂಡೋದರಿ ಇದನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ಏನಿದೆ?
ಈ ಘಟನೆಯನ್ನು ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ ಅರಣ್ಯಕ ಕಾಂಡದ ಪಂಚ ಚತ್ವರಿಂಶ ಸರ್ಗದಲ್ಲಿ ವಿವರವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸೀತೆ ಕೋಪಗೊಂಡಾಗ ಲಕ್ಷ್ಮಣನು ತನ್ನ ಅಣ್ಣನನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಹೋದನು ಎಂದು ಅದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಯಮಾಯಣವು ಲಕ್ಷ್ಮಣನು ತನ್ನ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ರೇಖೆಯನ್ನು ಎಳೆದಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಎಲ್ಲಿಯೂ ಹೇಳುವುದಿಲ್ಲ. ಸೀತೆಯು ಗುಡಿಸಲಿನಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬಳೇ ಇದ್ದುದನ್ನು ಕಂಡು ರಾವಣನು ಸಾಧುವಿನ ವೇಷದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿಗೆ ತಲುಪಿದನು.
ಸನ್ಯಾಸಿಯಾಗಿ ಬರುವ ರಾವಣನಿಗೆ ಸೀತೆ ನೀರು ಕೊಡುತ್ತಾಳೆ. ನಂತರ ಅವಳು ತನ್ನನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸನ್ಯಾಸಿಯನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ, ಅವನು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಓ ಸೀತೆ, ನಾನು ರಾವಣ, ರಾಕ್ಷಸರ ರಾಜ, ಅವನ ಭಯವು ದೇವತೆಗಳು, ರಾಕ್ಷಸರು ಮತ್ತು ಮಾನವರು ಸೇರಿದಂತೆ ಮೂರೂ ಜನರನ್ನು ನಡುಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಲಕ್ಷ್ಮಣನಿಗೆ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ ಅಭಿಮಂತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಗೆರೆ ಎಳೆಯುವ ಕಲೆ ಗೊತ್ತಿತ್ತು. ನಾವು ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರೇಖೆಯನ್ನು ಸೋಮನ ಕೃತಿ ಯಂತ್ರ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ. ಇದು ಭಾರತದ ಪ್ರಾಚೀನ ವಿಜ್ಞಾನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮಹಾಭಾರತ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕೊನೆಯದಾಗಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಈ ದೇಶಗಳ ಮೂಢನಂಬಿಕೆ ನಿಜಕ್ಕೂ ವಿಚಿತ್ರ; ನೀವು ಕೇಳಿದ್ರೆ ಬೆರಗಾಗೋದು ಗ್ಯಾರಂಟಿ..!
ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಸಾಲಿನ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ
ಎಳೆದ ರೇಖೆಯನ್ನು ಅಭಿಮಂತ್ರಿ ರೇಖೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ವೇದಮಂತ್ರ. ಇದು ಸೋಮನ ಕೃತಿಕಾ ಯಂತ್ರಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ. ರಿಂಗಿ ರಿಫಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ, ಲಕ್ಷ್ಮಣನಿಗೆ ಈ ಜ್ಞಾನದ ಅರಿವಿತ್ತು ಎಂದು ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ. ನಂತರ ಈ ವಿದ್ಯೆಗೆ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರೇಖೆ ಎಂದು ಹೆಸರಾಯಿತು. ಮಹರ್ಷಿ ದಾಡಿಚಿ ಮತ್ತು ಮಹರ್ಷಿ ಶಾಂಡಿಲ ಕೂಡ ಈ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು.