* ಒಣ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಸರಿ ಕೃಷಿ
* ಇತರರಿಗೆ ಮಾದರಿಯಾದ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ರೈತರು
* ಕೇಸರಿ ಬೆಳೆ, ಒಂದು ಕೆಜಿಗೆ ಕನಿಷ್ಟ ಎರಡು ಲಕ್ಷ ರೂ. ಆದಾಯ
ಲಕ್ನೋ(ನ.13): ದೇಶದ ಅನೇಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ರೈತರು (Farmers) ಈಗ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೃಷಿ ವಿಧಾನಗಳಿಗಿಂತ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ರೈತರು ಹೊಸ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಲ್ಲದೆ, ಮೊದಲೇ ಊಹಿಸಲೂ ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕಳೆದ ಕೆಲ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಅಲ್ಲಿನ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಈ ಹಿಂದೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಈಗ ರೈತರು ಬೆಳೆಯಲು ಮುಂದಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಯುಪಿಯ (Uttar Pradesh) ಬುಂದೇಲ್‌ಖಂಡ್‌ನ ರೈತರು ಅಮೆರಿಕನ್ ಕೇಸರಿ (Kesari) ಬೆಳೆಯುವ ಮೂಲಕ ಲಕ್ಷಾಂತರ ರೂಪಾಯಿ ಗಳಿಸಲು ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಇತರರಿಗೆ ಮಾದರಿ
ಕೆಲ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಬುಂದೇಲಖಂಡದ ರೈತರು ಸ್ಟ್ರಾಬೆರಿ (Strawberry) ಕೃಷಿ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದು, ಈ ಕೃಷಿಯಿಂದ ಉತ್ತಮ ಆದಾಯ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದರಿಂದ ಉತ್ತೇಜಿತರಾದ ಇತರ ರೈತರು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಆ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯಲು ಮುಂದಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಹಿಂದೆ ಬಯಲು ಸೀಮೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕೇಸರಿ ಬೆಳೆಯಬಹುದೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿನ ಕೇಸರಿಯೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದಿತ್ತು. ಕಾಶ್ಮೀರದ (Kashmir) ಕೇಸರಿಗೆ ಜಿಐ ಟ್ಯಾಗ್ ಸಿಕ್ಕಿದೆ, ಆದರೆ ಈಗ ಬುಂದೇಲ್‌ಖಂಡದಲ್ಲಿ ರೈತರು ಕೇಸರಿ ಬೆಳೆಯುವ ಮೂಲಕ ಮಾದರಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಒಣ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಸರಿ ಕೃಷಿ
ಈಗ ಬುಂದೇಲ್‌ಖಂಡ್‌ನ ಹಮೀರ್‌ಪುರದ ನಿವಾಡ ಗ್ರಾಮದ ರೈತರು ಒಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಅಮೇರಿಕನ್ ಕೇಸರಿ (Saffron) ಬೆಳೆಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಒಣ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಭಿನ್ನ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ರೈತರು ಕೇಸರಿ ಬೆಳೆಯುವುದು ಆಶ್ಚರ್ಯಕರ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೇಸರಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂಬ ಅನುಮಾನವಿತ್ತು, ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಪ್ರಯತ್ನ ಸಫಲವಾಗಿದೆ ನಿಜವಾಗಿ ಇದು ಚಳಿ ಪ್ರದೇಶವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತಂಪಾಗಿರಿಸಲು ದಿನದಲ್ಲಿ 5 ರಿಂದ ಆರು ಬಾರಿ ನೀರು ಹಾಕಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ರೈತರೊಬ್ಬರು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ರೈತರ ಆದಾಯ ಹೆಚ್ಚಲಿದೆ
ಯುಪಿಯಂತಹ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲೂ ರೈತರು ಕೇಸರಿ ಬೆಳೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿದರೆ, ಇಲ್ಲಿನ ರೈತರ ಆದಾಯವು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಬಹುದು. ಇದೀಗ ಕುಂಕುಮಕ್ಕೆ ಬೇಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ಬೆಲೆಯೂ ಕಿಲೋಗೆ ಎರಡರಿಂದ ಮೂರು ಲಕ್ಷ ರೂ. ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಒಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಚಳಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲೂ ಕೇಸರಿ ಬೆಳೆಯುವ ಮೂಲಕ ರೈತರು ಉತ್ತಮ ಆದಾಯ ಗಳಿಸಬಹುದು ಎಂದು ನಿರೂಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಗುಣಮಟ್ಟದಿಂದ ಮೇಲೆ ಆದಾಯ
ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಕೇಸರಿಯ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಅದರ ಗುಣಮಟ್ಟದಿಂದ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಕೇಸರಿಯ ಬೆಲೆ ಕೆಜಿಗೆ 3 ಲಕ್ಷದಿಂದ 5 ಲಕ್ಷದವರೆಗೆ ಇದೆ. ಕೇಸರಿ ಗಿಡವು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ಮೊದಲ ವಾರದಲ್ಲಿ ಅರಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧವಾಗುತ್ತದೆ. ಕೇಸರಿ ಬೆಳೆಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಬಹಳ ದೀರ್ಘ ಮತ್ತು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಉತ್ತಮ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಿದರೆ, ರೈತರಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು.